SCANDAL
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2009-11-03
FILM
De jonge schilder Ichiro Aoye biedt een aantrekkelijk meisje een lift op zijn brommer aan omdat ze haar bus heeft gemist en omdat hij toch dezelfde richting uitmoet. In het hotel hoort hij van het personeel dat het om de bekende zangeres Miyako Saijo gaat die achtervolgt wordt door een stel paparazzi van het roddelblad Amour. Zij nodigt hem uit op haar terras om hem te bedanken en een paar dagen later prijkt een foto van hen beiden op grote reclameborden in de stad. Ondertitel: liefde op twee wielen. Miyako schaamt zich en durft zich nauwelijks nog te vertonen. De Amerikanen hadden goede redenen om Japan na de oorlog een westers model op te leggen, voor de gewone Japanner is er nauwelijks wat veranderd en zijn de eeuwenoude gebruiken overeind gebleven. Zij heeft de schande over haar familie afgeroepen en haar eigen moeder twijfelt aan haar uitleg over de feiten. Ichiro brengt een bezoek aan de uitgeverij en eist dat alle exemplaren van het weekblad teruggeroepen en vernietigd worden. Maar de uitgever lacht hem uit: zonder een getuigenis van Miyako Saijo voor de rechtbank staat hij nergens.
Een paar dagen later krijgt Ichiro thuis het ongevraagde bezoek van een klein, dik en grappig mannetje dat beweert advocaat te zijn. Hij noemt de uitgever van Amour een bloedzuiger en een misdadiger en hij biedt zijn diensten aan mocht het tot een rechtszaak komen. De dag nadien zoekt Ichiro de pafferige en een beetje clowneske Masako Hiruta thuis op, maar zijn dochtertje vertelt hem dat haar vader op kantoor is. Het kleine meisje intrigeert Ichiro en wekt zijn medelijden op: het kind is al vijf jaar bedlegerig wegens tuberculose en haar wereld beperkt zich tot de kleine tuin en de prachtig beschilderde kimono’s die haar moeder maakt en voor haar ophangt in afwachting van de levering aan de klant. Op het bord in Hiruta’s kantoor laat Ichiro de boodschap achter dat de oude advocaat z’n zaak in behandeling mag nemen.
Masako Hiruta is evenwel een kluns en een beunhaas. Tijdens z’n eerste onderhoud met de uitgever van Amour delft hij het onderspit en de man zal hem in de dagen nadien naar de renbaan lokken en hem geld in de handen stoppen. Hiruta raakt aan de drank, maar blijft het geld accepteren. Het is z’n zieke dochtertje dat argwaan koestert en hem smeekt om zich eerlijk te gedragen. Ondertussen blijft Ichiro het kleine meisje regelmatig bezoeken en ook tegen hem uit ze haar verdenkingen. Maar de schilder meent dat het wel zal meevallen en dat haar vader z’n plicht zal doen. Tijdens de rechtszaak houdt Hiruta zich evenwel opvallend afzijdig en dreigen Ichiro en Miyako aan het kortste eind te trekken. En dan sterft Hiruta’s dochtertje.
Scandal is één van Kurosawa’s minder bekende en verrassend genoeg minder populaire films. Hier voert hij geen samoerai op, geen spannende zwaardgevechten of indrukwekkende middeleeuwse legers die tegen elkaar optrekken. Scandal is een klein menselijk drama over roddel, corruptie en verraad waarin Kurosawa een heel andere toon aanslaat en z’n camera op het naoorlogse Japan richt, een maatschappij die na twee atoombommen moeizaam overeind kruipt, waar armoede en schaarste heersen en de toekomst niet veel goeds voorspelt. Z’n hoofdpersonages zijn figuren die buiten die maatschappij staan en er dus niet meteen de last en de zwaarte van ondervinden: zij een klassiek geschoolde zangeres met een succesvolle carrière, hij een landschapsschilder, een bon vivant, een man die leeft van z’n penselen en met een eerste bescheiden overzichttentoonstelling van zijn werk voor de boeg. De compromitterende foto in het roddelblad Amour plaatst ze midden in de belangstelling en confronteert ze met de corruptie, het winstbejag en de naijver in de reguliere maatschappij. Dat ook hun eigen advocaat niet recht in z’n schoenen staat is een probleem, maar vooral Ichiro – onbezoedeld en naïef – gaat ervan uit dat de man uiteindelijk z’n status en functie niet zal beschamen.
