FILM 
"I wouldn't say that I'm particularly bothered or obsessed with detail." (Wes Anderson)

Regisseurs met een eigen herkenbare stijl. Je vindt ze tegenwoordig moeilijker en moeilijker. En door de verandering van het filmlandschap waarbij streamingdiensten bijna verplicht worden om een domme oorlog te gaan voeren, zal het er in de toekomst zeker niet op verbeteren. Maar er zijn uitzonderingen. Een daarvan is Wes Anderson. De Amerikaan is een perfect voorbeeld van geweldige auteurscinema voor een breed publiek. Door zijn bijna fanatiek gebruik van symmetrie en zijn aparte visuele stijl herken je in een oogopslag de pen van de meester. De ene film krijgt al wat meer lof dan de andere, maar het zijn The Royal Tenenbaums, Moonrise Kingdom en The Grand Budapest Hotel die je steevast in de boeken aantreft als zijn beste werken. Een man met veel talenten, want naast speelfilms is hij ook de maker van stop-motionfilms zoals Fantastic Mr. Fox en Isle Of Dogs. Maar laten we het hebben over het geweldige The Grand Budapest Hotel. Een prachtig, soms macaber sprookje zoals we ze maar weinig tegenkomen.

Net zoals dat vroeger bij Jim Jarmush wat het geval is, maakt iedere acteur of actrice een soort van prestige van om in hun filmografie ook een rol in een Anderson-film te kunnen noteren. Volgens Bill Murray die ook hier weer één van de partij is heeft Anderson dat alleen maar aan zichzelf te danken. En zeg zelf met namen als Ralph Fiennes, F. Murray Abraham, Adrien Brody, Willem Dafoe, Jeff Goldblum, Harvey Keitel, Jude Law, Edward Norton, Léa Seydoux, Tilda Swinton en Owen Wilson mag je met opgeheven hoofd van een sterrencast spreken. En soms kost dat ook heel wat moeite. Zo moest Tilda Swinton voor haar eerder kleine rol meer dan vijf uur in de make-upstoel gaan zitten om de vierentachtigjarige weduwe Madame D te kunnen spelen.

Het verhaal begint in de tijd van nu. Een jonge vrouw komt op het kerkhof, in haar hand draagt ze een boek en ze maakt halte bij een buste. Eens de camera op de achterflap van het boek gericht is, merken we ook dat de auteur en de man van de buste dezelfde persoon zijn. De naam van de schrijver kennen we nooit, wel dat de "author" (Jude Law) het verhaal heeft opgetekend via de verhalen van Zero Moustafa (als bejaarde man vertolkt door F. Murray Abraham). Het zijn ook via deze gesprekken dat Anderson zijn verhaal vertelt. Alles speelt zich af in Zubrowka, een fictief land dat in de buurt van Polen ligt. Het merkwaardige verhaal begint in 1933 wanneer de jonge Zero (op jonge leeftijd vertolkt door Tony Revolori en naast het spelen van Flash Thompson in de Spiderman-franchise is dit zijn grootste rol), wordt aangenomen als de nieuwe lobbyjongen van het prestigieuze Grand Budapest Hotel. Monsieur Gustave H. (Ralph Fiennes) is zijn veeleisende overste, en de man staat er bekend voor dat hij zijn goede leven te danken heeft aan zijn affaires met de veel oudere dames. Een van zijn maîtresses is de 84-jarige weduwe Madame D. (Tilda Swinton) met wie hij al bijna twintig jaar een affaire heeft. Als de vrouw komt te overlijden, trekken Gustave en Zero naar het landgoed van de rijke dame waar haar advocaat Vilmos Kovacs (een onherkenbare Jeff Goldblum) aan de nabestaanden haar testament zal voorlezen. Tot ieders verbazing krijgt Monsieur Gustave H. het schilderij "Boy With Apple" dat niet naar waarde te schatten is. Dimitri, de zoon des huizes (Adrien Brody) is woedend en eist de arrestatie van Gustave. Gustave en Zero vluchten en verstoppen het kunstwerk.

Deze film die in 2014 werd gemaakt, kreeg al vorm in 2006, toen Wes Anderson samen met Hugo Guinness een script van 18 pagina’s schreef. Toen de twee maar niet met elkaar overeen kwamen over hoe het allemaal moest, begon Anderson gretig het literaire werk van de Oostenrijkse schrijver Stefan Zweig te lezen. Hoe meer Anderson zich in de boeken verdiepte, des te meer dat hij gefascineerd raakte door het portret van het Wenen uit het begin van de twintigste eeuw dat Zweig in zijn romans beschreef. En het was dat beeld dat centraal zou staan in The Grand Budapest Hotel. Qua visuals vond Anderson zijn inspiratie uit oude Hollywoodfilms. Als thema’s worden fascisme, nostalgie, vriendschap en loyaliteit aangeboord en dan is er ook nog de geweldigde score van Alexandre Desplat die partituren maakte die gebaseerd zijn op traditionele Russische folk en die de film nog maar eens een extra finesse bezorgt.

Een kunstwerk (en dat mogen we toch wel schrijven) met een zeer speciale (bijna wiskundige correcte) stijl, maar waarbij het verhaal nooit aan belang moet inboeten, hoe karikaturaal de personages ook zijn. Zo gebruikt Anderson drie verschillende aspectverhoudingen en elk van hun refereert naar een verschillende periode. 

BEELD EN GELUID
Onlangs verscheen deze film op het prestigieuze Criterion-label (en dan nog wel op de Britse variant en dus niet regio-gebonden), maar wie geen zin heeft om 25 euro neer te tellen mag zich gerust deze Fox-release aanschaffen want ook hier is het resultaat verbluffend. Wes Anderson is een getrainde meester in kleuren en iedere shot oogt als een uniek pareltje. Een kleurenpalet die alle richtingen uitgaat en ook de details zijn prachtig in beeld gebracht. Van enig mankement is uiteraard geen sprake. De geluidsband is een heerlijke DTS-HD-MA 5.1 vol minimale geluiden en met een onvergetelijke score van Alexandre Desplat.

EXTRA'S
Het extra materiaal is in tijd uitgedrukt een zeer mager beestje, maar het voordeel is dat ze allen leuk zijn. Bill Murray Neemt Een Kijkje In De Stad is een titel die voor zich spreekt. Gedurende vijf minuten speelt de acteur voor de stadsgids van Görlitz waar de film voor een groot deel werd opgenomen. Alles is typisch Bill Murray, zelfs het bestellen van een braadworst wordt bij hem grappig. Naast een fotogalerij en een trailer zijn er nog de zogenaamde vignettes. Dat zijn korte filmpjes (alles samen goed voor 10 minuten) en dat gaat van het tonen van oude postkaarten tot een recept om heerlijke koekjes te bakken. Als extra materiaal verwaarloosbaar, maar toch het kijken waard.

CONCLUSIE
The Grand Budapest Hotel is een betoverend visueel sprookje van grootmeester Wes Anderson die al zijn typische kenmerken uitvergroot. Geraffineerd maar toch geen kunst om de kunst, wel gewoon kunst!