FILM
Vraag aan om het even welke vijftigplusser waar hij/zij was toen JFK werd neergeschoten en ze zullen het in kleurrijk detail kunnen vertellen. Een soortgelijke reflex maakt zich ook soms van mij meester, maar dan met memorabele films als onderwerp i.p.v. politieke moorden. Meestal gaat het hierbij om universeel gelauwerde meesterwerkjes als Saving Private Ryan, Vertigo of Brazil, die allen ook op mij een verpletterende indruk lieten. Maar vreemd genoeg weet ik ook nog precies waar en in welke omstandigheden de relatief obscure B-film Tremors voor het eerst mijn netvlies prikkelde. Rond middernacht, tijdens mijn eerste jaar aan de filmschool, in de tv-zaal van een peda in Jette, geflankeerd door enkele klasgenoten. Tijdens een zapsessie bleven we hangen op de BBC, waar we midden in de film inpikten en pas voorbij één uur de uit-knop indrukten. Er ging blijkbaar een hypnotiserende kracht uit van dit ogenschijnlijk simpel verhaaltje, dat geen van ons uit zijn greep loste.

Een onooglijk stadje temidden de droge zandgronden van Nevada, dat in een door ironie geïnspireerde bui Perfection werd gedoopt, telt slechts een paar huizen en een dozijn inwoners. Niet verwonderlijk dus dat boezemvrienden Val (Kevin Bacon) en Earl (Fred Ward) besluiten het geluk ergens anders te zoeken. Hun pogingen om Perfection voorgoed achter zich te laten, worden echter gedwarsboomd door een serie bizarre verdwijningen en in elektriciteitspalen kamperende lijken. Met behulp van passerende seismologe Rhonda ontdekken ze dat de omgeving geterroriseerd wordt door reusachtige ondergrondse zandwormen, die ze de naam Graboids meegeven. Deze slijmerige, hongerige beesten glijden door zand als was het water en dringen al gauw de inwoners van Perfection in hun huizen terug. Val en Earl werpen zich op als onverwachte leiders van de troep en met vereende krachten pogen ze de omsingeling van de Graboids te doorbreken en een nabijgelegen rotsgebergte te bereiken.

De kracht van Tremors schuilt in de wijze waarop de tonaal sobere film nooit vergeet een vette knipoog naar het publiek te geven terwijl de terreur van de ondergrondse monsters zich aftekent. De makers realiseren zich maar al te goed dat de premisse zo is weggeplukt uit een slechte B-film van de jaren vijftig en ze wentelen zich dan ook in nostalgische humor. Ze weerstaan gelukkig wél de verleiding om de parodiërende toer op te gaan, waardoor je als kijker toch emotioneel investeert in de personages, die op papier niet meer dan karikaturen en stereotiepen hadden kunnen zijn. Een dikke pluim dus voor de scenaristen. Hun aanpak van het materiaal conformeert enerzijds aan de eisen die we aan een dergelijke B-film stellen, terwijl ze tegelijkertijd de karakters stevig in de realiteit gronden. Regisseur Underwood, die een decennium later het ook al zwaar onderschatte Mighty Joe Young zou realiseren, slaagt er dan weer in met gniffelend plezier iedere scène van het scherm te doen spatten. Zelfs een paar leuke visuele vondsten ontbreken niet. Eenmaal je bvb. de scène met de in het zand zinkende stationwagen gezien hebt, vergeet je hem nooit meer.

Doch hoe goed de prestatie van de mensen achter de camera ook is, het zijn de acteurs die deze film hoog op mijn lijstje van favoriete guilty pleasures plaatsen. Kevin Bacon was zelden beter dan in zijn rol van gefrustreerde, verliefde cowboy. Dankzij hem geloof je zelfs de meest bizarre gebeurtenissen die zich op het scherm voltrekken. Fred Ward is niet minder gedenkwaardig en speelt zijn rol verbazend ernstig. Mét succes trouwens. De rest van de cast werd eveneens met een perfect oog uitgekozen. Primus inter pares is ongetwijfeld Michael Gross, die zijn saaie Family Ties imago op hilarische wijze van zich afschudt. Als een wapengekke redneck steelt hij zodanig de show dat de producers met hém als protagonist doorgingen in een serie inferieure straight-to-video sequels.

