TERMÉSZETES FÉNY (NATURAL LIGHT)
Bespreking door: Didier - Geplaatst op: 2022-09-15
FILM
Voor beklemmende oorlogsfilms zit je in Oost-Europa nog altijd gebeiteld. In 2015 gooide László Nemes hoge ogen met
Son Of Saul, onlangs was er nog
The Painted Bird van Václav Marhoul, en een jaar geleden verscheen
Natural Light van de Hongaarse regisseur Dénes Nagy, die op het filmfestival van Berlijn er de regieprijs in handen voor gestopt kreeg.
Het resultaat is zeker geen hapklare brok. Niet alleen qua filmstructuur, maar ook wegens de achtergrondgeschiedenis waarmee wellicht maar weinig mensen vertrouwd zijn. De nazi’s hadden tijdens de Tweede Wereldoorlog niet alleen vijanden, maar ook vrienden buiten Duitsland. Samen met de Hongaarse collaborateurs gingen ze op zoek naar Russische partizanen die het de Duitsers moeilijk konden maken. Een van hun is de Hongaarse sergeant István Semetka (Ferenc Szabó), die samen met zijn peloton jacht maakt op deze partizanen in het door de Duitsers bezette deel van de Sovjet-Unie. De man begint plichtsbewust aan de hem opgelegde missie, maar vrij vlug wordt hij geconfronteerd met de gruwelen van de oorlog, en twijfelt hij niet alleen aan zichzelf, maar ook aan de zin van alles.
De film is gebaseerd op het gelijknamige boek van Pál Závada, een Hongaarse klassieker die meer dan 600 bladzijden telt, maar dat merk je geen seconde in de verfilming.
Natural Light is dan ook een film die het meer moet hebben van zijn expressies dan van woorden. Op zich is daar niks mis mee, en toont Dénes Nagy hiermee dat hij een leerling is van de Russische grootmeester Andrei Tarkovski, al was het maar door de traagheid of het gebruik van de reusachtige close-up's. Alleen lukt dat alleen maar bij een perfecte transfer, en dat is niet het geval met deze Cherry Pickers-release. Zelf zag ik deze arthousetitel tijdens het Filmfestival van Gent op het witte doek en was ik onder de indruk van de visuele pracht ervan, maar op deze dvd oogt alles zo wazig dat de verveling vrij vlug komt opdagen. Een frustrerend feit, zeker als je weet dat het niet aan de film ligt.
Het verhaal is complex. Vaak weet je niet wie nu wie is en moet je je baseren op de taal of op de uniformen, en met een release als deze wordt deze opgave daar niet bepaald gemakkelijker op. In ieder geval is
Natural Light een film vol oorlogsellende waar geen helden te bespeuren vallen, wel verliezers. Als filmdebuut meet Dénes Nagy zich wel met de grote Oost-Europese klassiekers in het genre, en hoewel hij in de buurt komt, raakt hij er nooit echt dichtbij, waardoor
Natural Light wel eens vlug een vergeten titel zou kunnen worden.
BEELD EN GELUID
Eigenlijk hadden we het al in het filmgedeelte over de beeldkwaliteit. We kunnen best wel begrijpen dat het in de Benelux een allesbehalve gemakkelijke opdracht is om niet-commerciële films als een fysieke release op de markt te brengen, toch moet er gezegd worden dat je met dit soort transfers de film geen eer aandoet. Vaak zijn we te spreken over de dvd-kwaliteit die Cherry Pickers aanbiedt, maar in dit geval is het beeld eigenlijk één grauwe vlek waarbij je bijvoorbeeld nooit de emoties op de gezichtstrekken kan zien, wat toch een vrij belangrijk onderdeel is bij dit soort cinema. De geluidsband is een Dolby Digital 5.1 die op wat wapengekletter na vooral zijn kracht put uit dialogen, en nog meer uit ijzingwekkende stiltes, maar daar heb je natuurlijk weinig aan als je het over het geluid hebt.
EXTRA’S
Er staan geen extra’s op deze disk.
CONCLUSIE
De Hongaarse festivalfavoriet
Natural Light vergt heel wat inspanningen van de kijker, maar door de ondermaatse transfer wordt dit bijna een onmogelijke opdracht.