FILM
De nachtmerrie van Amerikanen die in Mexico werken is dat één van hun geliefden wordt ontvoerd door de georganiseerde misdaad, want 70 % van deze gevallen lopen slecht af voor de ontvoerde in kwestie. Ouders laten hun kinderen niet naar school gaan, tenzij onder het toeziend oog van een bodyguard, die op de duur meer als een statussymbool dient dan wat anders. Autohandelaar Samuel Ramos (Marc Anthony) huurt, op verzoek van zijn vrouw Lisa (Radha Mitchell) ex-terrorismeagent John Creasy (Denzel Washington) in om zijn dochter Lupita (Dakota Fanning) te beschermen. Creasy heeft in zijn leven te veel meegemaakt, en de reden dat hij zo goedkoop een dergelijk baantje aanneemt, is omdat hij worstelt met een drankprobleem. Zoals hij het tegen Ramos formuleert: zijn reactiesnelheid is verminderd, en als professionals zijn dochter proberen te kidnappen, zal hij waarschijnlijk geen mirakels kunnen verrichten, maar als het amateurs zijn, gaan ze eraan. Het klikt echter onmiddellijk tussen Creasy en zijn beschermelinge Pita, en het meisje leert hem weer zin hebben in het leven. Zoals we echter allemaal verwachtten, wordt Pita inderdaad gekidnapt door La Hermandad, één van de gevaarlijkste bendes, en Creasy wordt bij de ontvoering neergeschoten. Vanop zijn ziekbed verneemt hij dat de overdracht van het losgeld is uitgedraaid op een vuurgevecht, en dat Pita dood is. Zijn wonde is nog niet serieus geheeld, of Creasy is al weer op de been, ditmaal als engel des wrakes, om iedereen die ook maar één vinger naar Pita heeft uitgestoken, zonder pardon om te leggen, en niet bepaald op de meest zachtzinnige manier. Samen met een ex-collega, Rayburn (Christopher Walken), en met de hulp van het hoofd van de cel ontvoeringen, Manzano (Giancarlo Giannini) en een lokale journaliste (Rachel Ticotin) die een vendetta voert tegen de plaatselijke mafia, laat Creasy, voorzien van een hoeveelheid wapens waarmee het Amerikaanse leger doorgaans een oliestaat mee kan plat bombarderen, een spoor van lijken achter zich.



De realisatie van deze Man On Fire, een mengeling van een boek van A.J. Quinnell en enkele op waarheid gestoelde feiten - vooral wat de gebruikte eigennamen betreft - was een ware olifantendracht. Onder meer Michael Bay en Antoine Fuqua bedankten voor de eer van de regie, totdat deze in de schoot van Tony Scott (Enemy Of The State) viel. Scott had in 1987 al achter het net gevist bij de eerste verfilming van Man On Fire, en zag zijn kans schoon. Voor de hoofdrol bedankten achtereenvolgens Robert De Niro, Will Smith en Bruce Willis. Na een eerder toevallige ontmoeting tussen Scott en Washington, én het feit dat Scott net de avond ervoor Datoka Fanning aan het werk had gezien in I Am Sam, was de zaak redelijk snel beklonken. Het script werd in elkaar gedraaid door Brian Helgeland, regisseur van A Knight's Tale en bekend als screenwriter van onder meer Mystic River en
L.A. Confidential. Denzel Washington kreeg een behoorlijke vinger in de pap te brokken wat zijn karakterontwikkeling betrof, en de pas met een oscar onderscheiden Christopher Walken (voor Catch Me If You Can) kreeg na eigen aandrang de rol van Rayburn; oorspronkelijk zou hij Jordan Kaufus spelen, de corrupte advocaat van de familie Ramos, maar hij wilde eens voor de verandering geen schurk spelen. Die rol ging overigens verrassend naar Mickey Rourke, waarvan we dachten dat die minstens al een jaar of tien klinisch dood was.



Man On Fire bestaat uit twee duidelijk onderscheiden delen, smalend ook wel eens de "vrouwelijke (eerste) helft" en de "mannelijke (tweede) helft" genoemd. In het eerste deel leren Creasy en Lupita elkaar kennen, en wordt er enorm veel aandacht besteed aan de manier waarop ze met elkaar omgaan; Creasy vertolkt hier duidelijk de rol van de ontbrekende vaderfiguur, omdat de aandacht van Pita's echte vader, Samuel, opgeslorpt wordt door de zaak. Pita is duidelijk gefascineerd door de zwijgzame, vol littekens staande bodyguard, en geraakt emotioneel betrokken in zijn leven nadat hij haar helpt te trainen voor een zwemkampioenschap. Het tweede deel vangt aan na de ontvoering van Lupita, en kan eenvoudig worden samengevat als volgt: de moordmachine Creasy wordt wakker en schakelt eigenhandig één voor één de leden van La Hermandad uit. De politie staat erbij en kijkt ernaar, want de vreemdeling lost het probleem voor hen op. Creasy heeft geen familie en kan door La Hermandad onmogelijk onder druk gezet worden; Creasy zelf gebruikt daarentegen de meest barbaarse ondervragingsmethoden om stelselmatig de top van de bende te treffen. De grootste lol hierbij is de bijna zakelijke manier waarop Creasy zich van zijn tegenstanders ontdoet, daarbij gebruik makend van enorm veel sadistische creativiteit en wapens die normaal dienen om tanks mee tegen te houden.



