SERIE
30 films, uitgesmeerd over 52 uur en gedraaid over een periode van 2 decennia, besteedt regisseur Edgar Reitz aan zijn zeer persoonlijke visie op zijn vaderland Duitsland in de 20ste eeuw. Via de familie Simon uit het imaginaire dorpje Schabbach, langs de Rijn richting Frankfurt, de streek van de Hundsrück, zoals men ter plaatse zegt, gunt hij ons een blik op het leven in Duitsland tussen 1918 en 1999, vanaf het einde van W.O.I tot de tiende verjaardag van de Duitse hereniging. Zijn werkwijze is minder politiek-historisch dan sociaal-maatschappelijk, met verhaaltjes over het dagelijkse leven en anekdotes over successen en tegenslagen, roddels en achterklap, altijd met de tijdsgeest op de achtergrond. Die Heimat Trilogie behoort voor cinefielen tot het beste wat de westerse cinema in de vorige eeuw heeft voortgebracht: 52 uur soap van de hoogste kwaliteit, aantrekkelijk, aandoenlijk, hartverwarmend en hoopgevend.

Heimat 1: Eine Deutsche Chronik



Regisseur Edgar Reitz neemt ons mee op een reis door de Duitse geschiedenis van de 20ste eeuw in 11 afleveringen en 929 minuten. Maria Wiegand, de vrouw van Paul Simon, blijft het hele project lang de figuur waar alles zich rond beweegt. Geboren in 1900 is ze 82 jaar oud wanneer ze in Schabbach overlijdt, het dorp, dat ze ondanks haar dromen over verre reizen, nooit heeft verlaten. We maken alle ups en downs uit haar leven van dichtbij mee, haar vreugdes en haar verdriet, haar eenzaamheid na het weglopen van Paul, die pas 12 jaar later via een brief van zich laat horen en na de oorlog (er zijn dan bijna 20 jaar verstreken) als een rijke Yankee plots weer ten tonele verschijnt. Ondertussen voedt ze alleen haar beide zoontjes op, krijgt nog een derde zoon, Hermann, van een landmeter die net voor de oorlog aan de autobahn naar Trier komt werken, ziet ze haar familieleden met SS-tekens op de mouw lopen die ze bij de opmars van de Amerikanen gauw weer wegstoppen samen met de portretten van de führer, beleeft ze het Wirtschaftswunder (economische heropbloei) en de terugkeer van Anton en Ernst uit de oorlog, het eerste radio-optreden van Hermann als componist en dirigent op de Duitse radio, de grote auto's en het zakelijk succes van haar zoons en hun grote villa's buiten het dorp. Het huis en de smidse in de dorpskom zijn meer dan een halve eeuw lang het toneel van veel drukte, van generaties mensen die bij elkaar wonen, maar na haar dood timmert Anton de voordeur met planken dicht en worden het oude interieur en de herinneringen aan de rust en de vergetelheid overgelaten. Het Feest van de Levenden en de Doden heet de laatste aflevering heel toepasselijk.

Inhoud:
Aflevering 1: Reisdrang (123')
Aflevering 2: Het Middelpunt van de Wereld (90')
Aflevering 3: Kerstmis zoals nooit tevoren (58')
Aflevering 4: Rijkshoogstraat (52')
Aflevering 5: Er vandoor en terug (56')
Aflevering 6: Thuisfront (59')
Aflevering 7: Soldatenliefde (58')
Aflevering 8: De Amerikaan (106')
Aflevering 9: Hermannetje (146')
Aflevering 10: De Fiere Jaren (94')
Aflevering 11: Het Feest van de Levenden en de Doden (87')

De volledige bespreking van Heimat 1: Eine Deutsche Chronik kan U hier lezen.

Heimat 2: Die Chronik Einer Jugend



Heimat 2 gaat over het reilen en zeilen van Hermann Simon in München. Het verhaal verkast van het platteland op de Hundsrück naar een kleine wereldstad, waar Hermann zijn studententijd passeert in de woelige jaren '60. Hij volgt er een muziekopleiding aan de Hochschule für Musik met als specialiteit piano en gitaar. Hij vindt niet meteen een kamer – neemt wel een optie – en komt 's avonds bij Renate (Franziska Traub) terecht. Zij is de eerste die het met hem probeert aan te leggen. In de loop van de komende vier jaar zullen meerdere jonge vrouwen hem in hun netten proberen te vangen. Maar Hermann blijft lange tijd ongevoelig voor hun charmes en verleidingstechnieken: Hij blijft z'n gezworen eed lang trouw. Ondertussen komt hij in contact met de Fuchsbau, de villa van juffrouw Elisabeth Cerphal (Hannelore Hoger), die salons organiseert voor jonge kunstenaars naar Franse voorbeelden uit de 18de en 19de eeuw, bij wie een bont gezelschap jongeren elke nacht bij elkaar komt om te musiceren en te praten: we leren Clarissa (Salome Kammer) kennen die cello studeert, Renate die ambities heeft om actrice te worden, Helga (Noemi Steuer) de dichteres, Volker (Armin Fuchs) die componist wil worden, Jean-Marie (Martin Maria Blau) een toekomstig dirigent, Juan (Daniel Smith) uit Chili die 11 talen spreekt waaronder Nederlands en die het geld niet heeft om z'n studie te bekostigen, Hermanns vrouw Schnüsschen (Anke Sevenich), Reinhard die naar Venetië reist om er het leven van Cerphals joodse nichtje Ester tot een scenario te verwerken, Evelyne, Ansgar, Alex, Olga, Rob, Stefan, Frau Ries, Mutter Lichtblau, Marie-Goot en vele, vele anderen.

