In haar tweede langspeelfilm Tomboy voert regisseur Céline Sciamma de tienjarige Laure ten tonele die met haar vader, zwangere moeder en zesjarig zusje Jeanne een flat betrekt in een nieuwe omgeving. Het is niet de eerste keer dat de familie verhuist, want Laure en Jeannes papa wordt regelmatig als gevolg van z’n bezigheden in de computersector verplicht om te verkassen. Van op het terras ziet Laure een stel spelende kinderen en even later maakt ze kennis met Lisa, een meisje van haar eigen leeftijd dat in hetzelfde appartementencomplex woont. In tegenstelling tot het andere meisje is Laura kort gekapt en draagt ze een t-shirt met een kort broekje waardoor Lisa haar voor een jongen houdt. Laura aarzelt en zegt uiteindelijk dat ze Michaël heet. Een nieuwe buurt, een nieuw leven, schijnt Laura te denken, maar ze vergeet dat ze na de zomer naar school moet en dat haar ware identiteit dan wellicht aan het licht komt. Maar daarmee is Laura als tienjarige op dat moment niet bezig.
 

 

De andere kinderen, voornamelijk jongetjes tussen zes en tien, nemen Laura automatisch voor een jongen, want ze ziet er niet alleen uit als een jongen, ze probeert ook echt een jongen te zijn en ze doet het niet slecht tijdens het voetballen. Je bent anders dan de andere kinderen, had Lisa haar eerder toevertrouwd omdat ze toegaf niet echt geïnteresseerd te zijn in het balspel. Maar een leugen maak je alleen maar goed met een nieuwe leugen en dus oefent Laure ’s avonds voor de spiegel in de badkamer de hoekige bewegingen van haar mannelijke vriendjes. Dat leidt tot gevaarlijke situaties, bijv. als er geplast wordt na het voetballen en later als het groepje naar een nabijgelegen meertje trekt om te zwemmen. Om veilig te spelen heeft Laure met boetseerklei een kleine penis gemaakt die ze in haar rode broekje stopt en als kijker verwacht je het allerergste, nl. dat het groene stompje uit haar zwembroekje valt of vlekken maakt in de fijne stof. Maar Laure komt er goed mee weg. De kansen keren als op een keer Lisa aanklopt terwijl Laure met haar moeder boodschappen doet en de kleine Jeanne haar te woord staat. De pientere zesjarige merkt meteen dat er wat mis is want van Michaël heeft ze nog nooit gehoord, maar ze speelt het spelletje mee. En omdat ze belooft haar mond te houden aan tafel, mag ze de dag nadien mee naar buiten. Een tijdje gaat het goed, doch op een keer brengt een jongetje Jeanne aan het huilen en verkoopt Laure hem een paar klappen. ’s Avond staat ie met z’n moeder bij Laure en Jeanne aan de deur en komt het bedrog uit.
 

 

Céline Sciamma draaide Tomboy in amper twintig dagen en werkte hoofdzakelijk met kinderen tussen zes en tien jaar, want de rol van de volwassen is eerder beperkt, zij het nooit stereotiep. De film wordt grotendeels gedragen door de jonge Zoé Héran als Laure/Michaël die er moeiteloos in slaagt om voor een jongen door te gaan en de regisseur laat de kijker bewust een hele tijd twijfelen aan haar ware geslacht. De onzekerheid dwingt de toeschouwer om een standpunt in te nemen en tegen de tijd dat er kleur bekend wordt is de kans groot dat hij/zij helemaal in de ban is van het subtiele spel van het hoofdpersonage en dat hij/zij van op het puntje van de stoel een beetje angstvallig afwacht of het wel allemaal goed komt met Laure/Michaël. Want spanning die weet regisseur Sciamma als geen ander in haar films te stoppen, subtiel en toch voortdurend voelbaar aanwezig.
 

 

Meer willen we u niet vertellen om de pret (en de spanning) niet te bederven, Laten we het erbij houden dat Céline Sciamma een originele invalshoek heeft gevonden voor haar tweede film, waarvan ze beweert dat het verhaal tenminste gedeeltelijk steunt op ervaringen uit haar eigen leven. Vandaar wellicht de intense sfeer die door de productie waait en als het uiteindelijk niet helemaal afloopt zoals de toeschouwer verwacht, dan komt dat omdat de suggestie perfect gedoseerd is en het acteerwerk perfect geconcipieerd. Zoé Héran brengt haar rol met overtuiging, maar indrukwekkender is wellicht nog de zesjarige Malonn Lévana als haar zusje, een echt meisje, zonder twijfel, wat zowel in de aankleding als in de make-up dik in de verf wordt gezet om het onderscheid tussen de beide personages te benadrukken. Lévana is zondermeer een natuurtalent en de spontaneïteit en het plezier waarmee ze haar personage tot leven brengt, maakt grote indruk.
 

 

Perfecte films over dit soort gevoelige onderwerpen zijn zeldzaam, maar regisseur Céline Sciamma komt aardig in de buurt, al zal haar oplossing u misschien eerder in de war brengen dan opluchten of geruststellen. Maar ze voorkomt in elk geval dat Tomboy voorspelbaar wordt en dat is op z’n minst een gedurfde keuze. Daarmee borduurt deze Franse regisseuse consequent voort op de aanpak waarmee ook haar debuutfilm Water Lilies (2007) de aandacht trok. Sciamma is een regisseur die in het oog moet worden gehouden.

 

Céline Sciamma kiest voor een ongecompliceerde aanpak, zowel wat de beeldtaal als de look van haar films betreft. De kleuren zijn natuurgetrouw en fel, wat niet hoeft te verbazen, want heel veel fragmenten spelen zich in de openlucht af bij schitterend weer. Ze contrasteren met de veel donkerdere interieuropnamen die de intimiteit van het gezin moeten illustreren.

De geluidsband staat in 5.1, maar dat merkt u alleen tijdens het spel van de joelende kinderen. De muziek is sfeervol, efficiënt, maar in zeer beperkte mate aanwezig.
 

Als extra krijgt u een Interview met de Regisseur waarin de keuze van het onderwerp aan bod komt en de casting van de hoofdpersonages. Voort zijn er nog Andere Trailers.

 

Voor de tweede keer op rij levert de Française Céline Sciamma een opmerkelijke film af. Na de homoseksualiteit bij jonge meisjes in Water Lilies, gaat de regisseur nog een eindje verder en presenteert een hoofdpersonage dat zowel een jongen als een meisje zou kunnen zijn en dat zelf als dusdanig schijnt te beleven. Of zet de regisseur het publiek bewust op het verkeerde been?