Laat er geen misverstand over bestaan: Man On Fire is extreem cool, en blijft nog dagen nazinderen in je geheugen. In dit geval werken de twee duidelijk gescheiden delen in het scenario versterkend op elkaar in: het eerste deel maakt dat je de gekanaliseerde maar effectieve woede van Creasy goed kan begrijpen, en je als kijker goedkeurend toeknikt hoe Denzel Washington het gespuis van Mexico City uitroeit op een niet al te orthodoxe manier. Het tweede deel wordt dan weer verzacht door het eerste, omdat er anders niet meer zou overblijven dan een Schwarzenegger-achtig schlachtfest, waarbij Creasy ondervragingstechnieken hanteert waar zeg maar Jack Bauer uit 24 nog misselijk van zou worden. De film heeft anderzijds toch ook te lijden onder enkele tekortkomingen, vooral dan op inhoudelijk vlak. De manier waarop Washington geprofileerd wordt als een onkreukbare held, is er vaak compleet over, en de typisch Amerikaanse religieuze ondertoon - met als absolute dieptepunt het hangertje dat de bodyguard cadeau krijgt van zijn protégé - wordt misplaatst aangewend als vergoelijking voor de manier waarop Creasy op zijn eentje een bloedbad aanricht in de Mexicaanse onderwereld. Scott heeft echter een bijzonder knap ogende montage afgeleverd, die bij momenten wat aan TV-reeksen als The Shield doet denken: snelle, impressionistische shots, een zeer grove korrel, overgesatureerde kleurenpaletten en jachtig handycam-werk. Scott heeft gelukkig die techniek - nochtans niet onze favoriet - bijzonder goed onder de knie, en wekt zeer effectief de sfeer van een jachtig, rusteloos en onappetijtelijk uitziend Mexico City op. Ook haalt hij een maximaal rendement uit zijn schare acteurs. Christopher Walken straalt enorm veel charisma uit, en Dakota Fanning heeft een veel natuurlijkere uitstraling dan haar - vaak protserige, omhooggevallen - leeftijdgenootjes annex rotjong die je in noch in een film, noch eender waar elders, graag tegen het lijf loopt.



Ik hield in elk geval aan deze Man On Fire, ondanks de vele kleine gebreken, een gevoel over zoals je na een copieuze maaltijd voelt: het is een stevige prent die goed vult, niet noodzakelijk met de meest verfijnde ingrediënten, maar meer dan genoeg om een paar dagen van te kunnen nagenieten.

BEELD EN GELUID
Voor 2-discversies van Fox-titels, waarbij de eerste disc voorzien is van een DTS-track, kan je al bijna op voorhand een beschrijving van beeld-en geluidskwaliteit geven, want zonder uitzondering halen deze mooi afgewerkte special editions het maximum uit het medium dvd. En voor deze Man On Fire is dat ook weer niet anders. Eerst en vooral zouden we weer een ellenlange bewieroking kunnen schrijven over de DTS-track, die volgestouwd is met daverende actie, fluitende kogels en loeiharde muziek, met als absolute hoogtepunt de scène waarin Denzel Washington een discotheek laat ontruimen op een nogal persoonlijke manier. De soundtrack is zeer divers, gaande van een significante bijdrage van Nine Inch Nails over de uitvoering van Nessun Dorma door Pavarotti, alsook enkele stukjes Chopin en Débussy, om te eindigen bij de hallucinante vocalen van Lisa Gerrard, de vrouw die misschien wel wereldberoemd is geworden zonder dat iemand haar naam kent, door de zangpartijen die ze verzorgde in Gladiator. Man On Fire heeft een zeer gevarieerde soundtrack die erg goed tot zijn recht komt in deze uitvoering. Het beeld vertoont natuurlijk een berg kunstmatige artefacts die regisseur Scott bewust heeft ingevoerd om de film een rauwe, ongepolijste look mee te geven, maar bijvoorbeeld het ontbreken van compressieproblemen en de naadloze overgang in de snellere scènes, zonder dat er nare zaken ontstaan zoals ghosting, leert ons dat ondanks de relatief lange duur van de film de compressie optimaal is. De dynamiek van de film wordt dus door de goede beeldkwaliteit perfect opgevangen, en het detailniveau is verrukkelijk. Zelfs de bloedspatten staan mooi scherp afgelijnd op de ruiten. Alweer een Fox-uitgave om te koesteren.



