FILM
Clément Mathieu (Clément Jugnot), een al iets oudere werkloze leraar, komt in 1948 op het strenge jongens- en opvoedingsinternaat Fond-de-l’Etang terecht waar een ijzeren discipline heerst. De directeur, mijnheer Rachin (François Berléand), houdt er zo zijn eigen principes op na die neerkomen op de slagzin "actie – reactie". Het resultaat is een weinig soepele, menselijke en padagogisch aanpak waarbij de leerlingen onder een schrikbewind en in een sfeer van terreur opgeleid worden. Mathieu is het daar niet mee eens en ziet het opbod tussen directeur en leerlingen met lede ogen aan. Hij begint een koor tegen de zin van de directeur in een poging contact te krijgen met de jongens en op die manier de algemene sfeer in positieve zin om te buigen. Eén van de jongens, Pierre Morhange (Jean-Baptiste Maunier), een kerel met een stem als een engel, houdt zich afzijdig en Mathieu gaat aan de slag om de jongen te beïnvloeden en te integreren in zijn koor.

Christophe Barratier heeft met Les Choristes een sprookje verfilmd. De overeenkomsten met Music Of The Heart van Wes Craven uit 1999 zijn groot, maar de Franse film wint het van Meryl Streep en de grote namen uit de hedendaagse klassieke muziek met een indrukwekkend kleurenpalet, een prachtige enscenering en een muziekscore die tot de verbeelding spreekt. Maar daarmee is over deze Oscarnominatie 2005 dan ook bijna alles gezegd. Les Choristes is qua onderwerp weinig origineel, een echte feel-good-movie dat wél, met – net iets te veel – sentimentele scènes en heel veel mogelijkheid tot inleving waardoor de geïnteresseerde toeschouwer van heel dichtbij betrokken wordt bij het onfortuinlijke bestaan van de wezen en achtergelaten kinderen zonder veel toekomst. Mathieu is de reddende engel, de hand gods die zich ontfermt over het lot van deze misdeelden en verschoppelingen der aarde. Zelf blijkt hij helemaal niet de stoffige professor te zijn die de toeschouwer verwacht, maar is gevoelig voor het vrouwelijk schoon en maakt zich nog illusies. Toch blijft er op het eind een déjà vu-effect hangen, een gevoel van dat-hebben-we-al-eerder-gezien. Daarmee is Les Choristes eerder hetzelfde-in-oude-zakken en veel minder een verrassing à la Jean-Pierre Jeunet en zijn zeer aparte sprookjes met Audrey Tautou. Jeunet slaagde er in de voorbije jaren wél in om met originele scripts de Franse film in de internationale kijker te plaatsen.

Qua sfeer zit Les Choristes helemaal goed, maar er is voor te weinig vernieuwing in de verhaallijnen gezorgd. Barratier slaagt er niet in de kijker te verbazen met onverwachte evoluties of verrassende confrontaties. Hij laat de film rustig voortkabbelen. Les Choristes moet het hebben van esthetische schoonheid en hemelse kerstboommuziek uit gouden keeltjes, een schep onrechtvaardigheid vanwege het schoolhoofd en veel vaderlijk begrip vanwege de kalende en bezorgde leraar van middelbare leeftijd. Flitsende effecten, een dure cast, bloed en geweld, Barratier heeft het allemaal niet nodig om de emoties hoog op te doen laaien en menig toeschouwer naar de zakdoek te laten grijpen. Maar dat is ook een minpunt: veel verder dan de emoties reiken de mogelijkheden van de regisseur niet en de lijntjes die uitgezet zijn worden nauwelijks benut om het palet van gevoelens te verbreden. Daarvoor zijn ze te weinig gedurfd. Barratier heeft duidelijk niét de ambitie om de opgewekte atmosfeer van zijn film te verpesten met seksuele frustraties of depressieverwekkend materiaal.

BEELD EN GELUID
Visueel is Les Choristes een zeer aantrekkelijk werkstuk waarin kleuren en tinten naast de muziek en de emoties verantwoordelijk zijn voor en een belangrijk aandeel hebben in de algemene sfeerbepaling. Gesitueerd in 1948, de nostalgische periode van de nieuwe vrede en de heropbouw van de maatschappij, een tijd van grote verwachtingen en nieuwe mogelijkheden, baadt de film in veel sepia, geel en bruin, zand en groen afgewisseld met staalblauw en grijs. De transfer is perfect zonder storende beschadigingen en andere onregelmatigheden. Het geluid is wondermooi in deze welluidende en aangename muziekscore. Het koor komt via 5.1 zowel van voormidden als van achter, waardoor de zangertjes midden in de kamer lijken te staan. La Nuit van Jean-Baptiste Rameau, componist aan het Franse hof, levert het zoveelste bewijs dat niet alleen Duitsland, maar ook Frankrijk een plaats verdient in de annalen van de 18de eeuwse klassieke muziek.

EXTRA'S
Dvd 2 bevat een indrukwekkende hoeveelheid extra's waarvan het niet altijd duidelijk is waar om ze niet in The Making of zijn gestopt. Eerst zien we de Originele Bioscooptrailer, nog een aantal Andere Trailers van recente A-Film-successen en een Fotogalerij. De 111 minutendurende The Making of is een zeer uitgebreide reportage waarin de kinderen vertellen over hun personages, over de kleding uit de jaren’50 die niet zo prettig zit, over de kapsels die ze krijgen, de technische middelen waar ze mee geconfronteerd worden, hun logement op harde matrassen gevuld met stro, de zanglessen en tenslotte de traantjes bij het afscheid na 2 maanden intens samenwerken en –leven op de set. Er wordt aandacht besteed aan de winteropnamen bij een buitentemperatuur van 35 graden, het dagenlang verwijderen van de blaadjes van klimop en andere struiken, het spuiten van schuim en het strooien van zout om de illusie volmaakt te laten lijken, de samenwerking van de kinderen met de regisseur, het opleiden van de acteur tot dirigent en een kort gesprek met Gérard Jugnot. Songs and Movies duurt 16 minuten en gaat voornamelijk over de muziek en de composities van Bruno Coulais, de lange repetities met het koor St. Marc en de nauwe samenwerking van componist en regisseur. In Tell Me (9 minuten) praten de kinderen over wat het is om acteur te zijn en met bekende acteurs om te gaan. Forbidden over Age 13 (10 minuten) gaat over de ontspanning van de kinderen wanneer er geen opnamen zijn, de dingen waar ze mee bezig zijn, meisjes, etc. Young Actors Auditioning bevat de originele audities van de kinderen (9 minuten) en in Café de la Place praat de cameraploeg met de bezoekers van het plaatselijke café over de grootse middelen die zijn ingezet om deze film te maken: de kleding, de decors, de technische moeilijkheden, het weer, etc.

CONCLUSIE
Les Choristes is een vrij aardige Franse film op basis van een niet zo denderend origineel scenario met een prima bezetting en bloedmooie muziek. Wie zich graag laat meeslepen door een emotioneel en visueel aanstekelijk drama, zal met deze film geen verkeerde aankoop doen. Wie meer verlangt van een film dan mooie plaatjes en zeemzoete jongensstemmen, huurt misschien beter eerst de dvd die weliswaar genomineerd is voor de Oscars 2004 maar terecht de duimen moest leggen voor Mar Adentro. Het aantal extra's is meer dan behoorlijk en aan de lay out van hoes en verpakking is veel zorg besteed. Mooie uitgave voor een zeer redelijke prijs.