SERIE
Zes jaar voor de gebeurtenissen in Breaking Bad maken we kennis met de schlemielige advocaat Jimmy McGill (Bob Odenkirk), die zich al in aflevering één onsterfelijk belachelijk mag maken omdat hij voor de rechtbank drie studenten moet verdedigen die in het mortuarium een lijk hebben onthoofd en er vervolgens seks mee hebben gehad (met het hoofd welteverstaan)! Elke dag op de pro-deorechtbank eindigt steevast in een bitter dispuut met parkeerwachter Mike Ehrmantraut (Jonathan Banks), "de trol onder de brug", over het betalen van te weinig parkeergeld. Jimmy is door zijn broer, de gerenommeerde advocaat Chuck McGill (Michael McKean) eertijds uit de goot opgevist nadat hij het letterlijk te bruin gebakken had als con artist in Chicago, waar hij samen met zijn spitsbroeder Marco (Mel Rodriguez) zowat elke oplichtingstruc die je op internet kan vinden, toepaste op argeloze toeristen. De voorwaarde voor Chucks hulp was echter dat Jimmy zijn verleden als oplichter achter zich zou laten en zich zou toeleggen op een ernstige manier om inkomen te verwerven.




Tegen alle verwachtingen in haalde Jimmy een diploma in de rechten, zij het via een derderangs onlinecursus, en nu staat McGill klaar om tegen (prodeo-)vergoeding iedereen te verdedigen die zijn hulp kan gebruiken; zijn clientèle bestaat echter uit het onderste schraapsel van de ton. Chuck zelf werkt voor het prestigieuze advocatenkantoor Hamlin, Hamlin en McGill. Eigenlijk is het juiste woord 'werkte', want de hypochondrisch aangelegde Chuck meent dat zijn lichaam geen straling of elektriciteit verdraagt, en hij leeft al een jaar lang als een kluizenaar teruggetrokken in een hermetisch afgesloten woning, waar Jimmy zijn enige bezoeker is. Omdat hij echter vennoot is en als dusdanig voor één derde eigenaar van HHM, kan grote baas Howard Hamlin (Patrick Fabian) hem niet de laan uitsturen zonder hem te moeten uitbetalen. Jimmy zelf maakt geen schijn van kans om door het hoog aangeschreven kantoor aangeworven te worden, want Hamlin laat duidelijk verstaan dat het de platgetrapte hondendrol onder zijn schoen eerder kans maakt op een directiefunctie dan Jimmy. Enkel de ambitieuze HHM-advocate Kim Wexler (Rhea Seehorn) is Jimmy gunstig gezind en ziet in hem duidelijk iets wat de anderen niet zien.




Plots lijkt het geluk van Jimmy te keren wanneer een topambtenaar, Craig Kettleman (Jeremy Shamos), beschuldigd wordt van verduistering van anderhalf miljoen dollar, en zich samen met zijn vrouw Betsy (Julie Ann Emery) tot HHM wendt voor de verdediging. Jimmy probeert de klanten van HHM af te snoepen en komt eerder toevallig te weten waar de miljoenen verstopt liggen. Enerzijds is de verleiding groot om de Kettlemans financieel te stropen en een belangrijk deel van het geld in te pikken, anderzijds zegt de stem van zijn geweten - én die van Kim - dat hij de Kettlemans moet trachten te overtuigen om zich over te geven aan de autoriteiten. Met behulp van Mike, een voormalige politie-agent die zijn kepi aan de haak heeft gehangen na een schietincident waarbij zijn zoon werd gedood, besluit hij om toch maar aan de juiste kant van de wet te blijven lopen; daarnaast begint Jimmy's kantoortje eindelijk te draaien, zij het met minder 'spannende' dossiers, want veelvuldig contact met de ouderen van dagen zorgt ervoor dat Jimmy zich begint te specialiseren in het juridisch correct opstellen van testamenten. In die hoedanigheid komt hij echter een miljoenenschandaal op het spoor waartegen de fraude van de Kettlemans klein bier is; als Jimmy ook maar een schijn van kans wil maken om de zaak te winnen, moet hij beroep doen op HHM in het algemeen en zijn broer in het bijzonder. Maar dan duiken de spoken uit zijn verleden weer op, en blijkt het voor Jimmy niet zo duidelijk meer wie zijn vrienden zijn en wie niet...




