VIKINGS - SEIZOEN 2
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2017-05-03
TV-SERIE
Het conflict met graaf Haraldson is in het voordeel van dorpsleider Ragnar Lothbrok beslecht. De edelman heeft de confrontatie met zijn ambitieuze onderdaan niet overleefd. Ragnar wordt de nieuwe leider van het graafschap en de sterkste vazal van koning Horik. De rust is evenwel van korte duur, want vanuit Götaland begint ene Jarl Borg een oorlog tegen z’n zuiderbuur koning Horik. Ragnar vecht uiteraard aan de zijde van zijn vorst, maar de strijd eindigt onbeslist. Om meer dodelijke slachtoffers te voorkomen stelt Ragnar de koning en de graaf voor om samen uit plunderen te gaan naar het westen (naar Schotland en Engeland dus), want daar liggen veel meer rijkdommen dan ze van elkaar kunnen afpakken. Door omstandigheden zal het evenwel vier jaar duren vooraleer Ragnar aan een nieuw avontuur begint en op het ultieme moment zal koning Horik hem laten weten dat hij Jarl Borg niet vertrouwt en zich dus niet samen met hem in een overzees avontuur wil storten, waarmee de vorst een onvergeeflijke fout maakt, want op die manier kan Borg proberen om zich meester te maken van een deel van hun grondgebied nadat de schepen o.l.v. Ragnar Lothbrok in westelijke richting zijn vertrokken…
Dat het vier jaar heeft geduurd vooraleer Ragnar Lothbrok weer zin kreeg in een plundertocht naar De Britse eilanden, heeft te maken met persoonlijke problemen. Op het einde van seizoen 1 had hij tijdens een diplomatieke opdracht in Götaland kennisgemaakt met prinses Aslaug en die verschijnt in aflevering 2 in Ragnars geboortedorp met een dikke buik. Echtgenote Lagertha eist dat Ragnar haar naar huis stuurt, maar die voelt zich verantwoordelijk voor Aslaugs toestand, waarop het voormalige schildmeisje besluit om dan maar zelf te vertrekken. Zoon Björn kiest de kant van zijn moeder.
Wat beslist ook meespeelt in de aarzeling van Ragnar om weer naar Engeland te varen is het verraad van Rollo. In een poging om uit de schaduw van zijn jongere broer te treden, heeft die in het conflict tussen koning Horik en Jarl Borg de kant van de vijand gekozen. Daarvoor wordt hij later beschuldigd van landverraad, maar Ragnar kan via omkoping voorkomen dat hij wordt opgeknoopt. Desondanks is Rollo het vertrouwen van zijn broertje kwijt en raakt aan de drank. Vier jaar lang houdt hij zich schuil in de woning van zijn minnares (de voormalige vrouw van graaf Haraldson). Als Ragnar dan toch de gevaarlijke tocht naar Engeland aanvat, weigert hij Rollo mee te nemen. Vergiffenis schenken is nl. gemakkelijker dan vertrouwen…
Wie wél mee mag is de voormalige Engelse monnik Althestan, door Ragnar tijdens z’n eerste strooptocht in Lindisfarne als slaaf meegenomen, maar ondertussen al bijna 10 jaar een vrij man. Voor hem zal deze tocht het begin zijn van een grote ommekeer, want als Ragnar op zeker moment naar huis terugkeert omdat Jarl Borg z’n geboortedorp heeft geplunderd, blijft Althestan achter als tolk. Hij is nl. de enige die koning Horik kan bijstaan in z’n onderhandelingen met de Wessexse koning Ecbert die schijnbaar bereid is om de Vikings een stuk land ter beschikking te stellen. Na het vertrek van Ragnar laat Ecbert evenwel de nu veel kleinere groep Vikings uitmoorden. Koning Horik weet te ontkomen, Althestan valt in de handen van de troepen van de bisschop van Wessex en wordt gekruisigd…
Omdat de essentiële wetenswaardigheden over de cultuur van de Vikingen in seizoen 1 aan bod kwamen, kunnen de makers zich in seizoen 2 op de hoofdpersonages concentreren, want ook over de rooftochten is niet veel meer te vertellen dan wat de kijker tijdens de plundering van Lindisfarne al uitgebreid te zien kreeg: moordpartijen en mishandelingen zoals men die op de Britse eilanden (en langs de kusten van West-Europa in het algemeen) nooit eerder had meegemaakt. Over een nieuwe plundertocht is m.a.w. voortdurend sprake, maar zoals we eerder schreven zorgen stammenoorlogen ervoor dat die plannen steeds weer worden uitgesteld. Maar dat heeft ook voordelen, want op die manier wordt ons een blik gegund op het gezinsleven van de Vikingen, op hun religieuze gebruiken en op de manier waarop ze met hun kinderen, hun vrouwen en hun buren omgaan, waardoor ons eenzijdige beeld over deze woestelingen uit het noorden wordt bijgespijkerd. Bovendien blijken de Noormannen niet de hechte en gelijkgezinde samenleving uit onze schoolboeken te zijn en is er wel degelijk sprake van militaire en machtsconflicten zoals in de rest van Europa, want nadat Jarl Borg op gruwelijke wijze door Ragnar naar Walhalla is gestuurd in aflevering 7, treedt Lagertha op de voorgrond als nieuwe militaire partner voor Ragnar en koning Horvik. Zij heeft haar tweede echtgenoot ondertussen vermoord en mag zich nu graaf noemen, waardoor ze op gelijke hoogte staat als Ragnar en dat zal die geweten hebben, want Lagertha wil bij alle militaire en strategische beslissingen van het bondgenootschap betrokken worden en ze schrikt er niet voor terug om de zijde van koning Horik te kiezen als haar dat uitkomt.