EXTRA'S
Laten we beginnen met de ongewenste extra's. Na het insteken van de disc krijgen we verplicht trailers opgelepeld voor achtereenvolgens Flight Of The Phoenix, The Girl Next Door en Alien Vs. Predator. Alsof dat nog niet genoeg was, bevat het menu ook een optie "Inside Look", met daarin een trailer van Hide & Seek, ook met Dakota Fanning. De eerste disc bevat voor de rest nog een redelijk goeie commentaartrack van regisseur Tony Scott en - veel belangrijker - 15 verwijderde scènes, samen nog eens goed voor een half uur materiaal. Deze scènes zijn nog maar half afgewerkt, in die zin dat de muziek er meestal nog op ontbreekt. Eerst en vooral zijn we blij dat deze scènes niet naar disc 2 zijn moeten verhuizen, want een onmiddellijke vergelijking met de scènes uit de film is echt wel een goed idee. Het gaat hier bovendien om scènes meteen bovengemiddelde kwaliteit, niet zomaar materiaal dat anders in de prullenmand was beland, maar échte keuzes die de regisseur heeft moeten maken in het scenario, waarvan hij dan bij wijze van experiment de alternatieve gedachtengang ook heeft volledig gefilmd, al was het maar om te zien hoe het geheel zou passen. Alle scènes zijn desgewenst voorzien van toelichting van Scott. In die alternatieve scènes zien we onder meer hoe Pita Creasy probeert uit te horen over zijn familie, waarin de film met geen woord wordt over gerept, over de seksuele affaire die Creasy en Lisa hebben, ook iets waar in de finale cut van de film nog niet eens naar wordt gehint, en nog enkele scènes die we liever niet bespreken omdat we dan inhoudelijk te veel gaan verraden. Eén verwijderde scène heeft echter een diepe indruk op ons nagelaten, namelijk het alternatieve einde, waarin Denzel Washington zelf een grote inbreng had, en die achteraf gezien beter was geweest volgens ons. Laten we zeggen dat het einde zoals het nu in de film zit, eerder bij de eerste helft van de film past, terwijl het tweede eerder thuishoort in de tweede helft. Zo!



En zo belanden we weer bij de tweede disc. In plaats van ons dood te slaan met een niet aflatende waterval aan kleinere documentaires heeft Fox gekozen voor slechts één documentaire, maar dan wel met de respectabele lengte van 73 minuten. "Vengeance Is Mine: Re-inventing Man On Fire" kan desgewenst in hoofdstukken bekeken worden, maar de play all-optie lijkt ons in dit geval aangewezen. De documentaire overstijgt moeiteloos het promotionele niveau, en er wordt onder meer dieper in gegaan op de twintig jaar waarin Scott na de eerste versie in 1987 zat te giezen op "zijn" versie van het boek. Ook de kidnapping-business wordt in een ruimer perspectief geplaatst, en voor wie wat meer over de gebruikte cameratechnieken wil weten, worden deze ook uitvoerig toegelicht. Kortom, een documentaire om U tegen te zeggen. De volgende sectie bevat een multi-angle sequentie van de scène waarin Pita wordt ontvoerd, waarbij je on the fly door de angle-knop tussen de verschillende camerastandpunten kan switchen, en met de audio-knop hetzelfde kan doen voor het aan-of uitschakelen van Scotts commentaar. Daarnaast bevat deze sectie ook nog enkele storyboards. In de fotogallerij zien we vooral achter-de-schermen-materiaal, met onder meer als hoogtepunt van de festiviteiten een setbezoek door ex-president Bill Clinton. De muziekvideo van Kinky "Oye como va" was misschien niet de gelukkigste keuze, vermits er andere en betere muziek in de film zit, maar dit was misschien een copyright-probleem. Om af te sluiten vinden we nog 3 trailers en 4 tv-spots terug. Ook hier dus weer: een mooi gevulde disc.



CONCLUSIE
Man On Fire kreeg misschien niet al te beste kritieken bij de bioscooprelease, maar is beter te genieten dan men U doorgaans wil doen geloven. Bovendien zouden 2-discreleases - in slipcase - van Fox een apart plaatsje verdienen op uw dvd-rekje, want als deze al één ding gemeen hebben, dan is het hun onberispelijke kwaliteit.