Betaalkanaal Netflix heeft een niet onaanzienlijk bedrag neergeteld om de fel geanticipeerde spin-offreeks Better Call Saul exclusief te mogen aanbieden; dat het kleine broertje van Breaking Bad over de corrupte advocaat Saul Goodman - in deze reeks gebruikt hij nog zijn echte naam - een succes zou worden, stond in de sterren geschreven, maar de reeks heeft zoveel potentieel dat zelfs een klepper als Breaking Bad wel eens overschaduwd zou kunnen worden door zijn eigen nageslacht indien de kwaliteit zo hoog blijft als we in dit eerste seizoen hebben mogen aanschouwen. Hét voornaamste pluspunt is dat er werd afgestapt van het idee om er een half hour-comedy van te maken, waarbij Saul Goodman dan de pias van dienst zou worden; Better Call Saul is zeker emotioneel zo innemend als Breaking Bad. Vince Gilligans gitzwarte tragikomedie is een roetsjbaan die je in mum van tijd van burleske gross-out comedy naar een diepmenselijk drama voert. De stijlbreuk die onder meer ook speelde tussen The X-Files en The Lone Gunmen is gelukkig achterwege gelaten - beide spin-offs doen overigens een beroep op het acteertalent van Michael McKean, die in X-Files/Lone Gunmen reeds Morris Fletcher speelde. Spin-offs waarin nevenfiguren net niét aan het stereotiep blijken te voldoen dat je uit de hoofdreeks zou kunnen afleiden, ze zijn dun gezaaid! In Better Call Saul wordt het nevenpersonage van dienst getransformeerd tot een mens van vlees en bloed, die gedreven wordt door winstbejag en rivaliteit met zijn broer, maar ook door oprechte bekommernis om het juiste te doen, al was het maar om zichzelf achteraf nog in de spiegel te kunnen bekijken.




Bob Odenkirk zet Jimmy McGill zeer genuanceerd neer als een initieel rechtschapen mens wiens moreel kompas ondanks de vele verlokkingen in de juiste richting blijft wijzen, maar die door een zeer noodlottige levenswending emotioneel volledig breekt. Het moment waarop dat gebeurt is in de laatste aflevering van deze reeks tot op de seconde precies te bepalen, en het gebeurt tijdens een banaal spelletje bingo, tijdens hetwelke de puzzelstukjes precies op hun plaats vallen, op het moment waarop Jimmy aan zijn verbouwereerd publiek uitlegt wat een Chicago sunroof is. Het scenario waarmee acteur Bob Odenkirk mag werken is op zich al goud waard, en Odenkirk tilt het met zijn charismatische vertolking nog mogelijk een stukje hoger. Daarnaast leren we in deze reeks ook de oorsprong van het ietwat ongemakkelijk partnerschap tussen Jimmy en zijn toekomstige 'fikser' Mike Ehrmantraut. Better Call Saul heeft de merite dat de reeks niet wanhopig probeert te teren op Breaking Bad. Occasioneel valt er een kleine referentie te bespeuren - zo is het schoonheidssalon waar Jimmy kantoor houdt de plek die Saul in Breaking Bad ooit aan Jesse Pinkman trachtte te slijten als witwasconstructie - en zien we Raymond Cruz in een gastrol zijn drugdealer Tuco Salamanca nog eens uit de kast halen. U kan echter Better Call Saul perfect volgen zonder ooit maar één seconde Breaking Bad te hebben gezien.




En als we het dan toch over de eigen merites hebben: de productiewaarden van Better Call Saul zijn enorm hoog. Er is geïnvesteerd in een oerdegelijk scenario waarin geen kans onbenut wordt gelaten om allerlei connecties te maken tussen de afleveringen onderling. Ogenschijnlijk kleine details blijken in een latere aflevering van groot belang, en de visueel flamboyante stijl, met veel flashbacks waarin een andere kleurfilter wordt gehanteerd én Bob Odenkirk plots pronkt met een nektapijt, laat toe om de gebeurtenissen eerder te vertellen in de volgorde waarin wij ze dienen te weten dan in chronologische volgorde. Het oorspronkelijke idee was ook om de titels van alle afleveringen te laten eindigen op een O: Uno, Mijo, Nacho, Hero, Alpine Shepherd Boy, Five-O, Bingo, RICO, Pimento en Marco, en al deze titels zijn zéér toepasselijk, eens je de aflevering in kwestie bekijkt. Alpine Sheperd Boy heette oorspronklijke Jello, maar Kraft, de fabrikant van het gelijknamige gelatinemerk, stak daar een stokje voor (toen iemand achteraf de suggestie maakte dat een Alpijns herdertje in het Italiaans pastorello heet, was het al te laat!)

Better Call Saul heeft méér dan recht van bestaan: ondanks de overduidelijke parallellen tussen deze reeks en Breaking Bad, te wijten aan de overduidelijk te herkennen hand van Vice Gilligan, heeft de reeks een eigen smoel en een eigen drive, die niét de zoveelste origin story is, maar een drama van Shakespeariaanse allure op zich. Seizoen twee kan niet snel genoeg komen.




