De Franse regisseur François Ozon leverde in het begin van z’n carrière een reeks moeilijke arthouseproducties voor een klein publiek, maar sinds Angel (2007) en Ricky (2009) is z’n toon beduidend lichter en dus commerciëler of als u wilt toegankelijker geworden voor een ruim publiek. Potiche is tot dus ver z’n beste poging om in de smaak te vallen bij een totaal nieuwe groep toeschouwers en kijkers, want de productie is een komedie naar Franse stijl met verhaalwendingen die je misschien voorvoelt, maar die uiteindelijk toch als een verrassing aankomen, met uitstekende acteerprestaties van Catherine Deneuve en Gérard Depardieu en met een flink pak humoristische en komische situaties die van deze meer dan anderhalf uur durende film een leuk en aantrekkelijk tussendoortje maken tot besluit van een zwoele zomerdag.
 

 

We leren Suzanne Pujol (Catherine Deneuve) kennen tijdens haar dagelijks rondje joggen door het park. Ze is van middelbare leeftijd – eigenlijk is ze dertig jaar getrouwd – en als dochter van een fabrikant in paraplus heeft ze een rustig en gemakkelijk leventje achter de rug. Ze slijt haar dagen met poëzie, de zorg om de kleinkinderen en de beslommeringen van het huishouden. Is ze gelukkig? Wie weet. Ze heeft er zich in elk geval schijnbaar bij neergelegd. Haar echtgenoot Robert Pujol heeft de paraplufabriek kort na z’n huwelijk van z’n schoonvader overgenomen en naar eigen zeggen heeft hij het bedrijf gered van een bankroet. Sindsdien leidt hij de zaak met ijzeren hand. Maar dit is 1977 en onder de arbeiders – aangemoedigd door het communistische kamerlid en burgemeester Maurice Babin (Gérard Depardieu) – wordt gemord wegens de slechte hygiënische situatie in de toiletten. Robert Pujol maakt zich boos en geeft een arbeider een mep, de communist Babin brengt het voorval in de pers en de vakbond roept een algemene staking uit met als hoogtepunt de gijzeling van Robert Pujol in z’n eigen kantoor. Z’n zoon Laurent probeert te bemiddelen, maar deelt in de klappen (van zijn vader) en noemt z’n ouwe heer achteraf autoritair, ouderwets en onuitstaanbaar.
 

 

Als Suzanne het nieuws over de gijzeling verneemt is ze in alle staten. Ze benadert Maurice Babin met het verzoek te bemiddelen en die poging kent een positieve verloop. Maar nog diezelfde dag krijgt Robert Pujol een hartinfarct en verdwijnt voor lange tijd in een ziekenhuis gevolgd door een nog langere revalidatie op een cruiseschip. Als praktisch ingestelde vrouw neemt Suzanne de touwtjes in handen en start de onderhandelingen met de bonden. Op korte tijd worden de plooien gladgestreken in een voor alle partijen eervol compromis, gaan de arbeiders weer aan de slag en treden Joëlle en Laurent Pujol in dienst bij de paraplufabriek van hun grootvader op verzoek van hun moeder. Drie maanden later is Paraplufabriek Pujol-Michonneau weer helemaal gezond en wegens de opwarming van de aarde zijn de vooruitzichten voor de Aziatische markt in de nabije toekomst gewoon schitterend. Maar dan nadert het moment waarop Robert Pujol opnieuw ten tonele verschijnt om z’n baantje als omnipotent directeur en alleenheerser weer op te eisen en dat compliceert de zaken, want Suzanne voelt zich erg prettig in haar leidende functie, zoon Laurent heeft een prachtige lijn kandinsky-paraplus ontworpen waarvan veel wordt verwacht en Roberts secretaresse Nadège is niet meer het gewillige teefje van weleer. Wat Robert Pujol betreft is alles evenwel bij het oude gebleven en dus kan Suzanne terug naar haar tuin- en keukenhobby’s en worden de voordelen die de vakbonden eerder hebben afgedwongen zonder boe of bah geannuleerd. Maar daarmee is Suzanne het helemaal niet eens…
 

 

