FILM
In Starliner Towers, een luxe appartementencomplex buiten Montreal, wil iedereen wel eens verblijven. Zo lijkt het toch op de diareeks waarmee de film aanvangt, en meteen aangeeft dat Shivers een behoorlijk gedateerde film is, en dat in alle opzichten. Niets is wat het lijkt in een David Cronenberg-film, ook niet in zijn debuut, en het duurt dan ook maar amper tien minuten vooraleer het lijkt alsof de krankzinnige Dr. Emil Hobbes zijn lusten wil botvieren op een jonge studente, maar dat is het niet. Het arme wicht wordt brutaal gewurgd, en nadien snijdt de dokter gezellig de maag open, om er vervolgens zuur in te gooien. Het ritueel wordt beëindigd met de dokter die zichzelf de keel oversnijdt. Al deze gruwel heeft te maken met een experimenteel medisch onderzoek, dat gevoerd wordt door dokter Luco (Paul Hampton). De man denkt immers revolutionair werk te kunnen leveren door parasieten in het menselijk lichaam te plaatsen. Neem nu dat je lever het niet meer doet, dan kan een parasiet je lichaam zuiveren, en klaar is kees. Slim gedacht, zou je zeggen, maar de parasieten leiden een eigen leven en transformeren in monsterachtige moorddadige wezens die er bovendien voor zorgen dat hun slachtoffers seksueel losbandig worden.




Als we schrijven gedateerd, dan hebben we het niet alleen over hoe de film er uitziet, maar ook over de morele waarden ervan. Cronenberg wordt nu wel aanzien als één van de meest toonaangevende regisseurs uit het horrorgenre, die je serieus dient te nemen, maar in het begin van zijn carrière was dat toch wel eventjes anders. Veel heeft te maken met Cronenbergs maatje en producer Ivan Reitman, die in de jaren '80 wel de kinderharten zou veroveren met Ghostbusters, maar een decennium daarvoor bezig was met (jawel) Ilsa, She Wolf Of The SS. In Shivers zie je wel de eerste stappen van Cronenberg naar de body horror, het genre waar hij zo goed als een patent op zou krijgen, maar het was hem in Shivers ook vooral om het bloot te doen.




Het publiek wist dat wel te appreciëren, want de eerste speelfilm van David Cronenberg werd zowaar de meest winstgevende Canadese film die ooit gemaakt werd. Minder enthousiast waren dan weer de critici. De befaamde BBC-filmcriticus Barry Norman noemde Shivers al smalend de slechtste film die hij ooit zag. Ook de Canadese journalist Robert Fulford was niet te spreken over de film, en in zijn recensie, die verscheen in het tijdschrift Saturday Night, maande hij het publiek aan om in opstand te komen omdat hun belastinggeld voor dit soort films werd gebruikt. Het kwam tot een debat in het Canadese parlement, maar niemand die Cronenberg kon doen wankelen. De regisseur werd wel uit zijn appartement in Toronto gezet, en het was naar eigen zeggen moeilijker om de financiering van zijn volgende film rond te krijgen. Toch veroorzaakte Cronenberg opnieuw amok door in zijn tweede film Rabid de hoofdrol aan porno-actrice Marilyn Chambers te geven.

Cronenberg had met Shivers naam gemaakt, en dat was geheel onverwacht, want Cinepix die de film wilde financieren en zich vooral toelegde op eerder erotische films, zag het verhaal van Shivers wel zitten, maar niet om David Cronenberg achter de camera te laten staan. Het verhaal doet dan ook de ronde dat de Canadees al met zijn koffers klaar stond om naar Los Angeles af te reizen, maar dat hij op het laatste nippertje toch de goedkeuring kreeg van Cinepix.




Shivers, dat in eerste instantie Orgy Of The Blood Parasites of The Parasite Murders zou gaan heten, is best wel leuk, zeker voor horrorfans die verlekkerd zijn op wormachtige wezens die er alles aan doen om in het lichaam door te dringen. De vraag is alleen of de film ook evenveel in de belangstelling zou gestaan hebben mocht hij niet geregisseerd zijn door Cronenberg. Het verhaal is wel grappig (of tenminste, dat zullen bepaalde mensen vinden), toch oogt Shivers vrij amateuristisch, zowel qua verhaal als regie. Wat wel in het oog springt zijn de spectaculaire special effects van Joe Blasco, die een Amerikaan was, want er was op dat moment nog geen horrorfilm gemaakt in Canada waarbij special effects echt nodig waren. Het resultaat van die effects is zo verbluffend dat het niet anders kan dan dat Shivers een voorbeeld was voor Alien van Ridley Scott, die in 1979 uitkwam. Jarenlang werd aan Cronenberg gevraagd om deze special effects aan te passen aan de moderne technologie, maar dat heeft de Canadees steeds geweigerd, en hij voegde eraan toe dat hij nu eenmaal niet George Lucas is.

BEELD EN GELUID
Voor wie geen regiovrije Blu-rayspeler heeft is het een beetje uitkijken. Net zoals Criterion heeft Vestron een Amerikaanse en een Engelse afdeling, en het is zo dat de Amerikaanse schijfjes (zoals deze die wij hier bespreken) regiogebonden zijn. Vestron heeft de reputatie om transfers uit te brengen om u tegen te zeggen, en ook al zie je dat Shivers een spotgoedkope film is, oogt de restauratie ervan verbluffend. De kleuren hebben wel iets te veel kleur, iets wat je bijvoorbeeld duidelijk bij het bloed merkt, maar voor de rest is het allemaal om de duimen en vingers bij af te likken. De Blu-ray is voorzien van Engelse ondertiteling (ook eentje voor slechthorenden) en hoewel de DTS-HD MA 2.0-band wat kracht mist, hoor je hier niet het minste geruis of gekraak.




EXTRA’S
De extra’s bestaan uit interviews. Met David Cronenberg heb je er twee. Eentje komt uit de oude doos en is opgenomen in 1988, maar in Mind Over Matter gaat het om een recent gesprek waarin Cronenberg terugblikt op zijn debuut. Voor wie nog meer Cronenberg wil horen, is er een audiocommentaar met de man, en nog een tweede met co-producer Don Carmody. Good Night Nurse is een interview van een vijftiental minuten met actrice Lynn Lowry, die de nogal vreemde verpleegster vertolkt. In Outside and Within komt Joe Blasco, de man van de special effects aan het woord. Tenslotte heb je naast trailers en tv-spots nog Celebrating Cinepix: The Legacy of John Dunning, waarin de zoon des huizes het heeft over zijn overleden vader John Dunning, de oprichter van de filmmaatschappij Cinepix.

CONCLUSIE
Liefhebbers van horrorfilms uit de jaren '70 die het niet zo nauw nemen met de politieke correctheid zullen zich ongetwijfeld amuseren met dit debuut van Cronenberg, zeker zo’n puike transfer. Wie echter hoopt op een Cronenberg grand cru zal zich met Shivers wat bekocht voelen.