Uiteindelijk zullen de drie bondgenoten met hun troepen naar het westen varen, waar koning Ecbert een sterke troepenmacht op de been heeft gebracht en de Vikingen hun eerste grote nederlaag moeten incasseren. Ragnar overtuigt Lagertha dat onderhandelen met koning Ecbert de beste strategie is, maar koning Horvik is het daar niet mee eens. Wat hem betreft is Ragnar een sta-in-de-weg die z’n autoriteit ondergraaft.
Opnieuw kiezen de makers voor een rustig tempo waardoor ze niet alleen aandacht aan de Vikingcultuur kunnen schenken, maar ook aan de karakters van de hoofdpersonages, waardoor de kijker zich heel dicht betrokken voelt bij het lot van bv. Ragnar, Lagertha en Althestan en minstens een zekere sympathie ontwikkelt voor nevenfiguren zoals Ragnars oudste zoon Bjorn die stilaan volwassen wordt, z’n oudere broer Rollo en de lichtjes gestoorde scheepsbouwer Floki, die tegen het einde van dit seizoen schijnbaar de kant van koning Horik kiest, alhoewel dat mogelijk op aansturen van Ragnar gebeurt en door de makers als verrassingseffect wordt opgespaard.
De acteerprestaties zijn opnieuw ijzersterk waardoor de geloofwaardigheid op geen enkel moment hapert. Het production design is eenvoudig maar overtuigend, en het contrast met de toestand op de Britse eilanden is groot genoeg om het niveauverschil tussen beide culturen zichtbaar te maken. Het personage Althestan is een dankbare tool om over de verschillen qua religieuze gebruiken tussen West-Europeanen (op dat moment tot het christendom bekeerd) en Vikingen uit te wijden, maar ook om duidelijk te maken dat vriendschap en respect wel degelijk een belangrijke rol spelen in de noordse cultuur.
BEELD EN GELUID
Het feit dat Ragnar Lothbrok de titel van graaf draagt heeft weinig veranderd aan zijn levensomstandigheden. Hij woont met z’n gezin nog altijd in z’n geboortedorp, zij het dat z’n hut een flink stuk groter is geworden. Van heel veel luxe is er evenwel geen sprake met als gevolg dat de kleuren zich opnieuw beperken tot grijs en beige/bruin voor de omgeving en tot donkergrijs en donkerbruin voor de kleren van de bewoners, met maar af en toe een contrasterende tint. De buitenopnamen doen het niet veel beter als gevolg van het slechte weer, want het regent in dit seizoen heel vaak. Het hof van koning Ecbert in Wessex is beter voorzien van kleurtinten, maar als gevolg van het weinig licht dat in diens burcht binnendringt, blijft het kleurenpalet ook hier eerder sober, met af en toe wat opvallend blauw en rood in de kleren van de adel en meer groen tijdens de veldslagen met de vijandige legers van het naburige koninkrijk Mercia.
Het klankspoor bevat voornamelijk Engelse dialogen, maar af en toe wordt daarvan afgeweken als twee groepen (Engels en Scandinavisch) elkaar voor het eerst ontmoeten. De Nederlandse titels schuiven dan naar de bovenkant van het scherm om ruimte te maken voor de Engelse vertaling onderaan. De soundtrack van Trevor Morris (
Reign, 2013-2017;
The Pillars Of The Earth, 2010) is soms welluidend, maar vaak ook creepy met enge en vreemde geluidjes. Let ook op de grommende begintune van de serie!
EXTRA’S
Een viertal afleveringen van seizoen 2 kan je bekijken met
Audiocommentaar, mocht je daar behoefte aan hebben. Interessanter zijn de drie documentaires die resp. op disk 1 en 2 staan: in
My Family, My Enemy vertelt bedenker Michael Hirst (
The Tudors, 2007-2010;
Camelot, 2011) over het belang dat de Vikingen hechtten aan het gezin en hoe ze banden met andere families probeerden aan te halen door hun kinderen door die gezinnen te laten opvoeden. In
A Warrior Society: Rites of Passage vertelt Hirst dat hij geprobeerd heeft om Vikingrituelen in de verhaallijnen te stoppen, ook al is het vaak onduidelijk hoe men praktisch te werk ging in die tijd.
We hebben het dus een beetje moeten verzinnen, zegt hij daarover,
en soms hebben we gekeken naar rituelen uit latere perioden en/of gelijksoortige culturen. Voorts is er aandacht voort de twee grote veldslagen die een totaal verschillend karakter hebben: de eerst is een gevecht tussen Vikingen onderling, de tweede tegen de troepen van koning Ecbert in Wessex. In
Imagining and Executing Climactic Battles vertellen de stuntmannen hoe ze de acteurs hebben voorbereid voor de scènes waarin overigens ook met paarden wordt gewerkt; waar en waarom er poppen zijn gebruikt tijdens de vechtscènes en waarom het tweede gevecht heel anders is dan het eerste.
CONCLUSIE
Vikings seizoen 2 lost de verwachtingen in. De verhaallijnen zijn sterk en gevarieerd met een mooi evenwicht tussen de historische feiten, de aandacht voor de culturele aspecten van de Vikingsamenleving en spanningen in de schoot van de families en de stam.