FILM
1585. Koningin Elizabeth (Cate Blanchett) staat op het toppunt van haar macht, maar weigert nog steeds om een man te kiezen en een opvolger te baren. Vanuit haar standpunt gezien niet zo gek gezien, want het aanbod omvat onder meer tsaar Ivan de Verschrikkelijke uit Rusland. Haar trouwe dienaar Francis Walsingham (Geoffrey Rush) vlooit nog steeds de complotten tegen haar uit. Ze geraakt gecharmeerd door de ontdekkingsreiziger annex piraat (het onderscheid is niet helemaal duidelijk) Walter Raleigh (Clive Owen), die haar overlaadt met geschenken uit de Nieuwe Wereld en zo hoopt om zo snel mogelijk een mandaat te krijgen om terug te varen en in haar naam nieuwe koloniën te stichten. Zijn aanwezigheid is echter elders nodig, want de godsdienstwaanzinnige katholieke koning Philip II van Spanje (Jordi Molla) staat op het punt de protestantste "duivelin" de oorlog te verklaren. Al wat hij nodig nodig heeft is een goede aanleiding. Wanneer een reeks aanslagen op haar in de richting wijzen van haar grote concurrente, de katholieke koningin van Schotland, Mary Stuart (Samantha Morton), heeft Elizabeth geen andere keuze meer dan haar te laten executeren. Raleigh zal zijn plannen voor een ontdekkingsreis voorlopig moeten opbergen, want hij wordt gevraagd om een gewaagde uitval tegen de Spaanse armada te leiden. Elizabeths oordeel wordt vertroebeld omdat Raleigh, voor wiens charmes ze niet ongevoelig is, zonder haar goedkeuring een liaison is begonnen met één van haar hofdames, Elizabeth Trockmorton (Abbie Cornish), en haar nog bovendien zwanger heeft gemaakt ook nog.

Tien jaar na Elizabeth komt regisseur Shekar Kapur met een onverwachte sequel op de proppen, waarin Cate Blanchett één van de voornaamste rollen uit haar carrière herneemt, in een film die een heel andere periode van het leven van Engelands meest prominente koningin belicht. Elizabeth is nog altijd even ongenaakbaar als Virgin Queen, en haar politiek doorzettingvermogen en intellectuele scherpzinnigheid staan nog altijd op punt, ze is ouder en wijzer geworden maar in zekere zin ook kwetsbaarder, nu ze een evenwicht in haar heerschappij heeft gevonden en zichzelf niet meer zo isoleert. Elizabeth heeft als 'koningin van het volk' en protestantse rebel zich zekere vrijheden weten te permitteren die zeker voor vrouwen aan een hof niet evident waren in de middeleeuwen, maar hoe zeer ze ook greep op de omstandigheden weet te houden en ze haar vinger altijd aan de kloppende pols houdt, ze moet bij haar persoonlijke keuzes rekening houden met het staatsbelang. De ontdekkingen van de Nieuwe Wereld én gentleman-piraat Walter Raleigh fascineren haar mateloos - zijn piraterij wordt hem zelfs vergeven omdat hij er voornamelijk de Spanjaarden mee irriteert - maar ze schuift haar gevoelens opzij onder een dikke laag melkwitte make-up; getrouwd met haar koninkrijk schat ze Raleigh toch redelijk accuraat in als de zoveelste die naar haar gunsten komt smeken, en alhoewel er met de koloniale ontdekkingsreizigers zeker zaakjes te doen zijn, blijft ze waakzaam om haar verantwoordelijkheden niet te ontlopen.

