FILM
Ergens in de niet zo ver verwijderde toekomst zijn de poolijskappen gesmolten, en leeft de fractie overlevenden van de mensheid op ronddobberende vlotten, soms in groep om zich te kunnen verdedigen in deze wetteloze en door piraten, 'Smokers' genaamd, gedomineerde maatschappij, sommigen verkiezen desondanks om alleen te reizen. Zoals de naamloze Marine (Kevin Costner), die ondanks zijn sjofele zelfgebouwde catamaran vrij rijk schijnt te zijn; hij beschikt over grote hoeveelheden zand, het betaalmiddel bij uitstek. De Marine draagt een geheim met zich mee: hij is een stadium verder in de menselijke evolutie gesukkeld, en beschikt over een paar kieuwen en zwemvliezen, waardoor hij gemakkelijk kan duiken naar de 'oude' wereld, waar genoeg bruikbaar spul ligt om in zijn onderhoud te voorzien. Een dergelijke freak is echter nergens welkom, en wanneer hij in een drijvend dorp tevergeefs handel probeert te drijven, wordt het dorp ingenomen door een bende Smokers onder leiding van de éénogige Deacon (de immer schurkachtige Dennis Hopper). De aanval van de Smokers blijkt niet zo willekeurig, want ze zijn op zoek naar een meisje, Enola (Tina Majorino), dat op haar rug een tattoo met een kaart naar het mythische Dryland heeft. Het meisje en haar pleegmoeder Helen (Jeanne Tripplehorne) verkiezen het onaangename gezelschap van de Marine boven dat van de smokers, en samen vluchten ze. Deacon laat zijn prooi echter niet los, en tegen wil en dank moet de Marinier de meisjes beschermen.




Na Costners succes in en met Dances With Wolves waren de verwachtingen hoog gespannen - misschien net wat té hoog. Waterworld werd niet het grote kassucces waar de studio's op gehoopt hadden. Boven een exuberante overschrijding van het budget, kostte de film Costner z'n huwelijk en de productie was één langgerekte aaneenschakeling van problemen. Kortom, de tabloids hadden hier een vette kluif aan, nog vóór er nog maar één centimeter pellicule in de zalen was vertoond. De film is dit stigma nooit kwijtgeraakt, en ondanks alle razzies en bijhorende periodieke verschijningen in lijstjes van de tien slechtste films aller tijden, is de film nog niet half zo slecht als de grootste criticasters beweren. Van alle hierboven vermelde productieproblemen is aan de film zelf niets te merken. De film heeft volstrekt geen diepgang, apart van een ongeveer vijf seconden durend zedenlesje aan het begin dat we de poolkappen toch niet hadden mogen laten smelten, maar heeft een film als Jurassic Park of The Mummy dat dan misschien wel?




Kevin Costner was door zijn vorige films zowat de held geworden van het meer intellectuele cinemapubliek, dat zich ongetwijfeld een bult heeft geschrokken bij het actiespektakel dat Waterworld is. Wat biedt de film dan wel? Actie, actie en nog eens actie. Alles wat nog zeewaardig wordt geacht - van jetski's tot een nog half gevuld tankschip - scheert over de zee, door de lucht, ontploft, vliegt in brand of vaart met donderend geweld ergens tegenaan (meestal tegen een ander vaartuig). De catamaran waar Costner de zeeën mee doorkruist is een fraai staaltje fantasierijke scheepsbouwkunst waar ze bij James Bond jaloers op zouden kunnen zijn, en een lust voor het oog. Waterworld dondert voorbij tegen een zeer hoog tempo, heeft een hoge spektakelwaarde, en ja, toegegeven, een scenario is er niet echt. So what? Hebben de meeste Schwarzenegger- of Stallone-films dat dan wel




Bovendien bevat deze versie naast de theatrical cut ook nog eens de langere TV-cut, en daar bovenop ook nog eens de zogenaamde Ulysses Cut, die de basis van deze bespreking is. Deze is een slordige drie kwartier langer dan de theatrical cut, en is essentieel de TV-cut, maar dan met wat meer expliciet taalgebruik en af en toe eens een bloot gat. De Ulysses Cut is een stuk meer uitgewerkt: het personage van de Marine krijgt op het einde van de film zelfs een naam (Ulysses, vandaar de naam van de cut), maar ook onder meer een lang pleidooi van Helen dat de manier waarop ze op het atol leven, voorbijgestreefd is, is in de theatrical cut gesneuveld. De meeste pivotale scènes zijn langer, en geven de film een niet zo gehaaste indruk mee, wat we waarderen met een punt extra.

BEELD EN GELUID
Arrow staat synoniem voor kwaliteit, wat onder meer betekent dat de drie cuts van de film een nieuwe scan hebben gekregen. Vooral voor de Ulysses Cut betekende dat een gepuzzel om alle verloren gegane stukjes opnieuw bij elkaar te krijgen. De speciale effecten zijn naar verluidt niet altijd afgewerkt in de langere versie, maar ik moet eerlijk toegeven dat ik dat niet gemerkt heb. Het totaal levert ons een upgrade die stukken boven de theatrical cut uitsteekt, met heldere kleuren in de lucht en in het water, mooie details bij close-ups, een zeer verzadigd kleurpalet en mooi schaduwdetail, onder meer in het stuk van de catamaran van de Marine dat zich onderdeks bevindt. Ook het atol waar de Marine aanmeert om te handelen, ziet er zeer mooi gedetailleerd en levensecht uit. Daarnaast krijgen we een DTS-HD MA 5.1-track die mooi levendig de effecten ondersteunt, en dan vooral de langsscherende waterscooters van de Smokers. Op het meer subtiele vlak hoor je het water tegen de boorden van de schepen klotsen en onder water de belletjes bubbelen. James Newton Howard tekende voor de score.




EXTRA'S
Zoals gezegd is de leukste feature dat je hier alledrie de cuts van de film bij elkaar hebt: de theatrical cut (135 min.), de TV-cut (176 min.) en de Ulysses Cut (177 min.), elk op een aparte disk. De eerste schijf bevat ook nog bonusmateriaal, en niet van het minste. We krijgen om te beginnen de lange, in het oog springende documentaire Maelstrom: The Odyssey of Waterworld (1:42:22), die vooral eerlijk is in al wat er tijdens de productie fout ging, aangedikt met scènes achter de schermen en interviews die het promotionele geleuter flink overstijgen. Wel promotioneel is de korte making of-documentaire Dances with Waves (9:20) die duidelijk een graantje probeert mee te pikken van Costners vorige successen. Global Warnings (22:21) is een bijdrage over het apocalyptische filmgenre. Daarnaast zijn er galerijen met Concept Art, Production Stills, Behind the Scenes: Hawaii, Behind the Scenes: Los Angeles en Miniatures and Visual Effects, alsook een galerij met promotioneel materiaal. De schijf krijgt nog 2 trailers (4:15) en een handjevol TV Spots (9:06) mee, en in de doos vinden we naast een boekje en een poster ook nog 6 postkaarten.




CONCLUSIE
Waterworld krijgt met deze toprelease niet alleen eindelijk de erkenning die de film verdient, maar vooral de cut die de film verdient en opmerkelijk beter is dan de theatrical cut.