FILM
Films met een leuke begingeneriek hebben bij mij altijd een streepje voor en dus begint An Education al onder een gunstig gesternte dankzij een eenvoudig geanimeerde, maar sfeervolle en daardoor doeltreffende openingsminuut. De generiek blijkt bovendien slechts een hors d'oeuvre voor een prent die op speelse wijze de keuze tussen een goede (maar saaie) academische carrière en een liederlijk leven in beeld brengt. Aangezien de protagoniste van de film een tiener is, zijn er weinig verrassingen over de keuze die zij maakt, maar An Education onderscheidt zich van andere prenten over hetzelfde thema door niet de gevolgen van de keuzes van de protagoniste onder de loep te nemen, maar door het belang van het kiezen zelf centraal te stellen. Dat en de liefdevolle recreatie van de vroege jaren zestig, maken An Education tot een van de allerbeste films van het voorbije jaar.

De prent speelt zich af in 1961, grotendeels in de Londense buitenwijk Twickenham, waar de 16-jarige Jenny door haar ouders aangemoedigd wordt om te excelleren op school en zo een voet tussen de deur te krijgen aan de universiteit van Oxford. Hoewel Jenny weet dat haar ouders dit vooral vragen opdat ze aan de unief een goede echtgenoot aan de haak zou slaan, haalt ze zonder morren hoge cijfers. Een toevallige ontmoeting met de oudere David - in een verrukkelijk charmante regenscène, met zowaar een cello in de hoofdrol - brengt echter verandering in Jennys prioriteiten. David neemt haar mee naar concerten en laat haar kennismaken met het Londense nachtleven. Kortom: hij geeft haar een bruisend alternatief voor de saaie studienachten, zwoegend op Latijnse teksten. Zelfs Jennys ouders weet David in te palmen met zijn charmante leugens en verzonnen vriendschappen met schrijvers als C.S. Lewis. Ondanks het feit dat Jenny een duistere waarheid achter Davids zorgeloze leven ontdekt, heeft ze haar keuze gemaakt. Na een memorabel romantisch bezoek aan Parijs is ze vast van plan haar studies op te geven.

An Education, gebaseerd op de memoires van de Britse journaliste Lynn Barber, vindt meteen de juiste middenweg tussen een realistische, anekdotische kijk op een bewogen jaar uit het leven van een tiener en een relaas dat de kneepjes van het fictieschrijven begrijpt. Het scenario van Nick Hornby (hij schreef eerder ook About a Boy en High Fidelity) schippert kortom voortdurend op de dunne lijn tussen waarheid en verzinsel, en het is voor de kijker een prettige onderneming om te achterhalen welke elementen écht gebeurden en welke door Hornby verzonnen zijn om de plot van een extra dosis emotie, humor of spanning te voorzien. We denken daarbij spontaan aan een hilarische scène met een banaan die zo bevreemdend en bizar is, dat ze wel eens rechtstreeks uit het leven van Barber geplukt kon zijn. Maar het hoofdpersonage in An Education heet Jenny en niet Lynn, en daarom is het belangrijk script en film ook puur als op zichzelf staande entiteit een appreciatie te geven.

Want op ware feiten gebaseerd of niet, het scenario is een van de meest indrukwekkende van de voorbije jaren. An Education bevat geen enkele overbodige scène, iedere sequentie stuwt de plot vooruit, leert ons nieuwe kanten van een karakter kennen en doet vaak zelfs beide. De dialogen knetteren - de beste is "I don't want to lose my virginity to a piece of fruit" - en de personages zijn stuk voor stuk volwaardige karakters met hun gaven en hun fouten. Slechts één keer lijkt de scenarist zijn hand te overspelen. Halverwege de prent ontdekt Jenny immers een malafide kant van David en krijgt ze de kans hem voorgoed de rug toe te keren. Ze doet dat uiteindelijk niet omdat David haar verbaal overtuigt. Het is het enige moment in de hele film dat ongeloofwaardig overkomt. Als kijker slik je met moeite dat de intelligente Jenny zich laat overbluffen.

