FILM
Laat de ongelukkig gekozen, overdreven simplistische afbeelding op de cover van de dvd je niet afschrikken: Lassie is niet de zoveelste kinderlijke film over de bekendste hond ter wereld. Voor deze vorig jaar geproduceerde prent grepen de makers immers terug naar de bron: het boek Lassie Come Home van Eric Knight, voor het eerst gepubliceerd in 1940. De novelle is veel duisterder dan latere Lassie-incarnaties in de bioscoop en op tv doen vermoeden. Tegen de achtergrond van de nakende Tweede Wereldoorlog, schetste Knight immers een haast Dickensiaans beeld van Groot-Brittannië, waarin de eeuwenoude kloof tussen het gewone volk en de aristocratie nog verre van gedicht is. Regisseur Charles Sturridge en zijn team buiten dat duistere kantje optimaal uit als contrast met het verhaal van hoop dat doorheen de plot verweven zit en dat iedereen die het boek ooit gelezen heeft spontaan op Lassie verliefd deed worden. Het resultaat is dan ook een van de beste familiefilms van het nieuwe millennium en een van de betere prenten tout court die ik in 2006 zag.

De film opent met een vossenjacht die de excentrieke Hertog van Rudling naar de arbeidershuisjes van een arm mijnstadje in Yorkshire voert. Hier kruist de Hertog voor het eerst – maar niet voor het laatst – het pad van Lassie, de collie van de familie Carraclough. De hond heeft zo'n innige band met Joe, de zoon van zijn eigenaar, dat hij de jongen iedere dag trouw afhaalt aan de schoolpoort. Maar als de plaatselijke mijn de deuren sluit en Joe's vader zijn job verliest, is die verplicht het dier aan de Hertog te verkopen. Joe is ontroostbaar wanneer de aristocraat naar Schotland verkast, waardoor hij Lassie niet meer dreigt te kunnen terugzien. Dat is echter buiten de snuggere hond gerekend. Zij ontsnapt uit het kasteel van de Hertog en rent zuidwaarts. Huiswaarts. Wil ze Yorkshire bereiken, zal ze honderden mijlen moeten afleggen, in weer en wind, op een lege maag, en met talloze obstakels op haar weg.



De lange tocht van Lassie – een odyssee, waarop ze vele mensen ontmoet, zowel vrienden als vijanden – vormt zowel het visuele als emotionele hoogtepunt van de film. De prachtige widescreen shots van de collie die over de majestueuze kliffen van de Schotse Highlands rent, zijn op zich al voldoende om de film hartelijk aan iedereen aan te bevelen. Regisseur Charles Sturridge houdt zich ver van de CGI-shots of animatronics die de regel lijken te zijn in de meeste moderne beestenfilms. Hij beperkt zich tot enkele goed getrainde collies, wat het realisme van de prent enkel ten goede komt. Ook in zijn beeldvoering en narratieve verhaallijnen is Lassie overigens verrassend ouderwets. Verfrissend ouderwets zelf. Dit is het soort film waarvan men zegt dat het niet meer gemaakt wordt. Een prent die geen angst heeft om een 'trage' montage te hanteren of die grappen en grollen niet hyperbolisch gebruikt om zo kunstmatig de interesse van kinderen vast te houden.

De plot is nochtans niet altijd even meeslepend of optimaal gestructureerd. Het eerste halfuur wil bijvoorbeeld zoveel expositie meegeven en verhaallijnen opstarten dat de karakters een beetje verloren gaan in het iets té compacte script. Dat brengt met zich mee dat het emotionele hart van de film, de lange barre tocht van Lassie richting Yorkshire, vrij laat op gang komt en dus een relatief beperkt deel van de film in beslag neemt. Ook sleept het slot iets langer aan dan nodig. Maar uiteindelijk doet dat er weinig toe, want de knappe regie van Sturridge, de prachtige shots van cameraman Howard Atherton en de roerende muziek van Adrian Johnston helpen je de scenariële blipjes zonder veel averij te omzeilen.



