Op z’n elfde wordt Li Cunxin (Wen Bin Huang) door de culturele medewerkers van Mao’s weduwe Jiang Qing geselecteerd voor een opleiding aan de dansacademie van Peking. Z’n ouders laten de zesde van hun zeven zoons graag vertrekken. Het is een unieke kans, zegt z’n moeder, die je broers maar al te graag zouden krijgen. Zestien uur per dag wisselen gewone schoolvakken, politieke indoctrinatie en balletles elkaar tegen een hels tempo af. Tijdens een inspectieronde maakt Mao’s echtgenote de schooldirectie duidelijk dat de opleiding naar westerse stijl haar maar weinig bevalt. Waar zijn de geweren en de nationalistische liederen?, vraagt ze geërgerd, waarop tussen de docenten een discussie losbarst. Li’s dansleraar verliest het pleit en z’n methode moet plaats maken voor politiek ballet ter ere van de Grote Roerganger en diens heroïsche strijd tegen het kapitalisme en de vijanden van het volk. Niet lang nadien wordt de oude meester opgepakt op beschuldiging van anticommunistische activiteiten, maar een videocassette met een klassieke dansuitvoering van Mikhail Baryshnikov heeft ie Li nog tijdig toegestopt. Die besluit om zich in het geheim de kunst van de in Rusland geboren Amerikaanse danser eigen te maken.

 

In 1976 sterft Mao op 83-jarige leeftijd en in 1980-81 wordt zijn echtgenote als lid van de zgn. Bende van Vier ter dood veroordeeld (het vonnis wordt later omgezet in levenslange gevangenisstraf). Onder leiding van Mao’s opvolger Deng Xiaoping treedt in China voorzichtig de dooi in en maakt het land een opening in de richting van het Westen. Amerika’s beroemde choreograaf Ben Stevenson maakt tijdens een bezoek aan China kennis met de leerlingen van de dansschool van Peking en Li Cunxin (Chi Cao) krijgt een uitnodiging voor een stage bij het Houston Ballet. De Chinezen laten de jonge danser gaan en die groeit in een paar maanden tijd uit tot een ware ster in Amerika. Alle indoctrinatie en mooie praatjes van de Chinese consul in Houston ten spijt besluit Li om niet meer terug te keren naar China. Tijdens een gesprek daarover op het Chinese consulaat in Houston wordt hij gegijzeld. Hij is ondertussen evenwel in het huwelijk getreden met Elizabeth Mackey, een danseres die wegens een enkelbreuk sinds lang niet meer aan de slag is, en dus kan hij volgens de Amerikaanse wet in het land blijven. Tussen de entourage van Li Cunxin en de Chinese consul komt het tot een conflict dat de aandacht van de pers trekt. De Amerikaanse vice-president zal uiteindelijk met Deng Xiaoping de affaire bespreken. Li kan in Amerika blijven, maar hij krijgt geen toestemming meer om z’n familie in China te bezoeken. Z’n ouders worden aansprakelijk gehouden voor Li’s gedrag, maar z’n moeder bijt van zich af: jullie hebben mijn zoon op jonge leeftijd weggehaald, is haar verwijt, zorgen jullie nu ook maar dat ie weer thuisgeraakt! En zoals dat past in een communistische dictatuur wordt hun de schuld in de schoenen geschoven, krijgen ze een bord om hun nek en worden ze publiekelijk te schande gemaakt.

 

Mao’s Last Dancer is de verfilming van Li Cunxins autobiografie (2003) over z’n leven in China en z’n keuze om in Amerika te blijven, een boek waarvan in de Angelsaksische wereld een paar honderdduizend exemplaren over de toonbank gingen en dat hem in Australië de ‘Book of the Year”-prijs opleverde. De Australische regisseur Bruce Beresford, die in 1990 de viervoudige Oscar-winnaar Driving Miss Daisy aan z’n palmares mocht toevoegen, accepteerde de opdracht om het zeer getrouwe scenario van Jan Sardi (The Notebook, 2004) te verfilmen. Het resultaat is een bij momenten spannende en emotionele productie die jammer genoeg het niveau van een tv-weekendfilm nauwelijks overstijgt: de plots zijn te braaf, de figuren te kleurloos en de uitkomst is uiteraard voorspelbaar.

 

Hoofdrolspeler Chi Cao – zelf ook opgeleid aan de dansschool van Peking en sinds 1995 verbonden aan het Birmingham Royal Ballet – brengt een acceptabele interpretatie en hij slaagt er zelfs in om af een toe de innerlijke emoties van zijn personage via gelaatsexpressies zichtbaar te maken. Maar hij is vooral boeiend tijdens de prachtige dansfragmenten, want hij is een uitstekend danser en atleet. De rest van de cast doet z’n best, met opvallendste uitzondering Ben Greenwood (Being Julia, 2004 & I’m Not There, 2007) die de rol van de lichtjes verwijfde, maar altijd zeer toegewijde choreograaf Ben Stevenson op een zeer geloofwaardige wijze gestalte geeft. De ballerina’s Madeleine Eastoe en Amanda Schull zorgen voor het vrouwelijk schoon én voor prachtige klassieke dansperformances, want als u Mao’s Last Dancer beslist moet zien, dan is het wel om de prachtige balletscènes die regisseur Bruce Beresford erin heeft gestopt.

 

Op de beeldkwaliteit van deze film is nauwelijks wat aan te merken: het beeld is scherp, uitstekend van kleur, met prachtige opnamen van het Chinese platteland en bloedmooie opnamen van de balletdansers tijdens hun voorbereidingen en publieke optredens. Ongerechtigheden hebben we niet opgemerkt. Het geluid doet z’n voordeel met de 5.1-versie, waarmee vooral de muziek – klassiek en Chinees – haar voordeel doet. Voor de rest is dit vooral een dialooggestuurde film.

 

De Originele Bioscooptrailer.

 

 

Mao’s Last Dancer is een film over het leven van de Chinese danser Li Cunxin. Het verhaal is vrij klassiek van opbouw en de uitkomst zal u niet verrassen. De balletscènes en de oefensessies zijn heel interessant en vaak heel mooi, maar voor de rest is dit vooral een goede tv-weekendfilm met een vrij hoog feelgoodgehalte.