FILM
Julian Schnabel verraste enkele jaren geleden vriend en vijand met Le Scaphandre Et Le Papillon, een ontroerend en artistiek intrigerend portret van een verlamde journalist. Hij hield er zelfs een Oscar-nominatie als beste regisseur aan over. De kans dat hem die eer te beurt valt voor zijn meest recente film is echter nihil. Miral is namelijk niet zozeer een film als een voortdurend op één spijker hamerende politieke boodschap. Dat de prent gebaseerd is op ware feiten hanteren de makers blijkbaar als excuus om zich geen vragen te stellen over het entertainmentgehalte van de film of over de kwaliteit van de dialogen. Maar niet getreurd: ook al is Miral niet in staat om de filmliefhebbers te bekoren, een lange carrière als medicijn voor slapelozen lijkt nu al vast te staan.

Het probleem met de film is datgene wat de meeste prenten met een boodschap fnuikt: de ernst waarmee een 'belangrijk thema' wordt aangesneden. Het thema in kwestie is ditmaal het Palestijns-Israëlische conflict. Na een korte proloog springt de prent in de openingsminuten meteen naar het Beloofde Land anno 1947, vlak voor de officiële oprichting van de Joodse staat. Lerares Hind Husseini is dan nog optimistisch over de toekomstperspectieven van alle bewoners van het gebied, maar wanneer ze enkele jaren later het lot van educatieloze Palestijnen ontdekt, laat ze de oogkleppen vallen. Hind richt een school voor Palestijnse wezen op in de overtuiging dat onderwijs een brug kan slaan tussen de twee bevolkingsgroepen. Een van de kinderen die ze onder haar hoede neemt is Miral, een intelligent meisje wier veilige wereld door de Intifada van 1987 helemaal overhoop wordt gehaald. Ze kweekt sympathie voor de Palestijnse zaak en wordt verliefd op een politieke activist. En zo begint ze te twijfelen aan de idealen die 'Mama Hind' haar al die jaren heeft bijgebracht.

Met die premisse zou niks mis zijn als ze er niet zo voorspelbaar en fantasieloos wordt ingehamerd door Schnabel en zijn scenariste Rula Jebreal. Die laatste baseerde zich op haar gelijknamige, deels autobiografische roman, maar slaagt er niet in om een meeslepende narratieve lijn te vinden die de kijker kan boeien. Grootste probleem is dat ze een mogelijke oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict herleidt tot een keuze tussen (intellectueel) onderhandelde vrede en (passionele) oorlog, terwijl de situatie uiteraard veel ingewikelder is. Die naïviteit hangt als een molensteen om de nek van de film en maakt iedere empathie onmogelijk. Zelfs wanneer een van Mirals beste vriendinnen het leven laat in de Intifada, voel je als kijker geen wrok of wroeging of smart, maar zie je het moment gewoon als een zoveelste voorspelbare plotpunt dat de tragiek van het conflict met opgeklopt sentiment tracht over te brengen.

Ook van de visuele flair die Schnabel aan de dag legde in zijn vorige film merken we hier weinig. Misschien dat de vervanging van cameraman Janusz Kaminski door de nochtans niet minder getalenteerde Eric Gautier er voor iets tussenzit, maar ik gok eerder op een misplaatst vertrouwen van de cineast in de kracht van het verhaal waardoor hij de visualisering van zijn vertelling verwaarloost. Ook van zijn acteurs krijgt Schnabel input om Miral uit het moears te trekken. Freida Pinto blijft een van de meest ravissante actrices op deze planeet, maar zit opgezadeld met een rol die weinig ruimte laat voor subtiliteit. Hiam Abbass brengt het er iets beter vanaf als 'Mama Hind', maar ook bij haar is de naïviteit van haar personage - om nog te zwijgen over de tenenkrommend 'oprechte' dialogen - niet bepaald een geschenk. De nevenrollen zijn allemaal in hetzelfde bedje ziek.

Wat Julian Schnabel nu precies wilde bereiken met Miral is bovendien nooit helemaal duidelijk. Wilde hij een persoonlijk verhaal schetsen? Daarvoor bezitten de personages te weinig diepgang. Wilde hij het beleid van Israël aan de kaak stellen? Dan had hij er beter aan gedaan het verhaal iets meer scope te geven. Of dacht hij gewoon: ik ga eens een 'belangrijke film' draaien over een conflict dat al decennia aansleept? Als concept is daar niets op tegen, natuurlijk, maar je moet dan wel investeren in meer dan een opeenstapeling van clichés en gemeenplaatsen. Daar schieten Schnabel en Jebreal duidelijk tekort. En dat verklaart dan weer waarom Miral zo'n verdomd nietszeggende, doodsaaie film is.

BEELD EN GELUID
Als we het artistieke nihilisme van de prent even vergeten, oogt de print die voor deze dvd is gebruikt prima. De kleuren zijn niet uitgesproken fel, maar dat was ook de bedoeling van de makers. Scherpte en contrast zijn prima zonder uit te blinken en het is maar logisch dat er van grain of printbeschadigingen geen sprake is in een recente prent als deze. De DD 5.1-soundtrack krijgt zelden de kans om alle boxen aan het werk te zetten, maar de dialogen klinken helder en de muziek bevat zowaar wat subtiliteit.

EXTRA'S
De enige extra's zijn enkele Cross-promotionele Trailers.

CONCLUSIE
Miral is een afgrijselijke 'boodschap'-film die een goed verhaal en aansprekende karakters opoffert om toch maar zijn protserige politieke verhaal kwijt te kunnen. De prent preekt voor de bekeerden en zal door zijn zoutloosheid weinig sceptici overtuigen. Beeld en geluid halen een goed niveau, maar de bonussectie bevat enkel een stel trailers.