FILM
We schrijven 1957. De Russen hebben net de Spoetnik in een baan om de Aarde gekregen, en in Amerika viert daardoor paranoïa hoogtij: het leger ziet bij het minste onraad constant dreigingen van de Russen, de Chinezen of voor hun part de marsmannetjes, zeker wanneer er een onbekend voorwerp is neergestort op Amerikaans grondgebied. De koude oorlog wordt op de spits gedreven, en de kinderen krijgen op school naïeve voorlichtingsfilmpjes hoe ze bij een mogelijke atoomaanval onder hun bank moeten gaan zitten om de klap te overleven. In die tijd groeit Hogarth Hughes (Eli Marienthal) op, een bolleboos met een levendige fantasie en een bijzondere voorliefde voor stripverhalen, die al een klas vooruit is geschoven en die handenvol werk betekent voor zijn moeder Annie (Jennifer Aniston). Die heeft het sinds het overlijden van haar man al moeilijk genoeg om de eindjes aan elkaar te knopen, en heeft moeite met de manier waarop haar zoon nieuwe emotionele banden wil smeden. Zo wil hij dolgraag een huisdier, wat hem prompt verboden wordt. Had moeder nu maar toegegeven, want waar Hogarth mee van plan is naar huis te komen...

 

Annie is als de dood wanneer Hogarth op een stormachtige nacht een ommetje is gaan maken. De jongen is op een gigantische robot (Vin Diesel) gestoten die zich schijnt te voeden met oud ijzer, en die in zijn gulzigheid per ongeluk "aan den ellentrik" is blijven plakken. Nadat Hogarth erin is geslaagd om de hoofdzekering af te sluiten, beschouwt de robot hem als een vriend. De robot heeft een flinke klap op zijn hoofd gehad bij de landing, en weet eigenlijk zelf niet goed wat hij op aarde komt uitvreten. Hogarth kan hem op het schrootterrein van de kunstminnende ziel Dean McCoppin (Harry Connick Jr.) verstoppen, maar de aanwezigheid van een dergelijke kolos is natuurlijk niet iets wat je zomaar geheim kan houden. Vooral wanneer geheim agent Kent Mansley (Christopher MacDonald), de lokale variant van Fox Mulder, komt natrekken wat er van de geruchten over een gigantische ijzeren man waar is, en klaar is om elke preventieve aanval uit te laten voeren die hij nodig acht. Hogarth introduceert zijn nieuwe vriend onder meer ook in het vocabularium van zijn nieuwe woonplaats. Hierbij krijgt de robot ook de minder fraaie kanten van de maatschappij te zien, in zoverre zelfs dat hij zich morele vragen begint te stellen over leven en dood. De belangrijkste levensles die Hogarth echter voor hem heeft, is dat de robot nog altijd over een vrije wil beschikt en moet leren keuzes maken over wat hij goed of slecht acht...

 

Leukste one-liner:
Annie Hughes: "For some reason, the army is in our yard, Mr. Mansley." 

Brad Bird, die in het verleden onder meer enkele afleveringen van The Simpsons animeerde, is op dit ogenblik hot, ongetwijfeld door zijn prachtige Pixar-werkstukken Ratatouille en The Incredibles, waarvan de sequel op dit ogenblik de kassa doet rinkelen. Nadat eerder in 2005 de Special Edition van de dvd van The Iron Giant op de markt werd gegooid, is het anno 2017 de beurt aan deze zogenaamde Signature Edition. Deze bevat naast meer bonusmateriaal, waarover later meer, een nieuwe cut van de film, waarin twee extra scènes zitten die Brad Bird in 2014 heeft kunnen toevoegen, alsook een kleine aanpassing aan een bestaande scène. Op TV wordt er namelijk een televisiespot van de Disneyattractie Tomorrowland uitgezonden, en Disney had oorspronkelijk een rechtenkwestie ingeroepen om dit te verbieden, waardoor op de oude dvd een generische trailer voor ontbijtgranen werd uitgezonden. Op deze Blu-ray is de originele clip in ere hersteld, en waarschijnlijk heeft het feit dat Brad Bird de live action-film Tomorrowland heeft geregisseerd voor Disney (zij het niet met de gewenste uitkomst), het water tussen Disney en Warner minder diep gemaakt. Evenwel vond Warner het weer eens niet nodig om deze schijf bij ons uit te brengen, in tegenstelling tot een hoop andere landen. Wij hebben dan maar voor de goedkoopste optie gekozen, in dit geval import uit Duitsland.

