FILM
Jared Eamons (Lucas Hedges) heeft alles om gelukkig te zijn: hij is een goed student, heeft een leuk vriendinnetje, Chloe (Madelyn Cline), en geniet het vertrouwen van zijn ouders, een autoverkoper annex dominee, Marshall Eamons (Russell Crowe) en een huisvrouw, Nancy (Nicole Kidman). Wanneer op een avond zijn vriendinnetje duidelijk, ondanks de strenge waarschuwingen van pappie, het eens niet zo nauw wil nemen met de gelofte van kuisheid vóór het huwelijk, krijgt Jared zijne jef niet omhoog. Eens dat hij voor zichzelf én voor zijn ouders bekent dat hij eerder op mannen dan op vrouwen valt, is het kot te klein. Vaderlief haalt er een paar griezels van zijn parochie bij, die prompt met de remedie aan komen draven: een conversiekamp!




Jared komt dus in een strenge soort dagopvang terecht, waarbij alle mogelijk truken van de hersenspoelings-manual worden bovengehaald om van hem een échte man te maken, en zijn homoseksuele gevoelens te verdringen. De sociopaat die het kamp in goede (nu ja) banen leidt, is Victor Sykes (regisseur Joel Edgerton zelf), en zijn methoden - uiteraard zonder de minste vorm van medische of psychologische kwalificatie - zijn op zijn minst gesteld controversieel. Naast het dagelijks inpompen van allerlei schuldgevoelens, mag er vooral niets van wat op het kamp gebeurt, uitlekken naar de buitenwereld in het algemeen en de ouders in het bijzonder, om de voor de hand liggende reden. Ook wordt Jared verplicht te breken met zijn universitaire opleiding, die als des duivels wordt omschreven, omdat hij (hij studeert literatuur) onder meer in aanraking komt met boeken als The Picture Of Dorian Gray van Oscar Wilde en Lolita van Vladimir Nabokov. En als de therapie niet aanslaat, dan komen de "patiënten" in een gesloten afdeling terecht; zo bijvoorbeeld Sarah (Jesse LaTourette), die duidelijk een lesbiënne is in al wat ze uitstraalt, maar psychologisch gekraakt wordt tijdens een vernederend rondje zelfkastijding, waarin ze en plein public moet bekennen dat ze de vagina van een ander meisje heeft gekust en gepenetreerd met haar vingers. Voor Jared is gelukkig op tijd de maat vol, en wanneer zijn moeder ook merkt dat de jongen wegkwijnt, durft ze voor het eerst in haar leven tegen de wil van haar echtgenoot ingaan. Anderen hebben minder geluk; zo is er Cameron (Britton Sear), van wie de haatgevoelens tegenover zijn ouders door de controversiële therapie worden versterkt, totdat hij de hand aan zichzelf slaat.




Volgens de aftiteling van de film hebben in de Verenigde Staten en Australië reeds 700.000 homo's, lesbiënnes en transgenders al dan niet vrijwillig aan een dergelijke vernederende therapie deelgenomen. Uiteraard zonder succes, want ondanks wat bijbelvaste christenen willen geloven kán homoseksualiteit niet genezen worden, want het is simpelweg géén ziekte, evenmin als dat bijvoorbeeld linkshandigheid of rood haar hebben ziekten zouden zijn. De praktijken die dit soort van bekeringsscholen erop nahouden, zoals het opstellen van een "moreel inventaris", zouden niet misstaan in een heropvoedingskamp ter extreem linker-of rechterzijde van het politieke spectrum. De praktijken van dergelijke "therapieën" werden al eerder ter discussie gesteld, en het is dan ook niet verwonderlijk dat deze film gebaseerd is op ware feiten. Ene Garrard Conley schreef in 2016 het gelijknamige boek Boy Erased: A Memoir, waarin hij de mistoestanden, die hij zelf aan den lijve heeft ondervonden, aanklaagt. Het heropvoedingsinstituut Love In Action, dat in deze film in detail beschreven wordt, bestaat echt, alleen zijn de namen van de betrokkenen veranderd. Saillant detail is dat de real life-tegenhanger van "therapeut" Sykes intussen de deur van LIA achter zich heeft dichtgetrokken en zélf is getrouwd met een man! Ook andere details uit de film, zoals het feit dat Jared verkracht is geweest, komen rechtstreeks uit Conley's wedervaren.




