FILM
Het lichaam van Jason Bourne (Matt Damon), met twee kogelgaten in de rug, dobbert voor de kust van Marseille. Een visserssloep pikt de drenkeling op, en de scheepsarts voert wat geïmproviseerd hak-en snijwerk uit om de man zo goed mogelijk op te lappen. Ook vindt hij in zijn heup een laserlichtje met daarin een nummer van een Zwitserse rekening. Wanneer de man bij kennis komt, schijnt hij niets meer te kunnen herinneren van voor zijn duik; hij spreekt wel een hele ris talen (inclusief Nederlands) en gaandeweg merkt hij dat hij één of ander soort paracommando-training moet hebben gehad, want de agenten die hem in het park willen arresteren voor landloperij, worden op bijzonder vakkundige wijze door hem fijngemalen. Zijn enige aanknopingspunt is de bank, en in zekere zin lost dit een deel van zijn probleem op. Hij vindt er niet alleen zijn identiteit, hij vindt er maar liefst zes, paspoorten allerlei die hem zonder problemen in elke ambassade binnenkrijgen, en cash. Veel cash. Zijn aanwezigheid en het spoor van in elkaar getrapte wetsdienaars doet echter een alarm afgaan bij zijn CIA-oversten, waaronder ene Conklin (Chris Cooper), die meende dat Bourne overleden was tijdens een opdracht om een Afrikaans verbannen staatshoofd Wombosi (Adewale Akinnuoye-Agbaje) uit te schakelen. De opdracht is kennelijk mislukt, want Wombosi is alive and kicking, en dreigt ermee de vuile was van de CIA eens goed buiten te hangen, tenzij ze hem in zijn land terug aan de macht willen helpen. Jason moet de benen nemen, en vraagt aan de toevallig ook in de ambassade aanwezige twaalf-stielen-en-dertien-ongelukkenmeid Marie-Helène Kreutz (Franka Potente), die blijkbaar met een acuut cash-probleem zit om hem voor 20.000 dollar naar Parijs te voeren, waar hij volgens zijn papieren een appartement zou moeten hebben. Daar aangekomen is hij alweer het mikpunt van een aanslag; de CIA heeft zijn signalement én dat van Marie-Helène doorgespeeld aan een netwerk van "slapende" agenten, die worden geactiveerd met als enige doel Jason Bourne uit te schakelen. De twee rest niets anders dan een dolle achtervolging door Zwitserland en Frankrijk te ondernemen, proberend om én de politie, én de huurmoordenaars een stap voor te blijven.


Er is reeds lang gespeculeerd over een verfilming van The Bourne Identity; buiten een minireeks voor televisie was deze inmiddels vijftien jaar oude bestseller van spionage-auteur Robert Ludlum immers nog nooit verfilmd. Het gegeven van een man die zijn geheugen kwijt is, is natuurlijk dé gedroomde kans om de kijker te betrekken bij zijn hachelijke zoektocht, en dit uitgangspunt is al ontelbare malen herhaald, onder andere in de succesvolle stripreeks XIII van William Vance en Jean Van Hamme. We krijgen in deze film dan ook een heel andere Matt Damon te zien dan we gewoon zijn, namelijk een spierbal die zich overal een weg doorheen knokt, en zonder een oog te verpinken één van de meest dwaze auto-achtervolgingen in de geschiedenis van de film onderneemt: door de straten van Parijs (meestal enkel richting) in een Mini-Cooper, waarmee hij moeiteloos de moto's en de Porsches van de politie mee kan het nakijken geven. Regisseur Doug Liman deed ook het grootste deel van het camerawerk zelf, en je moet het de man nageven dat hij oog heeft voor het fotografische, en tijdens het filmen al vooruit denkt aan de flitsende en bijzonder levendige montage. Alleen gaat het scenario tegen het einde aan door deze overdaad aan snelle montages en onvoorstelbaar snelle plotwendingen de dieperik in. Maar laat ons het er maar op houden dat The Bourne Identity één van de betere knokfilms van het afgelopen jaar was, niets meer maar ook niets minder. De film op lokatie in Europa opnemen was dan weer een zeer goede move, want zeg nu zelf, het is toch stijlvoller dat een combi crasht in een authentieke geklasseerde 19-de eeuwse gevel? Om het Europa-gevoel nog een beetje aan te dikken werd voor de vrouwelijke hoofdrol gekozen voor Franka Potente (Lola Rennt, Der Krieger Und Die Kaiserin), die voor haar internationale lancering een herkansing kreeg na het inspiratieloze Anatomie. Haar rol is goed gekozen in die zin dat ze bij pech en tegenslag als geen ander in drie andere talen dan het Engels kan vloeken, Scheissteufel. De romantische plot die zich daarbij tussen de twee hoofdrolspelers ontspint is er wat bij de haren gesleurd (of geknipt!), en brengt de feitelijke plot geen meter dichterbij. Wie dat wel doet is de pas eindelijk voor zijn capaciteiten bekroonde acteur Chris Cooper, de meest ijsgekoelde kikker uit de filmgeschiedenis, behalve Kermit misschien. Samengevat is The Bourne Identity een mengeling van alles wat: martial arts, een spionageverhaal, een romantisch zijlijntje en een toeristische film die U moet overtuigen om volgende zomer eens langs de Europese hoofdsteden te reizen. En niet te vergeten de overdaad aan niet ter zake doende sluikreclame! Vooral in het eerste aspect is de film met onderscheiding geslaagd, want de vechtscènes zijn om U tegen te zeggen. Voor de rest is het een beetje een mengelmoesje, maar toch een redelijk geslaagd geheel, dat vooral te genieten valt als je er niet te hard over gaat nadenken. Wie een intelligente plot wil, kunnen we beter verwijzen naar de eerste zeven delen van de reeds eerder genoemde XIII-stripreeks.


