FILM
Come see our family. And feel better about yours.



Na jarenlange verwaarlozing is Lake Springfield tot het uiterste op de proef gesteld: een klein beetje meer vervuiling en er breekt een ecologische catastrofe zonder voorgaande uit. Milieufreakje Lisa Simpson (Yeardley Smith) probeert het geweten van de gemeente wakker te schudden, maar uitgerekend haar eigen vader Homer (Dan Castellaneta) die net een varken heeft geadopteerd dat anders in de lokale Krustyburger-franchise voor de bijl zou zijn gegaan als extra-vettige hamburger, stort de druppel die de emmer doet overlopen in het meer. "De druppel" moet bovendien ruim geïnterpreteerd worden, want het gaat over een silo vol met varkensstront. Het Amerikaanse ministerie van milieu kan het niet langer aanzien en onder impuls van milieuambtenaar Russ Cargill (Albert Brooks) geeft President Schwarzenegger (Harry Shearer) de toestemming om een isolerende koepel over het vervuilde stadje te plaatsen. Wat de bewoners daarvan denken is van ondergeschikt belang. Spijtig genoeg - voor Homer dan - komt de silo terug bovendrijven (met erop in koeien van letters: PROPERTY OF HOMER SIMPSON) en weten de inwoners wie schuld heeft aan de milieucatastrofe. De Simpsons moeten vluchten voor een lynch-mob en belanden zo in Alaska, waar ze een nieuw leven trachten te beginnen. Barts (Nancy Cartwright) affectie voor zijn vader daalt echter tot zo'n laag niveau na een krankzinnige weddenschap waarbij hij in zijn blote kont naar Krustyburger is geskateboard, dat hij het warme nestje van Ned Flanders (Harry Shearer) verkiest boven dat van zijn eigen vader. Wanneer Marge (Julie Kavner) zich eindelijk verzoend schijnt te hebben met de nieuwe situatie, blijkt dat president Schwarzenegger in het algemeen en Russ Cargill in het bijzonder nog een onprettige ver(r)assing achter de hand te houden...



Als jarenlange Simpson-fan is het moeilijk om een unbiased opinion te geven over de film waar ik ongeveer een jaar naar heb uitgekeken en die voor mij persoonlijk het hoogtepunt van 2007 was, niet alleen op filmgebied. Wat The Simpsons voor mij persoonlijk betekent kan U lezen in de besprekingen van seizoen 1 tot en met seizoen 10, alsook een hele resem occasionele Simpsons-releases. Desondanks probeer ik niet blind te zijn voor de tekortkomingen van de film en ga ik proberen zo objectief mogelijk de tekortkomingen zowel als de sterktes van de film op een rijtje te zetten.

Feit is dat, alhoewel The Simpsons na achttien jaar niet even spitant meer uit de hoek kan komen als in de eerste pakweg zes seizoenen en de scenario's seizoen na seizoen ongeloofwaardiger worden omdat zowat élke verhaallijn na 400 afleveringen reeds is uitgeprobeerd, daarbij enkele rare kronkels in de continuïteit veroorzakend zoals de mysterieuze nieuwe identiteit van Principal Skinner, personages als Apu die trouwen en een achtling krijgen en vervolgens op de dool raken in hun huwelijk (je zou voor minder) en ander lief en leed waar de entourage van intussen een kleine duizend nevenpersonages uit het fictieve stadje Springfield aflevering na aflevering mee te kampen krijgt. Een niet mals stukje van de kritiek werd daarbij door de fans naar het hoofd van producent Mike Scully geslingerd, die mee verantwoordelijk zou zijn voor de compleet aberrante verhaallijnen die de serie regelmatig teisteren. Ondanks al die kritiek is The Simpsons volgens mij toch nog stukken beter te bekijken dan de droge platbroekenworst die het televisiescherm dagelijks teistert. Of, om het met Lisa te parafraseren, you get thousands of hours entertainment for free - who are we to put in our demands?