Inhoud:
Aflevering 1: De Tijd van de eerste Liederen (119')
Aflevering 2: Twee Vreemde Ogen (115')
Aflevering 3: Trots en Jaloezie (115')
Aflevering 4: De Dood van Ansgar (100')
Aflevering 5: Het Spel met de Vrijheid (119')
Aflevering 6: Kennedy’s Kinderen (107')
Aflevering 7: Kerstwolven (110')
Aflevering 8: De Bruiloft (119')
Aflevering 9: De Eeuwige Dochter (118')
Aflevering 10: Het Einde van de Toekomst (132')
Aflevering 11: Tijd van Zwijgen (120')
Aflevering 12: De Tijd van Veel Woorden (121')
Aflevering 13: Kunst of Leven (132')

De volledige bespreking van Heimat 2: Chronik Einer Jugend kan U hier lezen.

Heimat 3: Chronik einer Zeitenwende



Het is de avond van 9 november 1989: Hermann Simon (Henry Arnold), de hoofdfiguur uit Heimat 2, ondertussen wereldberoemd als dirigent, is voor een uitvoering in Berlijn. Op weg naar zijn hotel valt hem de ongewone drukte op en het geluid van menselijke stemmen in de verte. Even later is hij getuige van de eerste Oost-Berlijners die over de Muur richting West komen en vervolgens de aangroeiende stroom al naargelang de bressen in de Muur van Schaamte groter worden. Dat de wereld klein is merkt hij wanneer blijkt dat z'n oude liefde Clarissa (Salome Kammer) naast hem staat en met dezelfde verwondering de gang van zaken gade slaat. Zij heeft ondertussen een indrukwekkende zangcarrière uitgebouwd en net zoals Hermann haar leven gewijd aan de kunsten. De vlam slaat na 17 jaar scheiding terug in de pan en samen gaan ze op zoek naar een huis waar ze hun teruggevonden geluk willen gaan koesteren. We maken de heropbouw van een oud huis op de Hunsrück mee, waarvoor Clarissa twee Oost-Duitsers engageert, Udo (Tom Quaas) en Gunnar (Uwe Steimle). Voor Hermann betekent Günderrodehaus de definitieve terugkeer naar zijn geboortedorp.

Inhoud:
Aflevering 1: Het Gelukkigste Volk ter Wereld (102')
Aflevering 2: De Wereldkampioen (96')
Aflevering 3: De Russen Komen (120')
Aflevering 4: Iedereen Maakt het Goed (126')
Aflevering 5: De Erfgenamen (101')
Aflevering 6: Afscheid van Schabbach (110’)

De volledige bespreking van Heimat 3: Chronik Einer Zeitenwende kan U hier lezen.

BEELD EN GELUID
Voor een filmreeks waarvan sommige onderdelen 20 jaar oud zijn, is de kwaliteit van het beeld zeer goed. De zwart/wit-fragmenten bieden een mooi contrast tussen licht en donker met voldoende detail; de kleurenbeelden zijn prachtig verzadigd en komen door de gewenning aan het zwart/wit-beeld nog beter tot hun recht. Andere keren zijn licht en kleuren getemperd. De perfecte pellicule garandeert een schone transfer zonder beschadigingen, compressiefouten of vuil. Het geluid staat in Dolby Surround 2.0, later in 5.1 en voegt een mooi palet van klanken toe. De soundtrack is rustig met een pianoloopje dat de overgang naar zwart/wit aankondigt en als ijking fungeert. Af en toe wat ruis in Heimat 1, maar dat stoort nauwelijks. Heimat 2 en Heimat 3 bruisen van geluiden en klassieke muziekfragmenten. Edgar Reitz schrikt er niet voor terug zijn publiek te confronteren met lange stukken uit het klassieke repertoire en de tijd in z'n film vaak nauwelijks te laten opschieten. Vertelling en sfeerschepping zijn de hoekstenen van zijn werkwijze. Die Heimat Trilogie kabbelt rustig voort, zoals de Rijn op zijn weg naar zee, soms door de vlakte, vaak door diepe kloven met zuiderhellingen begroeid met wijnranken. Maar altijd smaakvol.

EXTRA’S
Deze Trilogie bevat een boekje met verklarende uitleg. Wie alles over de achtergronden van deze serie wil weten kan terecht op de Heimat-internetsite.

CONCLUSIE
Die Heimat Trilogie is een uniek project in de Westerse filmindustrie. Gepland als een tv-serie, groeide het project uit tot een reeks van 30 langspeelfilms die een periode overspannen van 80 jaar. Heimat, onvertaalbaar, is inmiddels doorgedrongen in heel veel westerse talen. Het geeft het unieke gevoel weer dat het warenmerk is geworden van Duitsland en de Duitse samenleving. Met veel liefde, een warm gevoel en politiek correct, biedt Edgar Reitz ons een omschrijving aan, een benaderende schets op pellicule. Zijn conclusie is hoopgevend en zorgwekkend tegelijk, maar dat mag ons niet verbazen op de tiende verjaardag van de Duitse hereniging met miljoenen werklozen, een slabakkende economie en nauwelijks nog een creatief toekomstproject voor ogen. Op dat moment heeft Reitz het al lang niet meer over Duitsland alleen, maar over ons allemaal, kralen aan één en dezelfde ketting, van de Noordzee tot de Oder-Neisse en van de Noordpool tot de Middellandse Zee. Mocht u nog niet weten wat te vragen voor uw verjaardag, vraag dan Die Heimat-Trilogie, het is een uitstekende investering.