SERIE
Eén van de meest gewaardeerde stripreeksen, en naast Kuifje één van de meest belangrijke vertegenwoordigers van de zogenaamde Klare Lijn, was ongetwijfeld Blake en Mortimer van Edgar Pierre Jacobs. De man begon ooit tijdens de tweede wereldoorlog aan het voortzetten van de in de krant verschijnende Flash Gordon-reeks, waarvan de originele stroken het Europese vasteland niet meer bereikten, en na een omweggetje via het Flash Gordon-achtige De U-Straal vond Jacobs eindelijk zijn eigen verzonnen protagonisten: kapiten Francis Blake, agent van de Britse spionagedienst en de Schotse fysicaprofessor Philip Mortimer. De albums speelden zich voornamelijk af in de jaren '50 en '60, en worden gekenmerkt door een latent koude-oorlogssfeertje. Zo nemen op één album na, De Valstrik, Blake en Mortimer het altijd op tegen hun eeuwige aartsvijand, kolonel Olrik, een gewetenloze schurk die zich leent aan de meestbiedende.


Edgar P. Jacobs was in de leer bij Hergé, creëerde daar onder meer de decors, en hielp bij de zoveelste hertekening van De Zwarte Rotsen, waar Hergé steeds maar "verbeterde" versies van bleef uitbrengen. Jacobs staat zelfs als mummie op de kaft van de hertekende versie van De Sigaren Van De Farao. Die zin voor het detail is afgestraald op Jacobs, want de hoeveelheid research die hij aan een album vooraf liet gaan, was legendarisch, en als geen ander was hij een meester in het doorspekken van zijn authentieke lokaties en gegevens met visionaire science-fiction. Hij heeft tijdens zijn carrière dan ook maar elf albums getekend, waarvan sommige verhalen dan soms nog twee of drie albums beslaan. En strips als Het Gele Teken zijn in de loop der tijd herhaaldelijk aangeduid als beste strip aller tijden, maar hebben soms meer weg dan klassieke literatuur dan van strips. Zo beslaat meer dan de helft van de strips dialogen, werkt Jacobs met tot in het waanzinnige in detail uitgewerkte plots, die echter van zijn albums items maken om van te smullen. Zijn elfde album, De Drie Formules Van Professor Sato deel 1: Mortimer in Tokyo bleef zonder vervolg, alhoewel de schetsen en het verhaal al op punt stonden, en het was zijn collega Bob de Moor die na zijn dood deel 2 Mortimer Contra Mortimer afwerkte.


Maar een tiental jaar geleden flakkerde de interesse voor Blake en Mortimer plots op. In tegenstelling tot Hergé had Jacobs immers geen testamentaire bezwaren dat de reeks na zijn dood zou worden voortgezet, en scenarist Jean Van Hamme (XIII) en tekenaar Ted Benoit, leverden het album De Zaak Francis Blake af, een meer dan waardig eerbetoon aan Jacobs, ondanks de juridische perikelen over het feit of Jacobs' naam nu al dan niet op de kaft mocht staan. De auteurs hebben het tijdskader terug naar de jaren '50 en '60 gestuurd, het juiste biotoop voor Blake en Mortimer, wat wel de albums over Professor Sato een beetje in een tijdsparadox plaatst, en de strip is duidelijk aangepast. Gemoderniseerd: zo komen er plots ook vrouwelijke hoofdpersonages in de strip voor, iets wat door de censuur in de jaren '50, zeker in het "betere" weekblad Kuifje/Tintin (in tegenstelling tot het volksere Robbedoes/Spirou) onbespreekbaar was. Alleen is Ted Benoit een al even traag tekenaar als Jacobs was, en daarom werd ook een tweede team ingeschakeld die, parallel met het duo Benoit-Van Hamme, aan andere verhalen werkten.

