FILM
De jonge, verwende, maar enigszins avontuurlijk aangelegde Ellen Vanderlaan (Francesca Vanthielen) heeft na haar middelbare studies gekozen voor een vakantiebaantje op een poolschip, dat heen en weer naar Spitsbergen vaart. Daar krijgt ze te horen dat er in het onherbergzaam gebied nog échte trappers actief zijn, en in een impuls besluit ze van het éne moment op het andere om er bij één de poolnacht door te brengen, vier maanden waarin de zon niet meer opkomt, in de hoop zo de grenzen van haar eigen uithoudingsvermogen uit te testen. Een lichte desillusie is evenwel dat de trapper er niet uitziet als een stoere macho, maar eerder kan geklasseerd worden onder de categorie vieze kleine mannetjes. Hij luistert naar de naam Lars (Joachim Król), en dat is ook het enige waar hij naar luistert, want hij spreekt aanvankelijk geen gebenedijd woord Engels. Van zodra hij echter ver genoeg is gevorderd in de studie van het woordenboek Noors-Engels (dat hij letterlijk aan het doorploegen is van A tot Z), maakt hij de hele tijd seksuele toespelingen op Ellen, en is het enige wat er uitkomt dat hij wel eens met haar naar bed zou willen. Nu, toegegeven, als wij zes jaar op Spitsbergen zouden zitten, en plots gooien ze Francesca Vanthielen binnen, zou onze reactie hetzelfde zijn, maar dat is naast de kwestie. Voorlopig zullen de twee, die niets, maar dan ook eens niets, met elkaar gemeen hebben, het moeten zien te rooien. Ellen wordt redelijk hard met de realiteit geconfronteerd wanneer de pelsjager effectief blijkt op dieren met een pels te jagen (wie had dat ooit gedacht?), en er geen graten in ziet om zijn poolhonden op een dieet van zeehond te zetten. Het leven in Spitsbergen is echter ongemeen hard, en Ellen begint toch te appreciëren dat de man misschien wel de eerste (en laatste?) eerlijke mens op de wereld is, die tenminste ongecompliceerd zijn mening uit.

Vijf jaar na het bijna-maar-net-niet-oscarsucces van Daens probeerde regisseur Stijn Coninx - die overigens ook niet dadelijk de meest productieve regisseur aller tijden is - met deze internationale coproductie met als internationale titel When The Light Comes door te breken, maar ditmaal bleef het succes uit, ondanks de redelijk duur uitziende uitstraling en, het mag toch wel gezegd worden, de magnifieke fotografie. De film volledig op lokatie in Spitsbergen schieten was, als we de making of-documentaire mogen geloven, een logistieke nachtmerrie van formaat, want de beproevingen die de hoofdpersonages in de film te verwerken krijgen, zijn klein bier in vergelijking met wat de crew allemaal te slikken heeft gekregen op gebied van slecht weer, wilde beesten en bevroren materiaal. De film is gebaseerd op de autobiografische roman van de Nederlandse Heleen van der Laan, die, gefascineerd door de natuur, ook de impulsieve beslissing had genomen om een jaar bij een authentieke trapper door te brengen, en vervolgens haar ervaringen op schrift heeft gezet. Op zijn minst verrassend is de keuze van Francesca Vanthielen in de hoofdrol te noemen, want na de gruwelijk slechte film Boys van onze aartsnemesis Jan Verheyen, en in gedachten houdend dat Vanthielen eigenlijk weinig tot geen professionele acteerervaring heeft, zouden we op voorhand eerlijk gezegd geen vijf frank gegeven hebben voor haar vertolking. Het helpt natuurlijk wel de voorstanders van method acting als je de verkleumde sukkel moet spelen als het buiten daadwerkelijk twintig graden onder nul aan het vriezen is, maar een deel van het succes is ook toe te schrijven aan het oeverloze geduld van Stijn Coninx met zijn acteurs. Maar los daarvan komt Vanthielen zeer naturel over, en doet ons werkelijk geloven dat haar bijna lichamelijke afkeer van Lars uiteindelijk evolueert naar respect en uiteindelijk liefde. Het enige wat aan haar rol op te merken valt, is dat ze voortdurend wordt beschreven als een Nederlands meisje, terwijl haar accent onmiskenbaar Vlaams is. De manier waarop ze echter de Engelse taal beheerst, is voorbeeldig. Voor de casting van de Duitse acteur Joachim Król (Lola Rennt, Der Krieger Und Die Kaiserin) is de crew specifiek op zoek gegaan naar iemand met zo min mogelijk uitstraling van een door de natuur geharde trapper, en het feit dat Król op zijn zachtst gesteld nogal wat contrasteert met Vanthielen (zij is een prompte Vlaamse schone, hij een lelijke Duitse papzak), werkt wonderwel goed. Licht is zeker en vast een betere film dan Coninx' recentere Verder Dan De Maan, en de metafoor van het langzaam weerkerende zonlicht voor de manier waarop Ellen haar gevoelens voor Lars uiteindelijk kan uitsorteren, is netjes en met de nodige zin voor tempo uitgewerkt.

BEELD EN GELUID
Deze release van Licht is alleszins bedoeld voor de Nederlandstalige markt, alhoewel de film door Paramount enkel in Nederland en officieel niet in Vlaanderen is uitgebracht. Het enige ondertitelingsspoor op de dvd vertaalt enkel de Engels gesproken stukken, niet de Noorse en Russische, waarschijnlijk een bewuste keuze omdat we daar net als Ellen geen blaas van horen te verstaan. Naast de dialogen krijgen we regelmatig een wat hol klinkende voice-over van Francesca Vanthielen die uit haar correspondentie citeert, maar ook dit kan ook weer een bewuste keuze zijn. Alleszins kunnen we in absolute termen toch stellen dat de Dolby Surround 2.0-track wat dynamiek mist - getuige de sporadische geweerschoten die maar zeer afstandelijk klinken - en de occiasionele sneeuwstormgeluiden hadden wat meer gericht mogen zijn. Waar we echter weer niet over te spreken zijn, is de beeldtransfer, die op zich wel goed is, weliswaar met wat ruis en een beetje minder contrast in de donkere scènes van de poolnacht, maar waar volgens onze informatie het beeldformaat van 2.35:1 teruggebracht is tot 1.78:1, iets waar we - U kent ons intussen - grondig de pest in hebben. Toch zijn de kleuren zeer spot-on, en vooral de magnifieke zonsopgang waar de film als een climax naar toewerkt is prachtig om zien.

EXTRA'S
Van Licht zijn er niet veel extra's beschikbaar, maar toch krijgen we hier naast een Engels gesproken, niet ondertitelde internationale trailer ook nog een redelijke making of-documentaire "78o noord" van 24 minuten voorgeschoteld. Hierin wisselen filmfragmenten, stukjes interview en beelden op de set elkaar nogal redelijk ongestructureerd af, maar het geheel geeft toch een idee over de productie van de film. Alleszins is de making of-documentaire niet het commerciële kanonnengeweld dat we elders nogal eens plegen terug te vinden.

CONCLUSIE
Licht is een smaakvolle film met een adembenemende fotografie van het zeer schilderachtige noorden van Noorwegen, die internationale uitstraling heeft maar toch niet veel commercieel succes kende. De presentatie is redelijk, op het feit na dat deze film het verkeerde beeldformaat heeft.