ASK THE DUST
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2006-11-26
FILM
Toen Robert Towne begin jaren zeventig een kopie van John Fante's roman
Ask The Dust in handen kreeg, was hij meteen verkocht. De scenarist heeft immers een boontje voor het historische verleden van Los Angeles en in Fante’s boek wordt een gedetailleerde kroniek geschreven van het leven in de grootstad ten tijde van de Grote Depressie. Toch zou het nog tot 1993 duren eer Towne daadwerkelijk aan het adapteren sloeg. Nog eens een decennium later raakte uiteindelijk ook de financiering rond en bracht een getalenteerde groep filmmakers
Ask The Dust voor de lens. Maar alle goede bedoelingen en dertig jaar anticipatie ten spijt, is het eindresultaat een anemische prent geworden, die een zoveelste smet vormt op het afkalvende imago van Robert Towne.
We schrijven Los Angeles, anno 1932. De Depressie laat zich voelen aan de westkust, ook bij Arturo Bandini, een beginnend schrijver die aan zijn laatste stuiver toe is. Hij besluit deze laatste cent uit te geven in een groezelig café, waar de Mexicaanse serveerster Camilla meteen zijn aandacht trekt. Haar vurigheid en zijn koppigheid resulteren in constant gekibbel, die de opgekropte gevoelens echter nauwelijks kunnen verbergen. Zowel Camilla als Bandini dromen van een beter leven, maar beide weten ook dat ze dat elkaar niet kunnen geven. Er zijn dan ook heel wat omzwervingen nodig voor hun liefde de kans krijgt open te bloeien. Maar wil hun relatie standhouden, dient vooral komaf gemaakt te worden met hardnekkige vooroordelen.
Fetisjprojecten zijn in Hollywood een zaak van uitersten: ofwel de hemel ofwel de hel. Iedereen verklaarde Kevin Costner gek toen die een actieloze western wou draaien, maar
Dances With Wolves won wel zeven Oscars. Francis Coppola hield aan
Apocalypse Now zowel een hartaanval als een Gouden Palm over. Dat waren de succesverhalen. Maar veel meer persoonlijke projecten sterven een wrede dood. Denk maar aan hoe Michael Cimino's
Heaven's Gate een hele filmstudio het bankroet in dreef, of aan Golden Raspberrymagneet
Showgirls. Met
Ask The Dust nestelt Robert Town zich echter uitzonderlijk ergens in het vagevuur. De film kan je niet echt slecht noemen, en hij benadert zeker de schrijfsels van John Fante. Maar door te weinig af te wijken van de roman, behoudt de prent ook de zwaktes van Fante, zodat onsympathieke personages en een gebrek aan plot
Ask The Dust tot een zware taak maken om uit te kijken zonder de ogen te sluiten.
Bovendien is scenarist Towne nu al dertig jaar over zijn piek heen, een periode waarin hij af en toe een interessante mislukking uit zijn pen toverde, maar nog veel vaker gewoon de bal compleet missloeg. Hoewel
Ask The Dust eerder naar de eerste categorie leunt, zijn over het scenario toch weinig lovende woorden te zeggen. Naast de geërfde tekortkomingen van de roman, legt Towne ook zijn focus volledig verkeerd. Hij wil in de eerste plaats een kroniek schrijven van L.A. in de jaren dertig, maar behandelt zijn personages daarmee met zo'n desinteresse, dat je als kijker ook gedwongen bent de schouders op te halen. Het budget van de prent liet trouwens niet toe om de epiek te evoqueren die de scenarist/regisseur in gedachten had, waardoor hij op alle fronten faalt. Een andere onbegrijpelijke beslissing is om de seksuele tensie in de film zo te verwateren dat de prent een 'Ale Leeftijden' meekreeg als certificaat.
Opgenomen in Zuid-Afrika doen de sets van Dennis Gassner en de fotografie van Caleb Deschanel een poging de saaiheid op te fleuren, maar hun bijdragen zijn slechts minuscule pleisters op een etterende wonde. Het acterend personeel bakt er bovendien niet veel van. Colin Farrell is met iedere nieuwe film die hij maakt meer aan het bewijzen dat hij veel présence heeft maar bitter weinig acteertalent. Zijn Bandini slentert dan ook door het leven met de charme van een dode mus. Salma Hayek wees de rol van Camilla eerder al eens af, zogezegd omdat ze niet als Mexicaanse getypecast wilde worden. De vraag rijst meteen waarom ze acht jaar na haar eerste njet alsnog ja zijn, want haar personage is emotioneel zo plat als een pannenkoek. Voeg daar nog ongeïnspireerde vertolkingen van o.a. Donald Sutherland en Justin Kirk aan toe, en je blijft met weinig over om voor thuis te blijven. Enkel Idina Menzel, als een Joodse vrouw met verminkte benen, voegt broodnodige menselijkheid toe aan de cast.