Yves Sente (feitelijk één van de uitgevers, die zijn manuscript anoniem had binnengeleverd en tot zijn eigen verbazing geselecteerd werd) schreef het scenario, en André Juillard tekende Het Voronov-Complot, waarin ze meer de nostalgische toer opgingen, en herinneringen aan de jaren '50 en '60 - zoals een onwaarschijnlijke ontmoeting met de Beatles - in de verhalen verweefden. Beide albums misten evenwel het science-fiction sfeertje waarin de originele Jacobs-albums baadden, en daarom dat het tweede verhaal van het duo Benoit-Van Hamme, Bericht Uit Het Verleden, weer de hele tijdreis-molen op gang trokken, en gretig refereerden naar albums als Het Gele Teken en Het Geheim Van De Zwaardvis. Zopas verscheen het tweede album van Sente-Juillard, De Sarcofagen Van Het Zesde Continent deel 1, en naar goede Jacobs-traditie betreft het hier weer een verhaal over meerdere albums uitgespreid, waarin ze ondermeer een eerst fel gecontesteerde maar toch geslaagde flashback-scène van de eerste ontmoeting van de jonge Philip Mortimer met Francis Blake toonden.


Hoe dan ook, de doorstart van Blake en Mortimer is een feit, en opnieuw nemen ze het album na album op tegen de verschrikkelijke plannen van de machtswellustige kolonel Olrik. Maar volgens de puristen worden alleen maar Het Geheim Van De Zwaardvis 1,2,3; Het Mysterie Van De Grote Piramide 1,2; Het Gele Teken; Het Raadsel Van Atlantis; S.O.S. Meteoren; De Valstrik; Het Halssnoer Van De Koningin en De 3 Formules Van Professor Sato (minstens 1, 2 is voor discussie vatbaar) als "echte Jacobsen" beschouwd.

Als we dan toch lekker apocrief mogen doen, nemen we best even de tekenfilms van Nelvana bij de hand, dezelfde Canadese tekenfilmmakers die verantwoordelijk waren voor de redelijk geslaagde interpretatie van De Avonturen Van Kuifje. Maar omdat het werk van Jacobs enerzijds erg gesimplifieerd wordt in deze tekenfilm, en er anderzijds te weinig titels voorhanden waren om een reeks van 26 delen te maken, werden dus nog 4 verhalen bijverzonnen waar noch Jacobs, noch zijn wettelijke opvolgers de hand in hadden. Nu, sommige verhalen werden erg getrouw weergegeven (S.O.S. Meteoren), bij andere werd het scenario helemaal omgegooid, tot en met zelfs het introduceren van Blake in de aflevering De Valstrik, terwijl het gelijknamige album alleen maar over professor Mortimer gaat. Minder dan Kuifje moet je dit als een "alternatieve versie" van de avonturen van Blake en Mortimer beschouwen, en, wat bij Kuifje ondenkbaar zou geweest zijn, hebben de makers naast alle Jacobsverhalen én De Zaak Francis Blake ook nog vier verhalen out of thin air getrokken: L'Héritage Du Viking, Le Secret De L'Ile De Pâques, La Porte Du Druide en Le Testament De L'Alchimste. Zo komen we in totaal aan een reeks van 6 DVD's.


De eerste van de zes bevat twee klassieke Jacobs-verhalen, in het Nederlands beter bekend als Het Gele Teken en S.O.S. Meteoren. De animatie doet wat knullig aan, het scenario is een oversimplificatie van Jacobs' werk, en "de" ultieme Blake en Mortimer-verfilming is dit zeker niet. Desalniettemin is de grootste verdienste misschien wel dat door de reeks DVD's ook de stripreeks weer wat extra onder de aandacht komt.

AFLEVERINGEN

1. La Marque Jaune (Het Gele Teken)
Londen wordt geplaagd door een reeks telkens driester wordende aanvallen door een ongrijpbaar individu dat overal een Griekse letter mu op de plaats van de misdaad achterlaat. Voorlopig hoogtepunt was het ontvreemden van de kroon van Engeland uit de Tower of London. Blake is belast met de zaak, en roept de hulp in van zijn vriend Mortimer. Wanneer het Gele Teken allerlei prominenten begint te kidnappen, vermoedt Mortimer dat het om een wraakactie gaat. Alle ontvoerden hebben immers gemeen dat ze ooit betrokken waren bij de zaak Wade, een controversieel wetenschappelijk boek waarin de principes van electronische gedachtensturing werden verklaard. En dan wordt Mortimer zelf slachtoffer van het Gele Teken...