Joel Edgerton heeft een indringende film gemaakt, die hij naar eigen zeggen liever niet had hoeven te maken. Wat opvalt is dat ondanks de striemende aanklacht tegen de christelijke drang om alles uit te roeien wat enigszins naar homoseksualiteit ruikt, de film vrij genuanceerd is. Zo wordt de vader van Jared niét afgeschilderd als het monster dat je zou verwachten, maar als een zwakke man van wie het geloof aan het wankelen wordt gebracht eens blijkt dat zijn zoon homoseksueel is, en die spijtig genoeg de raad opzoekt van mannen die het slecht voorhebben met zijn kind. Op het einde van de film is er een ontroerende scène tussen vader en zoon, waarbij Jared aan zijn vader de niet mis te verstane boodschap geeft dat het aan Marshall is om zijn ideeën te veranderen en niet aan hemzelf.

Toen bekend werd dat het boek van Conley verfilmd zou worden, vielen de studio's letterlijk over elkaar voor de verfilmingsrechten, en Netflix verloor op het nippertje het bod tegen Focus Features. De respons op de film was ook niet min: ondanks het feit dat de christelijke lobby in de States de film (alweer) een aanval vindt op hun morele waarden, en een onderdeel van de grote pro-gaylobby (die overigens enkel bestaat tussen hun oren), kreeg de film goede kritieken, en had ook maatschappelijke impact. Veertien van de meer progressieve staten hebben gay conversion therapy intussen op de zwarte lijst gezet, en het is maar net goed dergelijke films, die een tegengewicht bieden tegen een maatschappij die hoe langer hoe meer in een religieuze kramp schiet, de nodige aandacht krijgen. Rond dezelfde tijd kwam overigens ook The Miseducation Of Cameron Post in de zalen, een film over hetzelfde thema, die met de handicap vertrok dat deze niet gebaseerd was op waargebeurde feiten, wat deze biografie van Conley wél is.




Er wordt overigens zeer goed en genuanceerd geacteerd in deze film, met als absoluut hoogtepunt de vertolking van Lucas Hedges, die wat mij betreft Oscarwaardig is. Ook Nicole Kidman zet een delicate rol neer als de moeder die begint te twijfelen aan de goede bedoelingen van haar echtgenoot, en tegen wil en dank moet kiezen tussen haar geloof en haar zoon. Russell Crowe, ooit de spierbundel uit Gladiator, is op die twintig jaar wel een vette papzak geworden, zodanig zelfs dat het soms lijkt alsof je in deze film een dubbele portie krijgt. Wellicht is alleen de rol van Sykes, die regisseur Joel Edgerton op eigen schouders nam, een beetje underplayed, want zeker als uit de epiloog blijkt dat die zélf de herenliefde genegen is, zouden daar in de film wat meer hints naar mogen gegeven zijn. Alleen de ruwe verkrachtingsscène is nogal ongemakkelijk om te bekijken, zij het dat deze een pivotale rol speelt in de plot, en deze weglaten zou de film oneer aandoen.

BEELD EN GELUID
De release van Universal is accuraat en to the point. Veel van de gebruikte locaties zien er sober en duister uit, om de onaantrekkelijkheid van het conversiecentrum nog wat meer in de verf te zetten. De beelden zien er verder redelijk zacht uit, zodat sommige scènes droomachtig worden, andere dan weer een nachtmerrie. Bij Love In Action bezuinigen ze bovendien flink op de verlichting, ondanks de niet onaardige bedragen die ze aan de ouders van hun "patiënten" aanrekenen. De DTS-HD MA 7.1-track is meer dan adequaat genoeg om een film te ondersteunen waarin qua actie nauwelijks wat gebeurt. De dialogen staan op punt en vooral de soundtrack van Danny Bensi profiteert van de ambiance.

EXTRA'S
Grootste publiekstrekker in de bonussectie is een collectie van 22 verwijderde en uitgebreide scènes (32:54) die de uiteindelijke cut niet hebben gehaald omwille van tijdsdruk. Zeker enkele hiervan zouden misschien beter in de film zijn gebleven, zelfs al werd die daardoor een beetje langer. Dan volgen er nog 3 korte documentaires. Jared Revealed (3:10) beschrijft de inzet van Lucas Hedges, Becoming the Eamons (5:41) doet hetzelfde voor Nicole Kidman en Russell Crowe, en Man Consumed: Joel Edgerton (4:32) voor de regisseur en bijrolspeler.

CONCLUSIE
Boy Erased is een verrassend genuanceerde film die de homo-conversietherapie aan de kaak stelt, maar toch een redelijk happy end kent en zeker stof tot nabespreking biedt. De Blu-ray is van aanvaardbare kwaliteit, zeker voor een film zonder noemenswaardige spektakelwaarde.