BEELD EN GELUID
In tegenstelling tot Breaking Bad werd Better Call Saul niet gefilmd op 35 mm film, maar met een digitale 4K-camera. De rauwe en ongepolijste look doet er echter vanaf het eerste ogenblik geen misverstand over bestaan dat we opnieuw in de troosteloze woestijn rondom Albuquerque gekatapulteerd worden. De fijne detailverschillen maken het echter makkelijk om flashbacks die zich voornamelijk in Chicago af spelen, makkelijk te laten contrasteren. De details zien er zeer precies en gericht uit, wat we al dadelijk merken in de eerste aflevering in het interieur van het massagesalon waarin Jimmy noodgedwongen (een piepklein) kantoor houdt. Ook het interieur van het huis van Chuck McGill, waar geen kunstmatige verlichting aanwezig is wegens Chucks bijzondere (ingebeelde) aandoening, is fijn gedetailleerd en biedt ondanks de duisternis voldoende detail. U kan zelfs bijna de prijskaartjes van de dure zijden dassen van de advocaten van HHM lezen. De openluchtscènes in de woestijn van New Mexico, waaronder één waarin McGill moet smeken voor het leven van één van zijn cliënten, zijn indrukwekkend en hard. De DTS-HD MA 5.1-track is levendig en helder, en in scènes waarin dat nodig is wordt in deze advocatenserie voldoende uitgehaald met de surrounds. Zo is er een aflevering waarin Jimmy op een hoogtewerker klimt om een heldendaad te verrichten, die een zeer ruimtelijke indruk maakt. Binnen het zakenkantoor van HHM is er voortdurend een soundscape van ergerlijke kantoorgeluiden aanwezig, gaande van een fotokopieerapparaat tot een irritant belletje van de lift, wat zelfs nadrukkelijk werd ingebouwd in de menuschermen. Opmerkelijk goede track voor een reeks die feitelijk niet steunt op geluidseffecten.




EXTRA'S
Bovenop dit alles krijgen we nog een schitterende collectie bonusmateriaal er bovenop. Naast tien audiocommentaren, ééntje voor elke aflevering, bevat de aflevering Bingo nog een elfde, hilarisch audiocommentaar door Jeremy Shamos en Julie Ann Emery, maar dan als hun personages Craig en Betsy Kellerman, de twee onbekwame fraudeurs die door Jimmy McGill smalend Ned en Maude Flanders worden genoemd, naar de buren van Homer Simpson uit The Simpsons. Ze spreken een commentaar in voor de aflevering waarin hun corrupte plannetje tot hun eigen groot ongenoegen komt bovendrijven. Daarnaast bevat nog een handjevol afleveringen vijf verwijderde scènes (11:05), allen verspreid over de schijven in kwestie.

Disk 1 bevat een inleidende documentaire Better Call Saul: Day One (4:12), waarin men ons tracht te overtuigen waarom het de moeite is om een spin-off te maken over Saul Goodman, en waarom ook Jonathan Banks opnieuw zijn opwachting maakt. De reden waarom lijkt me overigens voor zich te spreken. Voorts vinden we een filmpje Jimmy in the Courtroom met inleiding door regisseur Michelle MacLaren én optioneel audiocommentaar (11:59), waarin acteur Bob Odenkirk er als Jimmy McGill in de rechtzaal vrolijk op los begint te improviseren.




De toon wordt wat ernstiger op disk 2 met Creating the First Season (24:19), een solide en eerlijk werkstukje over zowel de productionele aspecten als over het idee van een show rond Saul Goodman. Er wordt nogal eerlijk gecommuniceerd over de druk waaronder de makers staan om een groots opgezet drama als Breaking Bad op te moeten volgen. Good Cop, Bad Cop: Becoming Mike (12:37) gaat natuurlijk over het personage Mike Ehrentraut, van wie de achtergrondgeschiedenis in de aflevering Five-O met één vingerknip de diepgang krijgt van Fox Mulder in vijf seizoenen X-Files. In de making-of In the Studio (5:13) zien we hoe de videoclip van Junior Brown "Better Call Saul" (2:46) werd gedraaid.

Disk 3 bevat een dubbelinterview In Conversation: Bob Odenkirk & Michael McKean (33:40) waarin de personages die aan de broers Jimmy en Chuck McGill gestalte geven verrassend openhartig spreken over hun ervaringen en over hun métier in het algemeen. Dan volgt een table read (53:10) voor de aflevering Uno - een evenement waarbij de castleden samen aan tafel hun lijnen overlopen, en een gag reel (3:38). Afsluiter is een "Jimmy Kaleidoscope" montage (2:22), waarin we Jimmy's fijnste momenten uit de eerste tien aflevering achter elkaar zien.




CONCLUSIE
Wacht alleszins niet totdat u uw testament moet maken vooraleer u het eerste seizoen met de descent into hell van Jimmy "Saul Goodman" McGill tot u neemt. Zelfs zonder de geringste referentie naar Breaking Bad is Better Call Saul een uitstekend zwartgallig advocatendrama dat uitnodigt tot bingewatchen. Kopen of we sturen een advocaat op u af!