Catherine Deneuve maakt van elke rol die ze in handen krijgt een feest, hoe eenvoudig, eendimensionaal of simpel haar personage ook mag zijn. Met professionalisme, charme en fysieke zelfzekerheid krikt ze elke rol op en tilt het personage in kwestie probleemloos voorbij z’n eigen mogelijkheden of beperkingen. In Potiche mag de Franse steractrice zich uitleven in het hoofdpersonage Suzanne Pujol dat ze portretteert als een beetje een gefrustreerde huisvrouw die zich neergelegd heeft bij de neerbuigende toon van haar echtgenoot als het haar persoontje betreft, bij z’n jarenlange slippertjes en buitenechtelijke relaties, en die genoegen heeft leren nemen met bezigheden die zich in en om hun riante villa afspelen. Maar Suzanne is niet dom of achterlijk en op het moment dat ze gedwongen wordt om tot actie over te gaan – omdat haar beide kinderen daartoe niet bereid zijn – bewijst ze over een flinke portie emotionele intelligentie te beschikken waardoor aanslepende sociale conflicten en verrotte persoonlijke relaties via haar heel aparte aanpak in minder woelig vaarwater terechtkomen en de tegenpartij gedwongen wordt om ook de eigen positie te herzien en het taalgebruik aan te passen. Vanaf dat moment is Suzanne niet meer te stuiten en bewijst ze uit hetzelfde hout te zijn geneden als haar vader (die in de fabriek nog altijd wordt bejubeld als een menselijke en warme persoonlijkheid). De regisseur loopt voor sommige kijkers misschien iets te vlotjes van stapel, maar Potiche is ondertussen uitgegroeid tot een ware feelgoodfilm en meedeinen op het gezapige tempo en de aangename sfeer waarvoor François Ozon kiest, is dan ook de beste keuze die de toeschouwer kan maken. Catherine Deneuve schittert als de democratische en sociaalvoelende chef die een wankelend bedrijf op financieel en sociaal-maatschappelijk vlak weer op de sporen zet.
 

 

Gérard Depardieu – nog net zo dik of zelfs dikker dan in La Tête en Friche , in 1999 ook al te bewonderen in de Ozon-film La Promesse, zien we als de zoon van het echtpaar Pujol, een moederskindje dat in de ogen van z’n vader de verkeerde dingen doet en vooral het foute meisje als zijn aanstaande bruid kiest. Maar er is meer aan de hand en het siert François Ozon dat hij die verhaallijn maar zijdelings uitwerkt, want een goed verstaander heeft gauw door wat er echt aan de hand is.Demain Dès L’Aube) (2010) – is de communist van dienst, de vakbondsman die het vuurtje aansteekt, zelfs op het moment dat Suzanne alles in het werk stelt om de rust in de fabriek te herstellen. Hij heeft daarvoor zo z’n eigen redenen, want blijkbaar is Suzanne niet altijd het brave huisvrouwtje geweest waarvoor ze tegenwoordig doorgaat. Maar in een komedie wordt het spel uiteraard nooit echt hard gespeeld en het bekvechten slingert afwisselend tussen aantrekken en afstoten, een verhaallijn die François Ozon misschien net iets te melig afwikkelt en die voor Depardieu uitdraait op een aantal middelmatige performances. De bij ons compleet onbekende Fabrice Luchini mag de rol van Robert Pujol gestalte geven, maar hij treedt nauwelijks uit de schaduw van Catherine Deneuve en moet vooral voor de humoristische insteek zorgen. Brusselaar Jérémie Renier (L’Enfant,
 

 

François Ozon kiest in Potiche voor veelzijdige, warme en felle kleuren in de stijl van Angel (2007) met dit verschil dat de buitenscènes een stuk realistischer (natuurlijke tinten) in beeld gebracht worden. Hier en daar zit nog een donkere scène in de film, maar het geheel ziet er veel luchtiger en ongecompliceerder uit dan we van deze Franse regisseur gewend zijn.

De 5.1-geluidstrack is eenvoudig en opgeruimd met lichtvoetige Franse muziek uit de jaren zeventig die precies bij de toon van de film past. De stemmen klinken goed, maar effecten hoeft u in deze productie niet te verwachten. Potiche is gebaseerd op een toneelproductie waarin dialoog voorrang krijgt op actie en Ozon heeft die stijl grotendeels gerespecteerd, zij het dat hij vaak met cast en crew naar buiten trekt voor enkele eenvoudige inserts.

 

U kan de film nog een keer bekijken met Audiocommentaar van de Regisseur, toneelauteur Pierre Barillet, kostuumontwerper Pascaline Chavanne en decorateur Katia Wyszkop, mocht u daaraan echt behoefte hebben. Op de tweede dvd staat een grote hoeveelheid Bloopers (ruim 21 min.), een klassieke Making-of Potiche (12 min.) met een uitgebreide keuze setopnamen, gevolgd door een onderdeel dat In de Kleerkast (6 min.) is genoemd en waarin Catherine Deneuve getoond wordt in een ruime selectie (afschuwelijke) jurken uit de jaren zeventig. Als afsluiter is er nog de Trailer Jarenzeventigversie, een promofilmpje voor Potiche helemaal in de stijl van toen.
 

 

Op een zomeravond, na een heerlijke middag op het strand of op een terrasje, is Potiche van de Franse regisseur François Ozon de gepaste afsluiter. Catherine Deneuve is de perfecte gastvrouw, de prent schippert tussen serieux en humor en de komedie krijgt een spetterende finale. De tweede dvd bevat een niet zo indrukwekkende hoeveelheid extra’s, maar genoeg om u nog een klein uurtje zoet te houden.