Naar aanleiding van de bioscooprelease van The Wolfman brengt Universal een aantal van haar klassieke monstersfilms opnieuw uit op dvd. Deze releases zijn - op de cover na - identiek aan de eerdere uitgave(n).

FILM
Na het gigantische succes van zowel Dracula als Frankenstein sprong Universal definitief op de monstertrein. Voor monster nummer drie werd echter geen inspiratie gezocht in 19de-eeuwse literatuur maar in de erg recente geschiedenis. Exact tien jaar voor The Mummy in de bioscoopzalen kwam, ontdekte de Britse archeoloog Howard Carter immers het graf van farao Toetanchamon in het Dal der Koningen. Niet veel later werd een deel van de expeditieleden getroffen door een mysterieuze ziekte met de dood als gevolg. De vloek van de mummie, werd al snel gefluisterd. Een scenarioschrijver kan zich geen betere premisse wensen voor een horrorfilm en zo werd de basis gelegd voor alweer een klassiek monster uit de Universal-stal.

De prent opent met een proloog in het jaar 1921 als de mummie van hogepriester Imhotep wordt opgegraven. Ook een kistje met een perkamentrol waarop een formule voor het eeuwig leven zou staan, behoort tot de vondsten. Als een nieuwsgierige archeoloog de rol bekijkt, ontwaakt de mummie en stapt hij, met het perkament in de hand, doodgemoedereerd de woestijn in. Elf jaar later ontdekt een nieuwe expeditie het graf van prinses Anck-es-en-Amon met behulp van de mysterieuze Ardath Bay. De Egyptenaar blijkt echter niemand minder dan de weer op krachten gekomen Imhotep die zijn geliefde prinses weer tot leven wil wekken. Daarvoor laat hij zijn oog vallen op Helen Grosvenor, een moderne reïncarnatie van Anck-es-en-Amon. Het is de bedoeling om haar te doden en haar ziel naar de gemummificeerde prinses over te brengen.

Deze mengvorm van een horrorverhaal en een romantisch drama lijkt direct geïnspireerd door Dracula. Bepaalde scènes zijn zelfs bijna een directe kopie van sequenties uit de vampierenprent. Zo bedient Imhotep zich van een soortgelijke hypnotiserende methode om de vrouw van zijn keuze voor zich te winnen. Maar - zeker in het eerste halfuur - mist The Mummy de sfeer van zijn voorganger. Regisseur Freund, nochtans cameraman van Dracula, houdt het namelijk bij gefotografeerd toneel, waarbij er van een duistere, dreigende sfeer nauwelijks sprake is. De enige scène die in die eerste dertig minuten beklijft, is die waarin de mummie ontwaakt. Freund steekt een aantal bizarre nietszeggende shots in de sequentie, maar de zorgvuldig gekozen close-up van Boris Karloff die de ogen opent, is een meesterlijk voorbeeld van ingetogen suspens.

Maar naarmate de prent vordert, wint Freund schijnbaar aan vertrouwen en dat komt de groezeligheid van de sfeer ten goede. De achterliggende verhaallijn over Imhotep en zijn millennia oude liefde voor Anck-es-en-Amon wordt bovendien helder uit de doeken gedaan, waardoor we sympathie krijgen voor zijn motieven. Tot we beseffen wat zijn plannen met Helen Grosvenor exact inhouden tenminste. Karloff blijft een acteur die de aandacht van de kijker moeiteloos vasthoudt, maar hij acteert hier toch wat te enigmatisch en grotesk. Karloff balanceert voortdurend op de dunne koord tussen kunst en kitsch, waarbij de balans helaas te vaak overhelt naar kitsch. Erger is het echter gesteld met Zita Johann, een actrice die ook in het echte leven in reïncarnatie geloofde en zich dus vol overgave op de rol van Helen/Anck-es-en-Amon stort. Haar performance komt jammer genoeg behoorlijk lachwekkend over. De nevenrollen worden bevolkt door acteurs die perfect aan de stereotype romantische held of wijze mentor voldoen.

Een echte horrorfilm kan je The Mummy vandaag de dag nauwelijks nog noemen. Zelfs de allerjongsten zullen eerder gniffelen dan huilen bij het zien van Karloff in vol mummie-ornaat. Ook het pedante tempo komt de 'gruwelen' van de film niet ten goede. Maar de prent weet zich op de een of andere manier aan je op te dringen, zodat je tegen de tijd dat de (ontgoochelende) climax aanbreekt, toch een geamuseerd gevoel overhoudt. Karloffs theatrale acteerstijl, het degelijke production design, de verrassend engagerende muziek: ze dragen allemaal bij tot een productie die zich vakkundig in het filmische geheugen van de kijker nestelt.

BEELD EN GELUID
Deze film is bijna tachtig jaar oud en dus is het niet verwonderlijk dat er wat sleet zit op het beeld. Vuiltjes en beschadigingen zijn schering en inslag en het contrast schiet in verschillende scènes tekort. Maar met de scherpte zit het redelijk snor en ook de hoeveelheid grain valt mee. De soundtrack is uiteraard mono en geeft de dialogen helder weer, hoewel achtergrondruis in meer dan één sequentie niet verwonderlijk is.

EXTRA'S
Filmhistoricus Paul Jensen praat probleemloos een interessant maar iets te droog Audiocommentaar vol in de bonussectie van deze schijf. Een andere filmkenner, Rudy Behlmer, is onze gastheer in de retrospectieve documentaire Mummy Dearest (30 min.), waarin de ontstaansgeschiedenis van de prent uit de doeken wordt gedaan. Daarnaast bevat de disk een Foto- en postergalerij en een Trailer.

CONCLUSIE
The Mummy is niet de beste film uit de monsterreeks van Universal, maar de prent weet de kijker niettemin geleidelijk voor zich te winnen door te investeren in groteske acteerprestaties en een ouderwetse sfeer. Beeld en geluid halen gezien de leeftijd een behoorlijk niveau, maar de bonussectie had wat uitgebreider mogen zijn.