FILM
Het verhaal van de deurwaarder van Outreau is één van de grootste gerechterlijke dwalingen die Frankrijk ooit heeft gekend. Na het in 2005 verschenen boek Kroniek Van Mijn Gerechterlijke Dwaling was Alain Marécaux eveneens bereid om zijn trieste lot te laten verfilmen. Op laconieke wijze noemt Marécaux deze tragedie een ongeluk op zijn levensweg en hoe moeilijk het is om te begrijpen, toch kan een dergelijk onrecht iedereen overkomen en het is allicht daardoor dat Présumé Coupable één van de meest hartverscheurende films van de laatste jaren is.
 

 

Alain Marécaux (Philippe Torreton) is een ijverige deurwaarder die elke dag twaalf uur in de weer is. Ondanks de lange werkdagen heeft hij samen met zijn vrouw Edith een gelukkig gezinsleven, toch komt daar verandering in wanneer op een avond politiewagens met loeiende sirenes de oprit van het huis opstormen. Niet alleen wordt de woning ondersteboven gekeerd, ook moet Alain de meest obscene vragen beantwoorden en wordt hij samen met zijn vrouw gearresteerd. Eens op het politiebureau aangekomen, verneemt de beklagenswaardige man dat hij van pedofilie wordt verdacht.
 

 

Wat ooit een zorgeloos leven leek, is een ware nachtmerrie geworden, want Alain weet niet eens waarom zulke vernederende beschuldigingen hem in de schoenen worden geschoven. De verdrietige man raakt volledig geïsoleerd, want hij mag noch zijn kinderen noch zijn vrouw zien en van de gevangenisdirecteur krijgt hij de gouden raad om binnen z'n cel te blijven, daar pedofielen niet bepaald geliefd zijn bij de medegevangenen. Tot overmaat van ramp vertelt zijn eigen zoon Sebastien aan de politiediensten dat zijn vader hem betastte, wat meteen voor Alains advocaat een teken aan de wand is dat het geen sinecure zal worden om de beschuldigde vrij te spreken. Niemand gelooft nog in de onschuld van de beklaagde en wanneer zijn moeder door verdriet sterft, stort de man volledig in. Voor hem heeft het leven geen zin meer en naast een langdurige hongerstaking, onderneemt hij de ene zelfmoordpoging na de andere.
 

 

Présumé Coupable is een zeer aparte film in het genre, daar je als kijker vanaf de eerste seconde weet dat je niet op zoek moet gaan naar de schuld of onschuld van de deurwaarder. De man heeft nooit in zijn leven een kind aangeraakt, wel is hij het slachtoffer van de rechterlijke macht die te trots op zichzelf is om in eigen boezem te kijken, zich onaantastbaar waant en het vertikt om z'n ivoren toren te verlaten, ook niet wanneer dat betekent dat de menselijke waardigheid van het slachtoffer verloren dreigt te gaan. Regisseur Vincent Garenq wilde vooral de onmenselijke situatie waarin Alain verkeert aankaarten en met een acteur als Philippe Torreton is hij daarin geslaagd. Net zoals Christian Bale het deed in The Machinist, ging ook Torreton tot het uiterste voor het vertolken van zijn rol, zo volgde hij een streng yoghurtdieet waardoor hij een uitgemergelde, gebroken man werd voor wie het leven zinloos is. Garenq maakt nooit gebruik van melige scènes, want daarvoor is de bittere realiteit meer dan hard genoeg en op een dagboekachtige wijze toont de cineast hoe in onze moderne samenleving het leven van een voorbeeldig man kan worden verwoest door louter geruchten. Geen mens zal een goed gevoel overhouden bij het bekijken van Présumé Coupable, want het zal je maar overkomen.
 

Dit stukje imponerende cinema speelt zich hoofdzakelijk in de troosteloze gevangenis af en op treffende wijze maakt Garenq hoofdzakelijk gebruik van grijze kleuren die mooi de desolate sfeer weergeven. Van filmgrain of onzuiverheden is geen sprake en ook het geluid is glashelder. 
 

 

Het gebeurt niet vaak, maar toch is de documentaire Van Duisternis Naar Licht die bijna één uur duurt nog aangrijpender dan de film zelf. De echte Alain Marécaux werkte niet alleen mee aan het schrijven van het scenario, maar was ook nauw betrokken bij de filmopnames waardoor er een hechte vriendschap ontstond tussen hem en Philippe Torreton, de man die bijna letterlijk in zijn vel kruipt. In deze documentaire zie je Alain commentaar geven bij enkele scènes, zoals het hartbrekende moment waarop de man onder politiebegeleiding afscheid moet nemen van zijn overleden moeder die het verdriet niet meer aankan. Ook Alains vader, zijn kinderen, zijn advocaat die hem steeds heeft gesteund en enkele journalisten komen aan bod. We beseffen maar al te goed dat niet alle filmliefhebbers staan te springen om extra’s op een dvd te bekijken en ook al kunnen we dat begrijpen, toch is dit een mooi voorbeeld van het feit dat extra materiaal niet altijd schijfvulling hoeft te zijn.
 

 CONCLUSIE
Mocht Présumé Coupable verzonnen zijn door een scenarioschrijver, dan haalden vele studio’s de neus op voor dit onvoorstelbare verhaal. Helaas, iedere seconde van deze deerniswekkende film is tragische werkelijkheid waarin Philippe Torreton de rol van zijn leven speelt. Een must.