Ook een essentieel deel van het succes van Lassie is de uniform excellente cast. De twee jongste acteurs dienen als ankerpunt voor herkenning en emotie t.o.v. de kijker. Jonathan Mason is ideaal als Joe, met zijn trieste ogen en tengere fysiek, terwijl Hester Odgers – die de kleindochter van de Hertog speelt – zeer goed het idee van een gelijkend lot suggereert tussen haar en de hond. Onder de volwassen acteurs springt in de eerste plaats de prima vertolking van veteraan Peter O’Toole in het oog. Als de Hertog schippert hij tussen waanzin, arrogantie en medeleven, zonder hierbij in drie verschillende karakters te vervallen. Vele andere bekende namen bevolken nog de cast: tweevoudig Oscargenomineerde Samantha Morton is Joe's moeder, Edward Fox duikt eventjes op als Nessie-jager en Kelly MacDonald krijgt een zeemzoete maar treffende romantische subplot toebedeeld. Het meeste screentijd in de nevenrollen is voor Peter Dinklage als een rondtrekkende poppenartiest die Lassie mee op sleeptouw neemt, in wat wellicht het meest geslaagde segment van de prent is.

Maar dé ster van de show is natuurlijk Lassie zelf. Schotse collies zijn sowieso prachtige dieren, gezegend met een karakterkop die zowel vastberadenheid, melancholie als intelligentie uitstraalt. En als kijker kan je niet anders dan volledig meegaan in de lange reis die hij onderneemt. Dat de liefde van een hond voor zijn baasje zo groot kan zijn dat hij een half koninkrijk doorrent om ermee herenigd te worden, is uiteraard een dankbaar thema. En de climax van het verhaal zal dan ook de meest hartvochtige kijker met een grote krop in de keel opzadelen. De enige vraag die rest, is wie die kijkers juist zullen zijn. Lassie is dan wel een uitstekende film, maar is ze te klassiek voor een 21ste-eeuws publiek. De relatieve apathie die de prent kreeg in bioscoopzalen wereldwijd suggereert in ieder geval dat kijkers anno 2006 niet snel geneigd zijn in een film als Lassie te stappen. De hoop blijft hoe dan ook dat de prent op dvd een ruimer publiek kan aanboren. Want als er één film uit het voorbij jaar de titel ‘vergeten parel’ verdient, is het deze rashond wel.



BEELD EN GELUID
Van een recente film als deze verwacht je een uitstekende transfer, en die krijg je dan ook. De magnifieke scope-kadrages komen mooi tot hun recht in de thuisbioscoop dankzij een sublieme kleurenweergave, een uitmuntende scherpte en een erg goed contrast. Hoewel Lassie niet niet de wow-factor genereert, blijft de prent een lust voor het oog zoals weergegeven hier op dvd. Ook op auditief vlak is Lassie een pedigree-beestje. Zowel de Engelse soundtrack als de Nederlandstalige dub klinken helder en dynamisch. Het bizarre ontbreken van het originele Engelse Dolby 5.1-spoor ten voordelen van een stereotrack is echter een smet op het blazoen van de film.

EXTRA'S
De enige extra op deze disc is de ultrakorte featurette Dubbing? Dubbing!, die de vertaling en het inspreken van de Nederlandstalige dub onder de loep neemt. Als je bedenkt dat de Britse versie van deze dvd o.a. verwijderde scènes, een audiocommentaar en screentests aanbiedt, valt de Beneluxdisc dus wel erg mager uit.

CONCLUSIE
Niets aan Lassie doet vermoeden dan de film amper een jaar oud is. De vertelstijl, de kadrages, de muziek: altijd grijpen de makers terug naar oerconventionele, klassieke cinema. En dat is een verademing in een tijd van hyperkinetische films. Lassie biedt dan ook emotioneel topentertainment voor zowel de kleinsten als de volwassenen, waarbij een oprechte brok in de keel nooit veraf is. Zowel beeld als geluid ogen en klinken uitstekend op deze dvd, maar de bonussectie is nagenoeg leeg.