Toshiro Mifune, de ster in ontelbare Kurosawa-films is voor een keer de goodlooking boy, een gevoelige kerel met temperament die smelt voor de vriendschap van een jonge meisje dat binnen afzienbare tijd zal overlijden. Omdat hij in de goedheid van het kind gelooft, meent hij ook dat de vader zich zal gedragen, hoewel Masako Hiruta in werkelijkheid de grens al lang overschreden heeft en een terugkeer naar een eerlijk bestaan bijna onmogelijk is zonder zelfbeschuldiging. Shirley Yamaguchi (Miyako Saijo) heeft maar een klein rolletje, ook al krijgt de toeschouwer haar vaak te zien. Meestal beperkt haar participatie zich tot een kort zinnetje of gewoon tot stilzwijgen, waarbij Kurosawa overigens de verleiding weerstaat om Ichiro en Miyako uiteindelijk toch op elkaar verliefd te laten worden, want die ontmoeten elkaar nu vaker om over hun strategie tijdens het proces te praten. In Hollywood had men beslist de andere keuze gemaakt, maar de aanpak van de Japanse regisseur komt de geloofwaardigheid en de kracht van
Scandal ten goede.
De man om wie het in Scandal gaat is niet steracteur Toshiro Mifune als de schilder Ichiro, maar Takashi Shimura als de door wroeging en schuldgevoelens geplaagde advocaat die zich laat meeslepen in een spiraal van corruptie en omkoping. Opnieuw is het de figuur van het stervende dochtertje die een cruciale rol speelt in de keuzes die hij uiteindelijk zal maken, hoewel de weg lang en moeilijk is en de moedeloze man gedwongen wordt om een keuze te maken tussen gerechtigheid en een comfortabele oude dag. Takashi Shimura speelt de rol van zijn leven en dat zal u als kijker niet onbewogen laten. Scandal is een buitenbeentje in Kurosawa’s oeuvre wegens de nadruk op vriendschap, mededogen en berouw.
BEELD EN GELUID
Scandal is ondertussen zestig jaar oud en dat is aan de gebruikte master te merken, hoewel er heel veel energie is gestopt in de restauratie van de prent. De meeste beschadigingen zijn weggewerkt, de vuiltjes verwijderd en het grauw en grijs maakt plaats voor een acceptabel zwart-wit contrast. Af en toe is er nog een beschadiging zichtbaar en in de 48
ste minuut zit een korte maar flinke digitale storing, maar al bij al is dit een zeer bekijkbare film met vaak verrassend scherpe opnamen. Het geluid staat in mono en er is sprake van ruis en heel veel kraakjes in de geluidsband. Voor de muziek deed Kurosawa een beroep op vertrouweling Fumio Hayasaka die ook de zeer westers klinkende soundtracks van o.a.
Rashomon (1950) en
Seven Samurai (1954) componeerde. Het geluid is eerder mager en zelfs de subwoofer blijft de hele tijd stil.
EXTRA'S
Een aantal Andere Trailers voor films uit het Koinobori-aanbod van Filmfreaks.
CONCLUSIE
Scandal van de Japanse regisseur Akira Kurosawa wordt ten onrechte over het hoofd gezien als een minder goede film uit z’n oeuvre, wellicht omdat de productie qua materiaalkeuze en toon sterk afwijkt van zijn veel bekendere samoeraifilms waarvan de succesvolste ooit een remake kregen in Hollywood. Scandal is vooral een intense film waarin menselijke gevoelens en verbanden met een scalpel worden ontleed. Dat zulks gepaard gaat met een flinke portie emotie en drama, werpt een heel apart licht op de figuur van de regisseur. De acteerprestaties zijn sterk, de technische kwaliteit van het materiaal is acceptabel, alleen de bonussectie is aan de magere kant.