Dat de prent dit struikelblok al bij al gemakkelijk overwint, zullen we toeschrijven aan actrice Carey Mulligan, wier vertolking van Jenny ronduit spektaculair is. De amper 24-jarige Mulligan domineert het scherm met haar onweerstaanbare charme. Kijkend naar An Education krijg je het gevoel dat een nieuwe ster is geboren: de performance straalt klasse uit, is emotioneel raak en vindt de juiste balans tussen volwassenheid die leeftijd overstijgt en jeugdige naïviteit. De vaak gehoorde vergelijkingen met Audrey Hepburns doorbraak in Roman Holiday zijn dan ook meer dan terecht. Carey Mulligan gaat ongetwijfeld een grote carrière tegemoet. Maar ze is niet de enige die op hoog niveau acteert in An Education. De Amerikaan Peter Sarsgaard overtuigt met zijn Britse accent als een plottende David, die er een kunst van heeft gemaakt om de schijn hoog te houden. Alfred Molina injecteert de prent dan weer op gezette tijdstippen met heerlijk herkenbare humor als een vader die het beste voorheeft met zijn dochter, maar die nauwelijks een band met haar heeft. Van de andere nevenrollen onthouden we vooral Rosamund Pike als een sympathiek, maar dom blondje en een veredelde cameo van Emma Thompson als Jennys schooldirectrice.

Met al die lof voor script en acteurs zou je bijna vergeten dat An Education ook op visueel vlak een voltreffer is. Zo worden de vroege jaren zestig prachtig geëvoqueerd in het charmante production design en de al dan niet hippe kostuums en haarstijlen. Met de Britse veteraan John De Borman achter de camera kan het bovendien niet anders dan dat de prent een lust voor het oog is. Regisseur Lone Scherfig houdt er weliswaar een sobere stijl op na, met veel traditionele shots en tegenshots, maar op een onverklaarbare manier slaagt ze er zowel in om een wereld te creëren die nog even vastgeroest zit in tradities, alvorens zich open te stellen voor een nieuwe ervaring. Amper een jaar na de feiten uit de prent zouden The Beatles immers de voorbode worden van een maatschappelijke omwenteling in met name het tienermilieu. De post-Beatles-kinderen hadden lak aan regels of opleiding en kozen vooral de school van het leven. Dat An Education eindigt met een welgemeend pleidooi voor het belang van een goede opleiding náást een liederlijk leven, is dan ook een ongewoon intelligente en verantwoorde climax in een prent die niet alleen terugblikt op de sixties, maar die ook anno 2010 een relevante boodschap verkondigt.

BEELD EN GELUID
Met de beeldkwaliteit van An Education zit het snor op deze dvd. De kleuren springen niet echt in het oog, maar dat is een bewuste keuze van de filmmakers. Scherpte en contrast halen een goed niveau en ook de helderheid van het beeld complementeert prima de kwaliteit van de film. Dat de print ondanks al het voorgaande niettemin vaak korrelig oogt, komt de charme van de prent alleen ten goede. De soundtrack bevat bovendien verrassend veel dynamiek voor wat in essentie toch een praatfilm is. Zo worden de achterste boxen regelmatig aan het werk gezet met muziek van Juliette Gréco of subtiel geplaatste regendruppels en ronkende auto's.

EXTRA'S
De enige extra's zijn Trailers voor An Education en drie andere films.

CONCLUSIE
An Education is die zeldzame film die een universele boodschap ongecompliceerd in een entertainend verhaal giet en die van begin tot einde de focus niet verliest. Het superieure scenario wordt gecomplementeerd door een fantastische cast en een consequente regie. Beeld en geluid halen een uitstekend niveau, maar de afwezigheid van content in de bonussectie is een grote teleurstelling.