 

Maar we kunnen u verzekeren dat de film, en bij uitbreiding deze Blu-ray, de moeite is. Bird zocht inspiratie bij het boek van Ted Hughes, Amerikaans poëet en weduwnaar van Sylvia Plath, en het koude oorlogsdenken laat hem toe om een scherpe aanklacht te formuleren tegen de excessen van de bewapeningswedloop en de irrationele angst voor het onbekende. De boodschap wordt misschien wat naïef verpakt, maar Bird weet het geheel op subtiele manier in te kleden. Zo wordt nergens in de film gezegd dat Hogarths vader overleden is, behalve in een kleine verwijzing - als u ze niet vindt, wordt u in het bonusmateriaal de juiste weg gewezen. Hogarth hunkert naar vriendschap én naar een vaderfiguur, maar moet uiteindelijk toch toegeven dat de ijzeren reus en hijzelf uit twee totaal verschillende werelden komen; maar hij is bereid te vechten voor die vriendschap te kunnen behouden. Er zijn echter nog veel andere details die maken dat de hele film precies de juiste toon aanslaat; Hogarth zit 's avonds, als zijn moeder moet overwerken, bijvoorbeeld naar pulpfilms te kijken waar zelfs Jan Verheyen het schaamrood op zijn wangen van zou krijgen, wat tekenend is voor de manier waarop zijn moeder door de financiële situatie niet de nodige aandacht aan haar zoon kan besteden. Wat er van de familieband over is, is heilig voor Hogarth, en het idee dat zijn gezin uit elkaar zou worden getrokken, iets waar agent Mansley op alludeert, doet hem uiteindelijk overstag gaan.

 

Vooral de vijandschap tussen Hogarth en Mansley is echt wel tastbaar, alhoewel Hogarth het een klein beetje zelf heeft gezocht door de practical joke die hij in het begin van de film met zijn nemesis uithaalt - het heeft iets met laxeermiddel te maken. Het is nochtans vooral de jaren '50-sfeer met het bijbehorende angstgevoel dat door de media nog eens extra wordt aangedikt, en dat echt met simpele mise-en-scènes haarscherp wordt geportretteerd, wat de film in het bijzonder zo boven de middelmaat weet te verheffen. Ook de scènes waarin de kinderen op school worden voorbereid op een mogelijke atoomaanval ademen perfect de tijdsgeest uit, waardoor het geheel misschien iets minder geschikt wordt voor té jonge kijkertjes. Brad Bird weet uit dit simpele verhaaltje een maximum aan effect te putten, en hij kan het bovendien ook nog eens mooi verpakken met schitterende animatie, waar de concurrentie een puntje aan kan zuigen. Brad Bird gaf eertijds aan dat hij de film niet voldragen vond omdat hij wegens budgettaire krapte een paar scènes niet kon filmen. Met deze Signature Editon is zijn streven toch al gedeeltelijk ingelost.

 

BEELD EN GELUID
Voor deze Signature Edition van The Iron Giant wordt de al goede kwaliteit van de dvd nog een klein beetje aangedikt. Het beeld staat in 2.40:1-formaat, is bijzonder scherp en levendig, en de animatie is vloeiend, waarbij het gebruik van computer in pan-shots al bijna de kwaliteit van de balzaalscène uit Beauty And The Beast benadert. Het contrast is fijn en het beeld blijft onder alle omstandigheden helder. Artefacts zijn niet te bespeuren, uiteraard behoudens de 'gemanipuleerde' artefacts in de oude TV-uitzendingen. De kleuren zijn rijkgeschakeerd en de makers weten goed details zoals huidskleuren, ook als je zoals Hogarth in een koud meertje gaat zwemmen, in te vullen. De Engelse DTS-HD MA 5.1-track is nagenoeg perfect, met een zeer ruimtelijk beeld dat ten volle wordt benut in onder meer de openingsscène, waarin de reus zich als een komeet door de atmosfeer van de aarde boort, of in de scène waarin het leger uitrukt.

EXTRA'S
Naast al het bonusmateriaal dat eertijds op één van de twee dvd's stond, de gewone versie en de Special Edition, heeft Warner voor deze release alles uit de kast gehaald en nog wat extra's toegevoegd, wat van deze Signature Edition ineens de meest complete versie ooit maakt. De eerste extra is een zeer coherente en nette commentaartrack, ingesproken door Brad Bird, hoofd van het verhaal-departement Jeffrey Lynch, en van het animatie-departement Tony Fucile, en tot slot storyboard-animator Steve Markowski. De vier vullen elkaar goed aan, en weten een hoop interessante dingen aan te dragen die niet in de overige features ter sprake komen. Opmerkelijk is dat de track zowel af te spelen is bij de theater-versie van de film als bij de signature-versie, en dat er op latere datum een klein beetje extra commentaar is toegevoegd bij de nieuwe scènes.