The Simpsons Movie laat zich bekijken als een extra lange aflevering van de serie. Eén van de betere. Niet minder, een klein beetje meer, want de scenaristen komen iets stouter uit de hoek dan anders. Er wordt naar hartelust gevloekt, twee homoseksuele agenten draaien elkaar een tong, Chief Wiggum staat donuts te eten van de loop van zijn geladen pistool, de briljante van de zelfreferentie Itchy & Scratchy-aflevering waarmee de film opent is net iets gewelddadiger,... Maar ook: Bart drinkt een flesje whisky leeg en gedurende een oogwenk is, om het met Ned Flanders te zeggen, Barts oodily-doodily te zien, allemaal dingen die op een netwerk als Fox nooit zouden kunnen - alhoewel deviante televisie als survival-soaps en het soort uitlachtelevisie waarbij de deelnemers elkaar zo groot mogelijke horens zetten, er bij uitstek schering en inslag zijn.

Maar we moeten toch eerlijk zijn en concluderen dat veel van de subplots van deze Simpsons Movie toch allemaal al eens de revue gepasseerd zijn in de reguliere tekenfilmreeks. Dat Homer verliefd wordt op één van zijn ingrediënten hebben we al eens meegemaakt met Pinchy The Lobster in Lisa Gets An A+++. Homer die zwaar aan het hallucineren slaat is een heruitgave van de chili pepper-aflevering El Viaje Misterioso De Nuestro Homer. En vooral: dat Homer een onomkeerbare milieuramp veroorzaakt, is al eens te zien geweest in de 200ste aflevering, Trash Of The Titans. Dat de sprong over Springfield Gorge een heruitgave is van Bart The Daredevil zien we eerder als een tribute, getuige daarvan de gedelapideerde ambulance die daar al 15 jaar schijnt te liggen. Nog een opvallende gelijkenis is die met de aflevering You Only Move Twice, waarin de Simpsons niet alleen uit Springfield verhuizen - zij het nu naar het iets ruwere Alaska in plaats van naar Cypress Creek - ook de schurk van dienst, Russ Cargill, wordt gevoicet door Albert Brooks, dezelfde acteur die in You Only Move Twice de rol van het analoge personage Hank Scorpio voor zijn rekening nam. Wat ons naadloos tot een andere prangende kwestie brengt: waarom is de rol van de slechterik in de film weggelegd voor een buitenstaander, terwijl Springfield met Mr. Burns toch de verpersoonlijking van Het Kwaad zelf in de stad heeft wonen? Ook de referentie naar President Schwarzenegger is een beetje misplaatst, want in de cast loopt er toch een personage als Rainier "MacBain" Wolfcastle rond die zelf al een Schwarzie-pastiche is. Met de vele andere obscure referenties naar semi-reguliere karakters (Cletus, de Cat Lady, Cookie Kwan, ...) zou Wolfcastle helemaal niet uit de toon zijn gevallen.



Tot zover enkele bedenkingen. Regisseur David Silverman moest natuurlijk keuzes maken. En hij heeft volop de grafische kaart getrokken: honderden, zo niet duizenden personages die Springfield in de 400 afleveringen ervoor bevolkt hebben, keren terug, zij het soms in een rol met maar één lijn tekst, zij het soms helemaal zonder tekst. In massascènes zoals de vergadering bij de Dome of de lynchpartij zijn hopen van die personages aanwezig en is het voor de Simpsons-fan een waar feestbuffet om er zijn of haar favoriete personage uit te halen. Onvermijdelijk heeft dit natuurlijk tot gevolg dat enkele personages niet (Duffman!) of ondermaats (Burns!) gebruikt worden, terwijl andere semi-regulars dan weer wél te veel screentijd krijgen (Cletus). Het evenwicht is zeer delicaat en elke andere keuze zou tot een beslist langere film geleid hebben. En het is maar de vraag of een langere film het moordend verhaaltempo zou hebben kunnen opgehouden.