De roman
Ask The Dust heeft ongetwijfeld de ingrediënten in zich om succesvol naar het grote scherm herwerk te worden, maar de aanpak die Robert Towne daarvoor hanteert, schiet schromelijk tekort. Hij probeert te veel op een gekunstelde manier drama in een extreem adramatisch verhaal te proppen, schetst karakters die slechts weinig kijkers zullen boeien en lijkt een verborgen agenda te hanteren betreffende het thema van de film. Wie op zoek is naar een definitieve kroniek van Los Angeles in de jaren dertig is op zijn plaats bij Robert Towne. Maar dan wel met
Chinatown, niet met
Ask The Dust.
BEELD EN GELUID
Hoe is het mogelijk dat een film van zo’n recente signatuur door distributeur Dutch FilmWorks een niet-anamorfische dvd-transfer heeft gekregen? Nog frappanter is dat de prent – hoewel dit een dubbelschijvige ‘Collector’s Edition’ is – op een enkelgelaagde disc werd geperst. Nodeloos te zeggen is dat het gebrek aan beeldlijnen en schijfruimte zijn sporen nalaat op de beeldkwaliteit. Een gebrek aan contrast en nogal wat compressiefoutjes zijn de meest opvallende mankementen, maar ook op andere vlakken schiet de transfer tekort voor een film uit 2005. Het geluid komt er beter vanaf, maar wordt geplaagd door een wisselvallige mix, die achtergrondgeluiden, muziek en dialogen regelmatig tot een monotone hutsepot mengt. Onvergeeflijk is dan weer dat zo’n zestig minuten in de film het geluid een seconde lang volledig wegvalt.
EXTRA'S
Een tweede disc met bonusmateriaal maakt van deze uitgave een 'Special Collector's Edition', maar het materiaal dat op de schijf aanwezig is, wettigt dat aureool niet. Zowel de
Trailer (2 min.) als een
Tv-spot (30 sec.) proberen actie en kwaliteit te suggereren voor de hoofdfilm. De
Interviews (13 min.) met cast en crew werden zo van een EPK-kit geplukt en leveren bijgevolg de obligate lofbetuigingen aan elkaars adres op. Ook
The Making of Ask The Dust (14 min.) levert weinig reëel inzicht in het productieproces op, evenmin als een B-roll, die hier de titel
Behind The Scene (8 min.) meekreeg. Een sobere
Fotogalerij bevat een tiental setkiekjes, terwijl ook het handvol
Cross-Promotionele Trailers naar goede DFW-gewoonte niet ontbreekt. De laatste extra is er een die menig wenkbrauw zal doen fronsen: selectie van twaalf
Filmclip (12 min.) uit
Ask The Dust. Veel zinlozere extra's ben ik nog niet tegengekomen.
Een laatste kritische opmerking over de handelspraktijken van Dutch Filmworks kan ik trouwens niet onderdrukken. Door te kiezen voor twee enkelgelaagde discs in plaats van voor één DVD-9, drijft de distributeur kunstmatig de prijs en prestige van deze 'Collector’s Edition' op. Dit is een schandalige praktijk, die ik – en het ganse team van DVD Info – ten stelligste afkeuren. Een woord van advies dus aan de beleidsmakers bij DFW. Dit is al de tweede keer dat ik kwaad in mijn pen moet kruipen betreffende een release van jullie, na het 'aspect ratio'-incident dat de directe basis vormde voor de
Aviator-doctrine. Ik hoop dat een derde zaak van flagrant misprijzen t.o.v. het dvd's kopende publiek vermeden wordt, want anders vrees ik dat de lucratieve markt van filmliefhebbers jullie snel de rug zal toekeren.
CONCLUSIE
Ask The Dust is het resultaat van een drie decennia lange liefdesrelatie tussen Robert Towne en het gelijknamige boek van John Fante, maar die adoratie levert geen goede film op. Saai, voorspelbaar en hopeloos moralistisch is dit een liefdeskindje dat nog voor de geboorte geaborteerd had mogen worden. Op technisch vlak oogt de film zeer fraai, maar dat is het enige lichtbaken in een zee van pompeus drama. Beeld en geluid werden bovendien teleurstellend op schijf geperst, terwijl ook de bonussectie veel geblaat en weinig wol blijkt.