SERIE
Net toen je dacht dat Frasier onmogelijk nog een versnelling hoger kon schakelen, kwam het vierde seizoen op de buis. Een perfect op elkaar ingespeelde cast, schrijvers op het toppunt van hun kunnen en de uitgediepte relatie tussen Niles en Daphne zorgen voor meer lachsalvo's per minuut dan in eender welk ander seizoen van Frasier. En eender welk ander seizoen van eender welke sitcom eigenlijk, want tot op de dag van vandaag ben ik geen perfectere set van 23 afleveringen tegengekomen dan dit vierde seizoen van de reeks over de radiopsychiater, zijn inwonende vader en diens Engelse thuiswerker, zijn neurotische broer en zijn mannenverslindende producer.

Het begint al met de eerste episode van het seizoen. Daarin groeit een leugentje om bestwil uit tot een Babylonische verwarring van verwisselde identiteiten. Maar alle hilariteit ten spijt toont de aflevering vooral hoe gelaagd de personages zijn en welke verborgen motieven meespelen in alles wat ze doen. Nergens is dit duidelijker dan in de relatie tussen Niles en Daphne. Omdat we al sinds de eerste episodes van Frasier weten dat Niles een boontje heeft voor haar, zijn de momenten in dit vierde seizoen waarin die onbeantwoorde liefde aan de oppervlakte dreigt te komen een verrukkelijke beloning voor iedereen die de reeks al sinds het prille begin volgt. In The Two Mrs. Crane geniet je van het plezier waarmee Niles zich uitgeeft voor Daphnes echtgenoot en wanneer de onderhuidse passie bijna overkookt in Daphne Hates Sherry, word je keer op keer verrast door de plagerige dialogen die de scenaristen uit hun mouw schudden.

Met die aflevering raken we ineens ook een punt aan dat het eclattante succes van dit vierde seizoen des te verrassender maakt. Martin krijgt van de makers namelijk een vriendin toebedeelt, wat doorgaans de doodsteek betekent voor de dynamiek tussen de oorspronkelijke personages. Voeg daar nog aan toe dat Sherry, want zo heet ze, alles belichaamt waar Frasier en Niles een hekel aan hebben (ze houdt bijv. van gigantische trucks die andere, kleinere trucks verpletteren) en je hebt een recept voor creatieve bloedarmoede, zou je denken. Maar Sherry geeft meer dan één aflevering een injectie van pure, onverwachte energie en in de dubbele episode Three Dates and a Break-Up begrijp je daarom de pogingen van Frasier - eerst met tegenzin, daarna oprecht gemeend - om haar te overtuigen de relatie met Martin niet stop te zetten.

Opvallend in het vierde seizoen is ook het aantal plots dat geënt is op de klassieke farce. De makers begrepen blijkbaar dat de combinatie tussen persoonsverwisselingen of naar een crescendo opbouwende absurditeit en de highbrowhumor van de Cranes-broers de perfecte komedie oplevert voor een zo groot mogelijk publiek. Het beste voorbeeld hiervan is mijn favoriete episode, niet enkel van dit seizoen maar van de hele Frasier-reeks: Ham Radio. Hierin zet de protagonist een hoorspel op poten dat volledig van de rails gaat door Roz' onverwachte tandartsbezoek, een 'actrice' met dyslexie en vooral Frasiers Orson Welles-complex. Niles die happend naar adem en buigend door de knieën de innerlijke dwerg in zichzelf tracht te zoeken voor een van de rollen in het hoorspel, blijft bovendien een van de meest hilarische momenten uit de recente tv-geschiedenis.

Is er dan helemaal niets aan te merken op het vierde seizoen van Frasier? Nee. Van de eerste tot de laatste minuut is deze afleveringenreeks quasi perfect. Mochten wetenschappers ooit een formule uit hun mouw willen schudden om de ideale comedyreeks te omschrijven, dan zou het wellicht volstaan om seizoen vier van Frasier als onderzoeksmateriaal te gebruiken. De reeks kreeg dan ook een vierde opeenvolgde bekroning als beste sitcom tijdens de Emmy-uitreiking van 1997 en deed het even goed als de legendarische Mary Tyler Moore Show. Het verschil is dat die sitcom vandaag de dag enorm gedateerd is, terwijl Frasier nog steeds de lachspieren stevig aan het werk zet.

AFLEVERINGEN
73. The Two Mrs. Crane
Daphne probeert een ex-verloofde af te wimpelen door te doen alsof ze getrouwd is met Niles. Die gaat daar maar al te graag in mee, maar als ook Martin, Frasier en Roz meegesleurd worden in het verzonnen verhaal, dan is het hek helemaal van de dam.

74. Love Bites Dog
Roz wil Frasier koppelen aan een vriendin van haar, maar zij dumpt hem voor Bulldog. Toch is de nieuwe romance niet helemaal rozengeur en manenschijn.

75. The Impossible Dream
Frasier heeft een bizarre terugkerende droom waarin hij een hotelkamer deelt met restaurantcriticus Gil Chesterton. Heeft hij latente homoseksuele gevoelens of wil zijn onderbewustzijn hem iets anders duidelijk maken?

76. A Crane's Critique
Martin wordt goede maatjes met T.H. Houghton, de teruggetrokken schrijver van slechts één boek, maar dan wel een klassieker. Als Frasier en Niles ter ore komt dat Houghton een nieuw manuscript heeft, kunnen ze aan de verleiding niet weerstaan.

77. Head Game
Niles geeft een basketbalspeler wat goede psychologische raad en prompt speelt de sporter de pannen van het dak. Als blijkt dat de speler Niles gewoon als een geluksbrenger beschouwt, is de psychiater op zijn tenen getrapt.