Is Tremors een meesterwerk? Verre van. Maar binnen de beperkingen van het genre is het een absolute voltreffer, die de clichés van de B-film tegelijkertijd omarmt en tegenwerkt. Bovenal is het een film die je bijblijft, waar je voor blijft hangen als je er toevallig langs zapt, zelfs al heb je hem al een dozijn maal gezien. Want het plezier dat uit ieder framepje van de film straalt, word je nooit moe. Ergens op de wereld, waar de maan nu hoog aan het firmament staat, zitten ongetwijfeld mensen op hun afstandsbediening te drukken, in de hoop een goede film tegen te komen. Mogen ze evenveel geluk hebben als ik destijds, en een kanaal vinden dat Tremors op het menu heeft staan.

BEELD EN GELUID
De beeldkwaliteit op Tremors is van een behoorlijk niveau, ongetwijfeld geholpen door het feit dat 95 procent van de film zich in helder zonlicht afspeelt. Zwartniveaus en kleuren zijn over het algemeen uitstekend en ook op het contrast valt weinig aan te merken. Alleen op het vlak van scherpte scoort de film minder. Vooral in de schaarse interieurscènes is dit frustrerend duidelijk. Bovendien is het spijtig dat de laatste 2 minuten (omdat het een reshoot van een alternatief einde betrof wellicht) van een merkbare mindere kwaliteit zijn dan de rest van de film. En de grootste zonde van allemaal is natuurlijk het ontbreken van een anamorfische transfer. De audiotrack steekt dan weer een ietsje boven de middelmaat uit, maar niet zoveel dat het opvalt. Het geluid klinkt doorgaans dynamisch genoeg, maar opnieuw zijn het de interieurscènes die in negatieve zin opvallen. Het gebruik van de muziek en de talloze geluidseffecten komen wél vrij aangenaam uit de verf. Toch is het spijtig dat Tremors niet is uitgerust met 5.1-surround. Dat had de film een extra cachet kunnen geven.

EXTRA’S
Voor een film die bij weinig mensen een belletje zal doen rinkelen, heeft Universal toch een degelijk bonuspakket samengesteld voor deze dvd. Parel in de kroon is de documentaire The Making of Tremors (40'), die handig in een tiental thematische hoofdstukken is opgedeeld en de crew van de film uitgebreid aan het woord laat. Een prominentere inbreng van de acteurs zou wenselijk zijn geweest, maar toch overloopt de docu de belangrijkste fasen van het productieproces, doorspekt met de nodige anekdotes en wetenswaardigheden. Een prima extra dus. Aansluitend volgt de Creature Featurette (10'), met op muziek gezette homevideobeelden die de ontwikkeling en de modus operandi van de graboids traceren. Het oogt een beetje amateuristisch allemaal, maar dat past qua sfeer mooi bij de film. Een Trailer is eveneens aanwezig, maar de op de hoes vermelde aankondiging voor Tremors 2: Aftershocks bleek op mijn disc spoorloos. Afgerond wordt met enkele Filmografieën en Production Notes die men beter overboord had gegooid om plaats te maken voor een anamorfische beeldtransfer.

CONCLUSIE
Tremors is het soort film dat je onverwachts overvalt en je nooit meer loslaat. Het is zonder discussie een van de plezantste, intelligentste B-films die de laatste 20 jaar in Hollywood geproduceerd zijn. Beeld en geluid schieten helaas een beetje te kort naar moderne normen, maar zijn desondanks kwalitatief toch in orde. Op een uitstekende ‘making of’-documentaire na bevat deze dvd echter weinig relevante extra’s. Toch kan ik iedereen die op zoek is naar anderhalf uur superieur, vrijblijvend amusement Tremors van harte aanbevelen.