Er wordt in de film erg veel tijd gespendeerd aan de oorzaken en de aanleiding tot de oorlog met Spanje, die eigenlijk in één grootste scène van pakweg het laatste half uur wordt afgehandeld. De film is een mengeling van historische feiten en gebeurtenissen met goed doordachte hofintriges, romantiek en meedogenloze politieke afrekeningen. Cate Blanchett weet haar rol opnieuw in te vullen zonder van de historische rol een ééndimensionaal karikatuur te maken. Kapur laat Blanchett duidelijk vrijheid om haar rol naar eigen goeddunken in te vullen, en uiteindelijk rendeert zijn beslissing, waardoor zijn voornaamste taak zich reduceert tot het scheppen van een mooi historisch kader met barokke decors, exuberante kostuums en intrigerende hovelingen. Blanchett geeft aan Elizabeth gestalte als een veelzijdig, multidimensionaal karakter, die verschillende tegenstellingen in haar personage in een zeker evenwicht kan laten balanceren: keihard als het moet maar toch vergevingsgezind, een emphatische vrouw zowel als een getrainde legerleidster en terughoudend maar breeddenkend. Voor een kostuumfilm met somptueuze decors zijn de dialogen niet danig geforceerd. Ook Clive Owen weet de controversiële persoon van Sir Walter Raleigh op geloofwaardige manier in te vullen, een dromer met ambities voor "zijn" kolonies, zuiver in zijn bedoelingen maar even goed een gladde paling om zijn ambities waar te maken, en naast Walsingham zowat de enige aan het hof die Elizabeth geen lippendienst bewijst. Tegelijkertijd houdt hij er een ingewikkelde driehoeksverhouding op na, en Owen weet zowel de scènes met Cate Blanchett als die met Abbie Cornish te voorzien van een zekere seksuele atmosfeer. Minpuntjes? Essentieel is de film een herneming van de eerste film, en aan het concept wordt niet bijster veel gewijzigd. Echte verrassingen blijven dus uit; kostuums, sets, muziek... het is allemaal een beetje hetzelfde. Ook moeten we het gegeven dat de Spaanse armada werkelijk verpletterd werd door de Engelsen, met een historische korrel zout nemen, want op het einde van de 16de eeuw was de macht van Spanje al beslist over zijn hoogtepunt heen. Toch hadden we het met een niet evidente vervolgfilm veel slechter kunnen treffen.

BEELD EN GELUID
Qua presentatie kan de disk zich meten met Elizabeth, alhoewel de film meer duistere scènes bevat en minder een showcase is voor wat het departement kostuums allemaal kan verwezenlijken. De sfeer is groezeliger en door er meer postprocessing tegenaan te smijten is het natuurlijke van de film wat onder een laag make-up verdwenen - de Spaanse vloot ziet er bijvoorbeeld niet levensecht uit - en het geheel doet wat ziekelijk gelig aan. De achtergronden zijn zelfs hier en daar een klein beetje buiten de focus, maar de closeupshots zijn nog steeds fenomenaal, en ditmaal zijn de rimpels op het gezicht van Cate Blanchett onder het witte poeder te zien. De DTS-HD MA 5.1-geluidstrack is een complete ervaring met zowel scherpe en nuchtere dialogen als rollende kanonschoten wanneer op het einde van de film de twee vloten elkaar partij geven. De muziek klinkt nu eens bombastisch, om dan weer in een bepaald stuk dialoog plots te verdwijnen in de achtergrond om de impact van het gezegde te onderstrepen. Voor de rest weerklinkt de ruimtelijkheid tot en met in de voetstappen op de betegelde paleiszalen.

EXTRA'S
De extra's op deze disk zijn nagenoeg hetzelfde als op de dvd. Shekhar Kapur verzorgt een audiocommentaartrack waarin hij toelichting bij de film geeft tegen een tempo alsof hij onder invloed is van amfetaminepreparaten. Zijn tempo is even wennen maar hij heeft duidelijk zijn huiswerk, en dan meer bepaald het vak geschiedenis, gemaakt, en weet veel te vertellen over de artistieke keuzes die hij gemaakt heeft om het historisch kader op punt te stellen. De negen minuten aan verwijderde scènes bevatten wat bindmiddel én een redelijk grafisch shot van Mary Stuarts hoofd dat over de keien rolt - laat dit geen spoiler zijn want als u dat niet weet hebt u kennelijk niet opgelet tijdens de geschiedenislessen. The Reign Continues: Making Elizabeth: The Golden Age (11 minuten) bevat niet méér dan het elektronisch persconferentiemateriaal dat u van zovele andere films gewoon bent, maar het is wél leuk om de visuele stijl van The Golden Age te kunnen vergelijken met die van zijn negen jaar oudere voorganger. In Inside Elizabeth's World (7 minuten) werpen we een blik op de locaties waar de film is geschoten, en het gedetailleerde decordesign van Guy Dyas. Gek is dat deze featurette gesponsord wordt door een groot automerk, terwijl er van auto's in de film uiteraard geen jota sprake is. Dyas heeft ook de CGI-effecten van de Spaanse vloot ontworpen, en daar krijgen we in Commanding The Winds: Creating The Armada (12 minuten) een impressie van. Towers, Courts, And Cathedrals (10 minuten) zoomt dan weer opnieuw in op de locaties, ditmaal de grootse kathedralen en paleizen die in de film worden gebruikt, zo veel mogelijk echt om de authenticiteit van de film te bewaren. D'r is ook nog een Blu-ray Live-optie.

CONCLUSIE
Ook Elizabeth: The Golden Age mag je met een gerust geweten vervangen door zijn Blu-raytegenhanger, die hetzelfde biedt als de dvd maar dan in high definition.