 

De voornaamste feature die deze nieuwe release siert is de documentaire The Giant's Dream (55:47), die zowel Brad Birds carrière schetst, te beginnen vanaf de rudimentaire animatiefilmpjes over de haas en de schildpad, vervolgens zijn doortocht bij The Simpsons om vervolgens de ontstaansgeschiedenis van zijn magnum opus uit de doeken te doen. Bird en bij uitbreiding de andere medewerkers aan deze documentaire, zijn daarbij, wat zeer uitzonderlijk is, erg open over de conflicten tussen de animatiestudio en Warner Bros., dat op het ogenblik dat de film in de zalen kwam zich kennelijk niet realiseerde wat voor goud het in handen had. Daarnaast werd op een muziekvideo van Eddie Platt na al het materiaal van zowel de Special Edition als de 'reguliere' versie overgenomen. Om te beginnen zijn er zes verwijderde scènes met optionele inleiding door Brad Bird (15:16). Op de dvd stonden er acht, maar twee daarvan zijn dus intussen volwaardig afgewerkt en weer in de film geplaatst. De beeldkwaliteit varieert hierbij van storyboards over animatics tot een zeldzaam stukje afgewerkt materiaal, en er is een nette play all-functie aanwezig. Teddy Newton, The X‑Factor (5:38) bevat conceptuele schetsen van animator Teddy Newton, die zelf nog enkele bijkomende verhaallijnen in gedachten had. Diezelfde Teddy Newton is ook verantwoordelijk voor het ziekelijk naïeve en zeer sarcastische anti-atoomaanvalfilmpje dat in de film getoond wordt, waarvan we in de Duck and Cover Sequence (2:23) nog bijkomende toelichting krijgen.

De stemmencast komt aan bod in de 5 documentaires The Voices of The Iron Giant (8:16): In The Voice of the Giant (2:39) komt acteur Vin Diesel nog eens vertellen hoe geweldig het wel was om de stem van de reus in te mogen spreken. Een voorafspiegeling van Groot uit Guardians Of The Galaxy? De andere vier stukjes bevatten weliswaar enkele beschouwingen over het stemmenwerk, maar geen acte de présence van de stemmenacteurs. Het gaat om Hogarth Hughes (2:01), Dean McCoppin (1:11), Annie Hughes (1:04) en Kent Mansley (1:20). Ook aangedikt van één featurette naar drie is The Score (4:49), waarin wijlen Michael Kamen toelichting geeft bij drie specificieke scènes, te weten Opening Sequence (1:40), The Deer (1:28) en Kent & Hogarth (1:41), eventueel voorzien van een play all-functie. De extra filmpjes bij de voornoemde onderdelen stonden op de Special Edition in de hoofding Behind the Armor (17:31), die nu nog de rest van de stukjes achtergrondinformatie bevat, namelijk The Warner Bros. Logo (1:10), The Origin of the Giant (2:35), - The Origin of the Movie (5:10) - waarin we leren dat origineel Pete Townsend van The Who een musicalversie van het boek van Ted Hughes trachtte te maken -, Bringing the Giant to Life (2:10), Storyboards and Animatics (3:36) en The Battle Sequence (2:48), waarbij de titel van de featurette in vele gevallen de lading dekt. In The Motion Gallery (4:22) zien we de evolutie van enkele tekeningen over animatics tot het uiteindelijke resultaat. De gewone versie van de dvd bevatte nog de documentaire The Making of The Iron Giant (22:05), die op de Special Edition was weggelaten, maar hier in ere werd hersteld. Het is een typisch promotioneel fluffy werkstukje dat qua kritische ingesteldheid het niet haalt bij The Giant's Dream, maar de toevoeging ervan is leuk voor de completisten onder ons.

 

De Special Edition bevatte nog enkele easter eggs; deze worden hier niet langer verborgen, maar zitten onder de hoofding Vintage Easter Eggs (1:48), met daarin Ted Hughes Letter, waarin de auteur van het boek de verfilming prijst, alsook Iron Giant?, Exploding Pipe, Dancing Giant en Breakdancing Hogarth, voornamelijk conceptuele schetsen en animatics. Dan wordt het weer eens tijd om enkele featurettes op het publiek los te laten die nieuw zijn voor deze Signature Edition. In The Salt Mines (7:06) neemt Andrew Jimenez ons mee naar de Hutchinson Facility in Kansas, waar in een ondergrondse bunker onder een zoutmijn de tekeningen van de film bewaard worden. In Hand Drawn (1:40) houdt regisseur Brad Bird een vurig pleidooi waarom hij nog steeds handgetekende animatie verkiest boven CGI. Tot slot krijgen we nog een trailer voor de Signature Edition (2:32), die in 2015 beperkt weer in de zalen draaide, en een trailer van Brad Bird (1:29).

CONCLUSIE
De Signature Edition van The Iron Giant is een buitengewoon werkstuk, dat de geupdatete versie van de film combineert met een schatkamer aan buitengewoon bonusmateriaal. Zonder twijfel een top-Bluray, maar het is een schande dat Warner blijkbaar actief blokkeert dat een dergelijke release voorzien wordt van Nederlandse ondertiteling en ook bij ons op de markt komt. Dom, dom, dom...