2. S.O.S. Météores (S.O.S. Meteoren)
Blake en Mortimer worden allebei naar Frankrijk geroepen, Blake voor assistentie bij het ontmaskeren van een internationaal vertakte spionagebende, Mortimer om zijn collega, de weerkundige professor Labrousse uit de nood te helpen, want zijn voorspellingen kloppen voor geen meter meer, en eerst wordt Frankrijk, en dan de rest van West-Europa geteisterd door noodweer. Tijdens een tocht door de mist geraakt Mortimer gescheiden van zijn taxichauffeur. Wanneer deze niet meer schijnt terug te keren, gaat Mortimer naar hem op zoek, en ontdekt een geheime basis. Het spoor dat Blake volgt leidt echter in diezelfde richting: het slechte weer is géén toevallige samenloop van omstandigheden...


BEELD EN GELUID
Er worden op deze release vier Dolby Surround 2.0-tracks aangeoden: Frans, Engels, Italiaans en Portugees. We hebben de Engelse beluisterd, want alhoewel het hier een Franse uitgave betreft, zijn de tekenfilms in Canada oorspronkelijk in het Engels gemaakt. Er is ook een Frans en Engels ondertitelingsspoor voorzien, maar dat laatste klopt alvast voor geen meter, want bepaalde stukken zijn niet vertaald, andere dan weer compleet in tegenspraak met de gesproken tekst. De dialogen klinken nochtans helder genoeg om te kunnen volgen, zeker als je vertrouwd bent met de stripalbums. Het beeld is iets beter dan de van artefacts en onscherpte vergeven Universal-release van de Kuifje-reeks, maar er is hier en daar wel flink wat aliasing te zien bij zogenaamd recht geanimeerde lijnen, en de animatie ziet er globaal wat houterig uit. Toch kunnen we goede punten uitdelen voor het gebruik van de kleuren, dat erg de albums van Jacobs volgt, tot in de details toe.


EXTRA'S
Eerst en vooral willen we graag de bijzonder voortreffelijk geanimeerde menu's (in 4.0 alsjeblieft!) onder de aandacht brengen, waarbij we door een hal passeren met allerlei attributen uit de stripreeks: de Samoerai uit De 3 Formules Van Professor Sato, de ruimteschepen uit Het Raadsel Van Atlantis, de tijdmachine uit De Valstrik en dergelijke meer. De overige extra's zijn alleen maar beschikbaar als je voor de Franse menu's gekozen hebt: dan krijg je namelijk naast de taal- en afleveringenselectie nog een extra optie "Les Bonus". Daarin vinden we:
• Fiche Auteur: een korte biografie van Edgar Pierre Jacobs.
• Fiches Personnages: 15 voorstellingen van hoofd- en nevenfiguren uit de reeks: dus naast Francis Blake, Philip Mortimer en kolonel Olrik en zijn handlanger Sharkey ook o.a. professoren Grossgrabenstein, Septimus, Sato en Labrousse, Blakes nichtje Virginia, en vele anderen.
• Documentaire Sur Jacobs: een 26-minuten durende en zeer interessante documentaire over Edgar Pierre Jacobs, met unieke archiefbeelden en tekeningen, maar alleen in het Frans gesproken. De documentaire beschrijft o.a. de wordingsgeschiedenis van de albums, tot aan en voorbij Jacobs' overlijden.
• Making Of-Documentaire: Dit is feitelijk een dia-voorstelling met o.a. storyboards die de overgang tussen de strip en de tekenfilm beschrijven.
• Dans La Même Collection: Hier vinden we reclame voor de 13 video's en de 6 DVD's waarmee je de reeks kan vervolledigen.


CONCLUSIE
Dit eerste deel van Blake en Mortimer maakt ons alleszins nieuwsgierig naar de andere delen. Alhoewel ze de verhalen van Jacobs soms wel erg vrij interpreteren, is de tekenfilmreeks misschien een aanzet om ook een keertje de magnifieke stripreeks ter hand te nemen.