Villa des Roses is Frank Van Passels tweede grote film. In 1995 oogstte hij met Manneken Pis veel bijval en ook zijn regiewerk voor Terug Naar Oosterdonk werd in een brede kring geapprecieerd (de serie kreeg van collega Werner Peeters op deze site zelfs een 10/10). Nu is er dus de dvd van Villa des Roses. Het heeft lang geduurd, maar dat is niet echt verrassend, want de film flopte over de hele lijn en hoewel grotendeels in het Engels gedraaid, slaagde de producenten er niet in om een deal te sluiten met een Amerikaanse distributeur. In Amerika werd Villa des Roses bijgevolg alleen op een aantal festivals getoond.

 


Van Passel zocht de inspiratie voor z’n film in het gelijknamige boek van Willem Elsschot over het wel en wee in een Parijs pension anno 1913, waar een niet zo vriendelijke Engelse gastvrouw en haar echtgenoot een stel bizarre heren en dames tegen betaling onderdak bieden: de Deense eenzaat Aasgaard (Frank Vercruyssen), de kozakachtige en depressieve Monsieur Brizard (Jan Decleir) die al heel vroeg zelfmoord zal plegen na het voorspellen van de Grote Oorlog, de halfgare Mrs. Gendron (Dora van der Groen), een seniel en verwaarloosd oud mens met ongekamde haren die voor altijd in Villa des Roses woont omdat haar zoon de eigenaar van het pand is, een Oost-Europeaan in het gezelschap van zijn minnares en haar moeder en de jonge Duitse kunstenaar Richard Grünewald (Shaun Dingwall), altijd met bolhoedje en op zoek naar een mooie en rijke vrouw. Het verhaal begint op het moment dat de jonge  Louise Créteur (Julie Delpy) als nieuwe kamermeisje in het pension arriveert vanuit haar geboortedorp Deauville vaan de Franse Noodzeekust, waar ze een zoontje van tien heeft achtergelaten bij haar vader. Haar echtgenoot is minder dan een jaar geleden omgekomen: hij was met de Titanic op weg naar Amerika op zoek naar nieuwe mogelijkheden voor zijn gezin. Kort na de komst van Louise krijgt de gastvrouw slecht nieuws: de zoon van mevrouw Gendron is overleden en haar schoondochter heeft beslist om Villa des Roses te verkopen aan de bouwers van de Parijse metro. Tegen kerstmis moet het pand ontruimd zijn.

 

 

Wat volgt is een rits intriges tussen de bewoners van Villa des Roses en een algehele uittocht die stilaan op gang komt. Frank Van Passel heeft uit het materiaal een keuze moeten maken, want alle personages opvoeren en alle kleine anekdotes aan bod laten komen is uiteraard een onmogelijke zaak. Het resultaat is een film met heel wat losse eindjes, want niet alle personages worden na hun introductie uitgediept, ze verdwijnen gewoon als hun tijd is gekomen, met een smoes of gewoon zonder. Op andere momenten gaan hele fragmenten gewoon de mist in: Van Passel waagt zich aan het fragment waarin Mrs Gendron aan tafel een sinaasappel steelt, een passage die in het boek van Elsschot heel goed werkt, maar die in de film als een baksteen uit de lucht komt vallen en als kluchtig tussendoortje compleet de mist ingaat. Hetzelfde gebeurt op het einde van de film als het aapje van de gastvrouw in het salon terechtkomt en op de schoot van Mrs Gendron belandt. Op de achtergrond toont Van Passel de vlammen in de openhaard, maar zijn suggestie werkt niet, want u moet het boek erbij halen om deze scène te begrijpen: bij Elsschot zint Mrs Gendron op wraak wegens de sinaasappelgrap en besluit ze om het lievelingsdier van de gastvrouw te vermoorden: ze gooit het beestje in het haardvuur.

 

 

Wat Van Passel overhoudt uit Elsschots Villa Des Roses is de affaire tussen de schilder Richard Grünewald en het nieuwe kamermeisje Louise, terwijl de bizarre medebewoners beslist andere en wellicht interessantere mogelijkheden bieden. Maar wie het boek heeft gelezen die weet dat dit niet het geval is omdat Elsschot nauwelijks wat met de nevenfiguren doet, tenzij wat aanrommelen. De liefdesrelatie zelf is bij Elsschot niet meer dan een verhaal tussen de andere verhaaltjes en bovendien is ze ook daar niet helemaal geslaagd en ver van geloofwaardig. Van Van Passel verwacht je dan als kijker dat hij de affaire én de personages een upgrade geeft, dat hij van Elsschots kartonnen figuren geliefden van vlees en bloed maakt, de passies laat oplaaien om vervolgens het verdriet en het eindgevecht zonder veel melodrama een fatsoenlijke plaats te geven in het verhaal. Maar dat wordt een maat voor niets, want het wat en het waarom krijgen ook bij hem geen redelijke en acceptabele uitleg en bovendien laten z’n hoofdpersonages Richard en Louise op geen enkel ogenblik in hun hart kijken en is er nauwelijks sprake van hartstocht en een gevoel van een eeuwig en alles overheersende liefde.

