FILM
1942. De vijand staat voor de poort; meer bepaald proberen de nazi's een doorgang naar Stalingrad te forceren, omdat dan het Russische binnenland voor het grijpen ligt. De Russische soldaten, het kanonnenvlees, wordt per trein uit het achterland aangevoerd, en onvoorbereid, soms ook ongewapend, het slagveld opgestuurd. Wie weigert of vlucht wordt door de eigen manschappen zonder pardon neergeschoten. De Oeralse herderszoon Vassili Zaitsev (Jude Law) kan aan een wapen geraken, en na een verschrikkelijke charge houdt hij zich dood op het slagveld. Plots kantelt er een door de nazi's beschoten wagen, en rolt officier Danilov (Joseph Fiennes) naast hem tussen de lijken. Voor diens ogen kogelt hij ongenadig vijf nazi's neer, en omdat zijn grootvader hem ooit heeft leren mikken op wolven, overleven Vassili en Danilov. Danilov is persverantwoordelijke, en wil gevolg geven aan de oproep van militair bevelhebber Chroetjsjov (een schitterende Bob Hoskins) dat het leger heldenverhalen nodig heeft om zich aan op te trekken. Danilov zorgt ervoor dat Zaitzev in de oorlogskranten als een held wordt afgeschilderd die hoogstpersoonlijk als sluipschutter nazi-officieren bij bosjes decimeert. Misschien lichtjes overdreven, maar de propaganda irriteert de Duitsers, en Zaitzevs rol wordt daardoor zodanig symbolisch geladen dat ze één van hun eigen topschutters, majoor König (Ed Harris) naar het front sturen om de legendarische sluipschutter te doden. Na een charge belanden Zaitzev en Danilov in het huis van de buurvrouw van verzetsstrijdster Tanya (Rachel Weisz). Ze vecht in een burgermilitie, en voor de oorlog uitbrak studeerde ze Duits; Danilov meent dat ze een aanwinst kan zijn bij de dienst die de radioboodschappen van de Duitsers onderschept. Voor Tanya's buurjongetje Sacha (Gabriel Marshal-Thompson) is de oorlog maar een spel, en hij laat zich gevaarlijk in met majoor König, denkend dat hij hem in de val van Vassili laat lopen, terwijl het net omgekeerd is. Maar ook Danilov is stilaan Vassili beu, want terwijl zijn amoureuze gevoelens voor Tanya onbeantwoord blijven, valt ze wel voor de charmes van zijn rivaal.

Na films als L'Ours en Seven Years In Tibet heeft Jean-Jacques Annaud het met deze film over een heel andere boeg willen gooien, en een Europese massaproductie willen maken. Waarschijnlijk niet toevallig kwam deze Frans-Engels-Ierse coproductie ongeveer tegelijkertijd met het Amerikaanse Pearl Harbor in de zalen, want de Tweede Wereldoorlog is weer "in". Ondanks de zeemzoete muziek van James Horner en de romantische driehoeksverhouding tussen Jude Law, Joseph Fiennes en Rachel Weisz is deze film alles behalve één waar je naar toe wil voor de romantiek of voor de dames te plezieren. Het eerste half uur van de film is zowat het schokkendste stuk oorlogsfilm dat ooit op mijn netvliezen is gebrand; het realisme van de oorlog wordt in al zijn gruwelijke details weergegeven, maar komt toch op het kleine scherm iets minder indrukwekkend over dan op het grote - afhankelijk van het budget van je thuisbioscoop natuurlijk. Eens de film goed op dreef is, wordt de film naast een boeiend historisch drama ook een zeer stijlvol afgewerkt fotogeniek genoegen om naar te kijken. Enemy At The Gates brengt ook een kruim van jonge, veelbelovende acteurs samen die een overvloed aan talent in huis hebben om hun vertolking doorleefd te spelen. De vertolkingen zijn ook zeer genuanceerd: op het einde komt zelfs de menselijke kant van de koele, berekende Ed Harris naar boven, wanneer die zijn werkelijke motivatie voor zijn daden verklaart. In een zeer zwierige stijl beheerst Annaud als geen ander de kunst om zijn plotlijn te weven, ingenieuze verbanden te leggen met Vassili's jeugd, toen hij op wolven joeg, welke herinneringen altijd terugkomen wanneer hij de nazi's gaat neerschieten. De angsten die de sluipschutters moeten ondergaan is zeer beklijvend in beeld gebracht, en deze meer intieme scènes worden vlot afgewisseld met massaveldslagen. Van opzet heeft het verhaal erg veel weg van films als The Duellists, maar deze film heeft wel meer substantiële inhoud.

BEELD EN GELUID
Is de Blu-ray weer een vooruitgang ten opzichte van de dvd? Heel erg groot zijn de verschillen niet, en de beeldvoering blijft er één met veel donkere, modderachtige scènes die het troosteloze uitzichtloze van de situatie bij de slag om Stalingrad moeten weergeven. Het beeld heeft een rijke textuur waarin onder meer de verwondingen van de soldaten, de opstijgende rook en de schlemielachtige kleding veel details vertonen. Echt bijzonder uitsteken boven de middelmaat doet de film spijtig genoeg ook niet, maar de transfer is zeker acceptabel. Naast een minimum aan fijne grain maar de zwartniveaus zijn solide en welomlijnd. De Dolby TrueHD 5.1-geluidstrack biedt veel detail, zoals de zoevende kogels en weergalmende explosies. De ambiance is redelijk subtiel; verder van het front klinkt de impact van de machinegeweren nog steeds goed door met gevoel voor richting. De enorm mooie soundtrack van James Horner krijgt op deze disk ook de kans om te schitteren.

EXTRA'S
De extra's zijn dezelfde als die op de dvd terug te vinden waren. De dvd bevat negen verwijderde scènes, samen goed voor een tiental minuten, en twee documentaires van 19 respectievelijk 15 minuten, Through The Crosshairs en Inside Enemy At The Gates. De eerste is een zeer kort van stof zijnde making of-documentaire waarin nog eens voor de leek de plot wordt verteld, de tweede documentaire laat cast en crew aan het woord over hun rollen, de rekwisieten, de geschiedenis achter de film en de thematiek. De disk wordt afgesloten met een trailer.

CONCLUSIE
Enemy At The Gates is een boeiend oorlogsdrama met zeer een realistische uitwerking en geloofwaardige karakters. De Blu-ray is technisch nagenoeg gelijk aan de dvd-uitgave.