BEELD EN GELUID
Zoals we gewoon zijn van DTS-releases van Universal laat de technische afwerking de film goed overkomen op een home theatre; we hebben deze prent ook in de bioscoop kunnen bewonderen, en er gaat echt niet veel verloren. Vooral de DTS-track met bitrate 768 Kbps wint het met overtuiging van de slechts half zo goed gecomprimeerde Dolby Digital 5.1-track. Alhoewel de achtervolgingsscène in de Mini-Cooper het meest tot de verbeelding spreekt, is er ook erg goed aan de details gedacht, zoals de echo's wanneer Bourne bij de boerderij één van zijn belagers onder vuur neemt, en daarbij een vlucht eenden opschrikt. We willen ook even de leuke en sfeervolle soundtrack van componist John Powell onder de aandacht brengen, die met deze release eer werd aangedaan. De beeldkwaliteit is zeer goed te noemen, op een paar kleine details na, zoals aliasing in het kantoor van Conklin en aan de chromen roosters van de Mini-Cooper. De kleuren zien er natuurlijk maar somber uit, maar dat heeft veel, zo niet alles te maken met de filmstijl van Doug Liman, die blijft schieten zo lang er nog maar iemand met een kaars staat om bij te lichten, wat soms wel knappe effecten geeft, zoals in het begin van de film Matt Damon's silhouet op het schip. Anderzijds ontstaat er hier meer dan eens posterisation; kijk maar eens naar de scène waarin Jason op zijn appartement in Parijs afrekent met een belager. De sombere sfeer draagt wel bij tot het timbre dat van de film verlangd wordt. Het beeld is af en toe wat soft, en daardoor ontbreekt het sommige scènes, zoals de vergadering van de CIA, aan detail. Eén opmerking die wel wel hebben is dat de Engelse plaats- en tijdsaanduidingen op de originele beeldband zijn weggehaald en vervangen door ondertiteling, waarbij het in sommige scènes niet duidelijk is wat er precies ondertiteld wordt als je de originele film niet hebt gezien. De vertaling is ook nogal slordig gedaan. Positief is dan weer dat je de layer change met een vergrootglas moet zoeken.


EXTRA'S
Men heeft op deze release toch nog enkele korte extra's weten te persen. De menu's zijn overigens prachtig vormgegeven. Regisseur Doug Liman heeft ons aan een commentaartrack geholpen, en naast de gebruikelijke anecdotes overstijgt hij toch het banale volpraten van het ding door af en toe uit te weiden over zijn visie op filmmaken - Liman heeft lang onafhankelijke producties gedraaid. Naast vier commentaarloze verwijderde scènes vinden we ook een alternatief einde terug, dat voor 95 % op het originele einde lijkt, en een iets langere versie van de scène waar Jason en Marie-Helène op de boerderij van haar ex-vriendje inbreken. De 15 minuten durende documentaire "The Birth Of The Bourne Identity" is een beetje aan de te ophemelende kant om echt waardevol te zijn. Verder krijgen we nog een videoclip van Moby's "Extreme Ways", en drie trailers, namelijk voor The Bourne Identity zelf, Johnny English en The Hulk. De extra's zijn van Nederlandse ondertiteling voorzien, wat de score voor de extra's altijd een duwtje in de rug geeft. Opmerkelijk is dat in de making of-documentaire en de trailer enorm vaak wordt teruggegrepen naar de opzwepende filmmuziek van de film Lola Rennt. Dat kan geen toeval zijn. Ook is er nog een optie aanwezig waarmee je via DVD-ROM toegang tot de website krijgt met nog meer extraatjes.

CONCLUSIE
The Bourne Identity kan worden geklasseerd in de lade met betere popcornfilms. De film bevat niets wat je al eens niet elders gezien hebt, maar het is wel de eerste keer dat je Matt Damon zoiets ziet doen.