 

Villa Des Roses moet het qua aantrekkelijkheid veel meer hebben van de aankleding en de prachtige camerastandpunten en het moet gezegd dat Van Passel het Parijs van net vóór de Grote Oorlog op een voortreffelijke manier in beeld brengt, met oog voor detail, voor sfeer en toon. De decors zien er op een paar uitzonderingen na uitstekend uit, de ornamenten en de kleine details in de interieurs zijn nauwkeurig uitgezocht en zelfs het stof, het afval en de afbladderde muren in het trappenhuis van Villa des Roses zien er echt uit.

 

 

Opvallende prestaties zijn er van Shirley Henderson (Bridget Jones: The Edge Of Reason, 2004) als het keukenmeisje Ella, wier karakter in de loop van de film een verrassende bocht maakt en van Harriet Walter (Atonement, 2007) als de Engelse Olive Burrell die de totaal verwaarloosde villa runt. Frank Vercruyssen (Guernsey, 2005) raakt net met de voeten over de sloot wegens een rol die nauwelijks die naam verdient, maar Dora van der Groen (Pauline & Paulette, 2001) en vooral Jan Decleir (De Kavijaks, 2005) komen er bekaaid vanaf en zijn niet meer dan een excuus voor het vele geld dat de VRT en de Vlaamse Overheid in het project hebben gepompt. Julie Delpy (The Countess, 2009) is van begin tot einde de angstige en geïntimideerde jonge Louise die de situatie ondergaat en nimmer revolteert, het nimmer uitschreeuwt als ze misbruikt, bedrogen en vervolgens gedumpt wordt. Het is zelfs voor een jonge vrouw anno 1913 nauwelijks voorstelbaar en daar had Frank Van Passel moeten ingrijpen en bijsturen omdat z’n film niet in 1913 maar anno 2000 en zoveel geprojecteerd wordt. Literaire verfilmingen zijn vaak interessant en leerrijk, maar ze behoren wel relevant te zijn voor mensen van nu. Shaun Dingwall (Richard Grünewald) ten slotte doet het allemaal op z’n dooie gemak. Gezien z’n personage nauwelijks weerstand hoeft te vrezen, is er geen enkele reden om grote gebaren en diepzinnige dialogen te voorschijn te toveren of emoties te etaleren. Z’n personage is aantrekkelijk, zachtmoedig, maar ook leeg, laf en nauwelijks interessant.    

 

 

Frank Van Passels film is wondermooi qua kleur en compositie, met een prachtige enscenering en zeer realistische decors. De toiletten van de dames passen zeer precies in het tijdskader en de acteurs zijn uitstekend gecast. Jammer dus dat de rollen vaak nogal dun uitvallen. Alle tinten van bruin voeren de boventoon in een pension met een naam die veel laat vermoeden, maar waar uitgewoonde kamers en vervallen interieurs de regel zijn. Ze zijn met zorg ingericht voor een perfecte illusie. Technisch is de dvd overigens helemaal in orde: diepe zwarttinten, veel details en geen ongerechtigheden.

  

De interessante Korte Film “De Geur van Regen”, de Originele Bioscooptrailer en een aantal Andere Trailers (Chéri, Voleurs de Chevaux).

 

We zeggen het niet graag, maar net omdat Frank Van Passel niet nog meer afstand genomen heeft van het boek van Elsschot, was zijn film gedoemd om te mislukken. Het is nl. een feit dat Elsschots Villa des Roses veel minder goed is dan algemeen wordt beweerd en dat heeft niet alleen te maken met het geforceerd taalgebruik en de houterige dialogen. Het ontbreekt Villa Des Roses aan een goed verhaal en levensechte personages. Sommige passages zijn ronduit saai en de liefdesrelatie tussen Richard en Louise is van begin tot einde nep. Om met zulk materiaal een goede film te maken heb je een ander soort regisseur nodig.