78. Mixed Doubles
Wanneer Daphne het uitmaakt met haar vriend, wil Niles zijn kans wagen. Frasier overtuigt hem ervan 24 uur te wachten. Maar een dag later heeft Daphne al een nieuwe vriend opgescharreld... die nagenoeg een kloon is van Niles.

79. A Lilith Thanksgiving
De hele Crane-clan trekt naar Boston om Frederick te bezoeken voor Thanksgiving. Terwijl Niles zich over de kalkoen bekommert en Martin ongelukje na ongelukje heeft met Frederick, trachten Frasier en Lilith hun zoon ingeschreven te krijgen in een eliteschool.

80. Our Father Who's Art Ain't Heaven
Tijdens een bezoek aan een restaurant geeft Frasier een compliment over een schilderij aan de muur om een betere tafel te versieren. Martin interpreteert de opmerking echter als oprecht en koopt het schilderij voor zijn zoon.

81. Dad Loves Sherry, The Boys Just Whine
Frasier noch Niles kunnen het goed vinden met Sherry, de nieuwe, luidruchtige vriendin van Martin. Ze doen dan ook hun best de prille relatie tegen te werken.

82. Liar! Liar!
Frasier achterhaalt dat een leugentje uit zijn jeugd grote gevolgen heeft gehad voor een toenmalig klasgenootje. Overmand door een schuldgevoel bezoekt de psychiater hem in de gevangenis.

83. Three Days of the Condo
Wanneer hij bevel krijgt zijn antieke deurklopper te verwijderen, neemt Frasier de handschoen op tegen de voorzitster van de bestuursraad van het appartementsblok.

84. Death and the Dog
Eddie is al een tijdje in een depressieve bui. Daarom roept Martin de hulp in van een hondenpsychiater. Frasier en Niles nemen de man natuurlijk niet serieus.

85. Four for the Seesaw
In een zeldzaam moment van spontaniteit slagen Niles en Frasier erin om een weekendje weg te komen met twee knappe vrouwen. Niles' gevoelens van wroeging t.o.v. Maris dreigen echter Frasiers plannen in het water te doen vallen.

86. To Kill a Talking Bird
Niles geeft een feestje voor de buren in zijn nieuwe appartement. Als zijn nieuwe huisdier, een kaketoe, zich met de poten vastpint op zijn hoofd, moet hij op Frasier rekenen om de avond soepel te laten verlopen.

87. Roz's Krantz and Guildenstein Are Dead
Roz moet omwille van onbetaalde verkeersboetes gemeenschapsdienst doen in een bejaardentehuis. Op korte tijd sterven twee oudjes, waardoor Roz de bijnaam 'Doodsengel' krijgt.

88. The Unnatural
Als Frasier er niet in slaagt om een bezoek aan Microsoft te regelen voor Frederick, wil hij meedoen aan een softbalwedstrijd van het radiostation. Maar dan krijgt zijn zoon wel te zien hoe slecht hij is in het spelletje...

89. Roz's Turn
Roz grijpt haar kans als presentator wanneer er ruimte vrijkomt voor een nieuwe show op de radiozender. Ze grijpt net naast de job, maar Frasier komt er achter dat zijn impressario Bebe daarbij een vuil spelletje heeft gespeeld.

90. Ham Radio
Ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van KACL regisseert Frasier een oud hoorspel. Zijn dictatoriale trekjes doen de productie echter volledig in de soep lopen.

91. Three Dates and a Break-Up
Frasier heeft dates met drie knappe vrouwen op drie opeenvolgende avonden. De breuk tussen Martin en Sherry gooit helaas op elk van de drie avonden roet in het eten. Inmiddels oefent Daphne haar Amerikaans accent.

92. Daphne Hates Sherry
Na een vlammende ruzie met Sherry belandt Daphne in het appartement van Niles, hopend dat ze daar een nachtje mag logeren. De broeierige warmte van een hittegolf doet de passie (bijna) hoog oplaaien.

93. Are You Being Served?
Wanneer Maris Niles de echtscheidingspapieren bezorgt, tekent hij na lang aarzelen. Maar niet veel later raakt hij in paniek en wil hij de papieren weer ophalen voor Maris ze onder ogen krijgt.

94. Ask Me No Questions
Niles vraagt aan Frasier of hij vindt dat hij en Maris bij elkaar horen. Deze eenvoudige vraag zorgt voor een gewetenscrisis: geeft Frasier de reddingspogingen van zijn broers huwelijk een kans of zegt hij de waarheid?

95. Odd Man Out
Frasier heeft in geen tijden een date gehad. Wanneer een verkeerd verbonden boodschap op zijn antwoordapparaat de mogelijkheid voor romantiek op een kier zet, besluit hij de sprong te wagen en de onbekende vrouw op te zoeken.

BEELD EN GELUID
Het beeld op deze release oogt een tikkeltje scherper dan dat van het  voorgaande seizoen, maar een revelatie kan je de vooruitgang nauwelijks noemen. Daarvoor blijven de zwartniveaus te wisselvallig, het contrast te gemiddeld en de kleurenweergave te ongeïnspireerd. De soundtrack is degelijk, met een goede weergave van de dialogen en met als hoogtepunt de heldere geluidseffecten in aflevering Ham Radio.

EXTRA'S
De disk bevat geen enkele extra.

CONCLUSIE
Het vierde seizoen van Frasier is het beste van de hele reeks en waarschijnlijk zelfs kwalitief het meest hoogstaande uit de Amerikaanse sitcomgeschiedenis. Tussen de afleveringen zit geen enkele misser en het seizoen bevat minstens een half dozijn klassieke episodes. Dat maakt het des te spijtiger dat deze dvd-release slechts een degelijke beeld- en geluidskwaliteit bezit en dat de bonussectie helemaal leeg is.