FILM
Na de dood van Hiccups vader Stoïck (Gerard Butler) in How To Train Your Dragon 2 is Hiccup (Jay Baruchel) zelf het jonge stamhoofd van Berk geworden, en hij probeert dag na dag te bouwen aan zijn utopische samenleving waarin mens en draak samen leven. Berk geraakt wel stilaan oververzadigd met draken, die Hiccup samen met zijn vrienden op gezette tijden gaat bevrijden van drakenjagers. De oude Gobber (Craig Ferguson) meent bovendien dat het tijd wordt dat het stamhoofd met Astrid (America Ferrera) trouwt en definitief zijn aandacht richt op het welzijn van zijn dorpsgenoten, in plaats van zijn passie voor draken in de praktijk om te zetten. Er dreigt echter onweer: voor de drakendoder Grimmel (F. Murray Abraham) is het drakendorp van het jonge stamhoofd een doorn in het oog. Bovendien beroemt hij zich erop dat hij alle Night Furys heeft uitgeroeid, en hij eist van Hiccup dan ook dat die zijn draak Toothless aan hem overhandigt, zo niet zal hij het dorp platbranden.

Hiccup ziet geen andere keuze meer dan het hele dorp te verhuizen, draken en al. Hij baseert zich op een oud document van wijlen zijn vader, die beweert dat er ergens in het westen, voorbij de rand van de wereld, een land is, de zogenaamde Hidden World, waar de draken thuis zijn en niet bedreigd worden door jagers. Hiccup heeft het plan om het hele dorp naar daar te verhuizen, buiten bereik van Grimmel, die hen actief op de hielen zit. Grimmel heeft bovendien het ultieme wapen om Toothless op de knieën te krijgen: hij beschikt over een vrouwelijke Night Fury, een zogenaamde Light Fury, die - laten we het beleefd stellen - de aandacht van Toothless trekt. Wanneer Hiccup en zijn draken op een eiland landen, zijn zijn dorpsgenoten van zin om er ter plekke een nieuw Berk te stichten. Of nog anders gesteld: Hiccup zou zich eens dringend moeten bezinnen over het feit of het samenleven van draken en mensen nog langer opportuun is...

Het derde deel van de atypische How To Train Your Dragon-franchise is beslist het laatste. Het verhaal wordt afgerond met - kleine spoiler - een volwassen Hiccup en Astrid die de legende van de draken doorgeven op hun kinderen, uiteraard met een happy end waarin een traantje nooit ver weg is. De filmfranchise is ook atypisch omdat de hoofdpersonages duidelijk film na film ouder worden, en redelijk volwassen thema's zoals het verlies van een voet of de dood van een belangrijk nevenpersonage de serie iets minder geschikt maken voor de kleinere kindjes. Hoe dan ook heeft regisseur Dean DeBlois een nagenoeg foutloos parcours gereden, en eindigt de laatste film op een ietwat voorspelbare maar niet minder emotionele noot.

De hele franchise draagt een boodschap van volwassenheid, van het zoeken naar een doel in het leven, maar ook van op tijd afscheid te kunnen nemen. Hiccups drakenutopia lijkt door de feiten achterhaald, en zelfs ondanks het feit dat de Light Fury in de eerste plaats als lokaas dient in opdracht van Grimmel, hangt over de hele film een sfeer dat de scheiding tussen de onwaarschijnlijke boezemvrienden Hiccup en Toothless nakend is, nu de zwarte draak kennelijk zelf een gezinnetje wil stichten. Parallel daarmee loopt de romance tussen de voor elkaar geboren Hiccup en Astrid die zelf duidelijk koudwatervrees hebben om hun romance op een hoger plan te tillen, en redelijk puberaal vrezen dat een intieme relatie het einde van hun vriendschap zal betekenen. Doorheen de franchise is echter al duidelijk gebleken dat Astrids toewijding Hiccup tot een beter mens maakt, en het einde is dan ook voorspelbaar.

Enige puntje van kritiek is dat F. Murray Abraham als Grimmel na Drago Bloodfist in de tweede film niet dadelijk goed uit de verf komt als memorabele schurk, ondanks het uitstekende acteerwerk van Abraham. Bloodfist is echter een act too hard to follow, en de focus van de film verschuift zich dan ook al snel van het afrekenen met de drakendoder tot het nakende afscheid van de draken. De rest van de stemmencast, waaronder Kit Harington, Cate Blanchett en Gerard Butler (zij het in een flashback), tekent opnieuw present, op T.J. Miller na, die Ruffnut overlaat aan Justin Rupple.