Maar heeft The Simpsons Movie nog een meerwaarde die het label van een opgeblazen aflevering overstijgt? Beslist wel. De Amerikaanse paranoïa voortvloeiend uit de War on Terror en de Patriot Act worden voortdurend op de hak genomen, evenals de verregaande incompetentie van de Amerikaanse president die zich laat leiden door schimmige spindoctors als Cargill. Alhoewel de film beslist een groen tintje heeft, wordt er over de milieuvervuiling nogal meewarig gedaan: aan de ene kant staan de overdreven idealisten zoals Lisa en Colin en een klein beetje Mayor Quimby, daartegenover zowat al de rest, die de oproep van de band Green Day aan het begin van de film om iets zuiniger om te springen met het milieu beantwoorden met een regen van (afval)projectielen. Eenzelfde opmerking kan gemaakt worden over het feit dat al wie in Alaska gaat wonen zomaar 1000 dollar toegestopt krijgt van de regering om de schaamteloze exploitatie van de natuurlijke rijkdommen niet op te merken. De scenaristen van The Simpsons delen ongelofelijk veel sneren uit, maar uiteindelijk worden er niet veel politiek incorrecte potten mee gebroken en eindigt de hele film op een happy end.



Het voornaamste objectief van de film is echter te amuseren en zowel de fans van jaren iets te geven om op te kauwen - wanneer misschien de langste running gag uit de Simpsons-reeks, de lokatie van Springfield, wordt onthuld, blijkt de informatie bijvoorbeeld compleet foutief te zijn - als relatieve nieuwkomers in het Springfieldverse niet af te stoten. De personages stroken voor de volle honderd procent met wat we kennen uit de tekenfilmserie en alle vertrouwde publieksfavorieten uit de reeks, van de Krustyburger-restaurants over de domme opmerkingen van Ralph via de aanhoudende afkickpogingen van Barney tot Grampa's vlagen van dementie en Nelsons "ha-ha!", zijn aanwezig. Alhoewel. Voor enkele constante rode draden zoals Smithers' seksuele voorkeur en Burns' negentiende-eeuwse visie op werknemerschap, is er in de film jammer genoeg geen plaats meer. 83 minuten is enerzijds redelijk kort, maar zorgt er anderzijds wel voor dat de film geen dode momenten heeft. De actie wordt netjes opgevuld met prachtige one-liners en misschien wel een beetje goedkope open-voor-doel, maar niet minder effectieve stukjes situation comedy. The Simpsons Movie is een plezier om te bekijken en te herbekijken.



BEELD EN GELUID
Het computergestuurde inkleursysteem dat in seizoen 15 zijn intrede heeft gedaan, komt nu op het grote scherm pas écht goed tot zijn recht. Met een beperkt palet kleuren, waarbij nu wel schakeringen zijn toegevoegd om schaduwen en dergelijke na te bootsen, krijgt deze "2D"-film een diepte die je in andere tweedimensionale animatie (behalve misschien Futurama, nergens zal terugzien. De beeldtransfer die hieraan gelinkt wordt is zeker waardig: ruis en printbeschadigingen zijn compleet, maar dan ook compleet afwezig, er zijn geen compressieproblemen te melden en de tekenfilm kan een zeer mooi contrast voorleggen. De Engelse DTS 5.1-geluidstrack presteert naar behoren, alhoewel toch zowel deze als de Engelse Dolby Digital 5.1-geluidstrack duidelijk niet ontkomen aan het feit dat bepaalde actiescènes, zoals de helikopters die een koepel over Springfield plaatsen, artificieel overkomen. Hans Zimmer levert een ongelofelijk meesterwerkje door een muziekstuk af te leveren dat toch zijn stempel draagt, voldoende inspeelt op het rijk gevarieerde Simpsons-thema van Danny Elfman en mijlenver verwijderd blijft van het sérieux van pakweg een Gladiator, met liedjes als Springfield doesn't have an anthem en natuurlijk Spider-pig.