BEELD EN GELUID
Deze prachtige animatiefilm krijgt een al even prachtige release, en dat is iets waar we altijd blij om zijn. Nochtans opent de film in zeer mistige omstandigeden, waarin Hiccup en zijn kameraden een troep gevangengenomen draken trachten te ontzetten. Eens de mist (letterlijk) is opgetrokken, krijgen we een helder en stabiel beeld met veel details in het zeer fantasierijke design van de draken, maar ook in onder meer de haarstrengen van Astrid en de nachtelijke hemel waarin Toothless en zijn vriendinnetje een bizarre soort paringsdans uitvoeren. Ook de Hidden World, een grottensysteem met allerlei schitterende mineralen aan de wanden, is een heerlijk stukje animatie met indrukwekkende schittering en heldere kleuren. De zwarttinten zijn goed, en onder meer het vuur werpt realistische schaduwen af. Net geen perfecte score omdat er hier en daar een klein verdwaald compressieartefact door het beeld loopt. De Dolby Atmos-track is een heerlijk gegeven met veel speciale effecten, harde actiescènes vol surrounds, een meeslepende score van John Powell en welgerichte dialogen.

EXTRA'S
Nogal wat van het bonusmateriaal op Dreamworks-releases is eerder op kleiner grut gericht. Vermits deze film niét zo zeer op voornoemd grut is gericht, valt het deze keer nogal wat mee met het volwassen gehalte van de bonussectie. Om te beginnen is er een zeer goede audiocommentaartrack door scenarist/regisseur Dean DeBlois, producer Bradford Lewis en Head of Character Animation Simon Otto, die een mooi evenwicht houden tussen de plotelementen en de meer technische zaken. Er is wel een zekere overlap met de andere featurettes. De disk vervolgt met twee DreamWorks Shorts. In het CGI-filmpje Bilby (8:01) probeert in de Australische outback een soort van blauw konijn een knuffelig klein vogeltje te beschermen tegen de gevaren van het wildlife. In het traditioneel geanimeerde Bird Karma (4:48) doet een soort van blauwe reiger een dansje, wanneer hij plots een lekkere sappige oranje vis voor zijn neus ziet springen. The hunt is on.

De alternatieve opening (3:19) is nog in schetsfase, net als vier van de vijf verwijderde scènes (9:15), en beide zijn te bekijken met optioneel commentaar door scenarist/regisseur Dean Deblois. How to Voice Your Viking (1:33) biedt ons een korte kijk in de opnamestudio waar de voicecast aanwezig is. Creating an Epic Dragon Tale (4:25) bespreekt onder meer de nieuwe personages uit de film en het alsmaar uitdeinende concept van de drakenwereld. In How I Learned from Dragons (3:42) vertellen enkele van de voornaamste stemacteurs over hun ervaringen in de filmreeks. Dan volgen 2 documentaires "Brave Wilderness Presents: Nature + Dragons = Awesome", gehost door ene Coyote Peterson die een YouTube-kanaal Brave Wilderness uitbaat. In Birds and Bats Are Awesome (3:34) stelt hij zich de vraag hoe de animatoren het concept hebben aangepakt om de draken te laten vliegen, met de mechanica van vogels en vleermuizen in het achterhoofd. In Animal + Animal = Dragon (4:16) leren we dat de draken geconcipieerd zijn als synthese van diverse andere dieren.

2 kortfilms "The Dragon Sheep Chronicles" dan. Dit zijn twee samenknipsels van filmfragmenten, gebaseerd op het dagboek van Hiccup. In het eerste, Friend vs. Food (1:21), stelt hij zich de vraag hoe hij heeft trachten te voorkomen dat de draken alle schapen van het dorp oppeuzelen. In The Secret Sheep Society (1:18) komen de schapen zelf aan het, nu ja, woord, en plotten ze om zo snel mogelijk Berk te verlaten vooraleer ze verworden tot drakenfricassée. A Deck of Dragons (3:29) staat stil bij enkele nieuwe draken uit dit derde deel, Growing Up with Dragons (3:34) gaat over de evolutie van Hiccups personage, The Evolving Character Design of Dragons (3:18) gaat over het ouder worden van de draken doorheen de franchise, in Drawing Dragons (3:09) bestuderen we het design van sommige van de draken, en in Epic Villain (1:44) wordt de schurk van dienst geïntroduceerd. Dan volgt een clip "Astrid's Whole Dragon Trilogy in 60 Seconds" (1:09), waarin Astrid op een drafje de plot van de drie films erdoorjaagt. Als ze zich had beperkt tot de eerste twee films, dan had dit een perfecte inleiding kunnen zijn voor mensen die de franchise niet kennen en zomaar binnenvallen bij het derde deel. Zoals het er nu uitziet, is het een spoilerachtige bedoening. In Welcome to New Berk (2:13) tenslotte vertelt Hiccup wat over het nieuwe dorp van de vikings.

CONCLUSIE
De How To Train Your Dragon-franchise krijgt met dit derde deel een meer dan waardige afsluiter. Beeld en geluid zijn prima, alleen zouden we eens graag in de bonussectie een langere, substantiële documentaire gezien hebben over de franchise.