Verder kan ik niet buiten het feit dat deze disc ook nog een Nederlandse als een Vlaamse Dolby Digital 5.1-track bevat. Er is tussen fans en recensenten enerzijds en de producenten anderzijds al heel wat heen en weer gescholden over het feit dat het heiligschennis is om een reeks als The Simpsons te dubben, zeker door het Van den Durpel-clubje dat alle Vlaamse versies van tekenfilms tegenwoordig onder handen schijnt te nemen. Nu de dvd er is kan iedereen de keuze voor zichzelf maken, wat voor één keer een spijtige zaak is, want kiezen voor een Vlaamse (of godbetert, Nederlandse) audiotrack is in dit geval cultuurbarbarisme van het ergste soort. Ik zal nog een laatste keer trachten uit te leggen waarom: omdat The Simpsons net groot geworden zijn DOOR onder meer de inbreng van de originele Amerikaanse stemtalenten die meestal de catchphrases hebben uitgevonden, met hun stemtimbre het karakter net hebben ingekleurd en personages als Homer net door hun persoonlijke inbreng hebben geschapen zoals hij nu is. Zoiets essentieels kan je gewoon niet vervangen en het is een kaakslag in het gezicht van de originele stemacteurs dat zoiets überhaupt geprobeerd wordt. Laat ons daarom nu de discussie maar sluiten en vergeten dat die twee tracks op de disc staan; zelfs als rariteit zijn ze compleet irrelevant.



EXTRA'S
Voor een fel geanticipeerde release als The Simpsons Movie met een al even veelbelovende Fox-behandeling stelt deze release wat teleur. Er is vooreerst geen 2-discversie voorhanden en het bonusmateriaal op de 1-disc is wat aan de magere kant. De film opent met 2 cross-promotionele trailers, waarvan één (Nederlands ondertitelde!) voor de Futurama-film Bender's Big Score. Wel vinden we twee audiocommentaren terug, ingesproken door crew James L. Brooks, de onvermijdelijke Matt Groening, Al Jean, Mike Scully, producer Richard Sakia, regisseur David Silverman en niemand minder dan de stemacteurs Dan Castellaneta (Homer) en Yeardly Smith (Lisa). De tweede audiocommentaartrack verenigt regisseur David Silverman met sequence directors Mike B. Anderson, Steven Dean Moore en Rich Moore. Al Jean toont ons zes verwijderde scènes die soms slechts marginaal schelen van de uiteindelijk vertoonde versie, maar wel al in volledig stadium van afwerking zijn. Geinigst is toch wel de scène waarin Homer een lift krijgt van een chauffeur met een laadbak vol worsten...

In de sectie "Special Stuff" is het ook nogal mager gesteld: we krijgen een poging van Homer om The Tonight Show van Jay Leno te presenteren (anderhalve minuut), twee stukjes film waarbij The Simpsons te gast zijn bij American Idol en een leuk nieuw "Let's all go to the lobby"-filmpje met een prominente rol voor Homer. Tot slot zijn nog alle vijf de teasers en theatrical trailers terug te vinden (yup, die met het konijntje...), en zitten er minstens 4 easter eggs in de menu's verstopt.



CONCLUSIE
De presentatie is op gebied van beeld héél goed, qua geluid aanvaardbaar, maar we hadden meer en substantiëlere extra's verwacht. De Vlaamse en Nederlansde dubbing zijn en blijven een onuitwisbare smet op het blazoen. En wat het verhaal betreft, zal Uw interpretatie sterk ingekleurd zijn door uw mening over de laatste seizoenen. Als U die niet gevolgd heeft, zou het wel eens kunnen dat bepaalde handelingen raar overkomen. Desondanks is dit duidelijk een "elk wat wils"-film waarbij zowel de verstopte jokes als de voor de hand liggende trek- en knokpartijen wel iemand zullen bekoren.