FILM
Samen met Jules Verne is de Britse schrijver H.G. Wells de belangrijkste pionier van het sciencefictiongenre. Zijn voornaamste werken vormen dan ook geregeld de basis voor Hollywoodfilms. Opvallend daarbij is dat men uit een oeuvre van een honderdtal verhalen steeds teruggrijpt naar één populair trio: War Of The Worlds, The Invisible Man en The Time Machine. Slechts af en toe kan een vierde die hegemonie doorbreken. Als we de lijst van films bekijken die zich de voorbije honderd jaar baseerden op het oeuvre van de schrijver, merken we dat The Island Of Dr. Moreau op een verdienstelijke vierde plek strandt. Dat hoeft niet te verwonderen, want met zijn waarschuwende boodschap over genetische manipulatie is het een verhaal dat tot de verbeelding spreekt én relevant is. Toch heeft geen enkele adaptatie de geest van de vertelling ooit treffend gevat. Ook niet de versie uit 1977, die ondanks de vele tekortkomingen van alle pogingen nog de meest verdienstelijke is.

In de prent belandt schipbreukeling Andrew Braddock op een afgelegen eiland in de Stille Oceaan. Daar treft hij een landgoed aan waar Dr. Paul Moreau en zijn assistenten experimenten uitvoeren op de dieren die ze in de omliggende jungle vangen. Door ze met een serum te injecteren 'vermenselijken' de beesten, maar het blijft moeilijk om ze menselijke moraal bij te brengen. Daarom heeft Dr. Moreau ze vier wetten opgelegd. Als men er daarvan ééntje overtreedt, wordt men gestraft in het 'Huis van Pijn'. Braddock wordt gastvrij ontvangen door Moreau, maar kan zich niet vinden in de handelswijze van de dokter, waardoor grote spanningen ontstaan. Het komt tot een conflict, waarbij niet enkel de toekomst van de experimenten op het spel staat, maar ook de menselijkheid van Braddock op de proef wordt gesteld.

The Island Of Dr. Moreau bevat kortom alles voor zowel een interessante actiefilm als een fascinerende metafoor voor de dierlijke instincten van de mens, maar het duurt erg lang eer die belofte wordt inlost. De expositie sleept immers ruim een uur aan zonder noemenswaardige dramatische ontwikkelingen. Braddock duikt bijv. in bed met de beeldschone assistente van de dokter zonder dat die laatste daar problemen mee heeft, hoewel dit dramatisch gezien een interessante trigger zou kunnen zijn. Ook de verhouding tussen de getransformeerde dieren en Moreau blijft wazig. Zij worden naar een kille grot verbannen, maar denken er niet aan om daartegen in opstand te komen, hoewel ze veruit in de meerderheid zijn. Als de plot na zestig minuten dan toch op gang komt, dan is het kalf helaas al grotendeels verdronken. Essentiële vragen over het onderscheid tussen mens en dier komen nu meer op de voorgrond en ook de actie spat geloofwaardig van het scherm, maar dat kan het teleurstellende voorgaande uur niet helemaal goedmaken.

Niet alleen het scenario is overigens te tam. Ook de regie geeft de kijker nauwelijks een indicatie van de grote belangen die op het spel staan voor de personages. The Island Of Dr. Moreau lijkt eerder een productie die voor het kleine scherm is gemaakt dan voor het grote doek, gezien de grote hoeveelheid close-ups, de goedkope sets en de kleine cast. Dit soort verhaal vraagt nochtans om een gesuggereerde epiek, die duidelijk maakt dat het behandelde thema belang heeft op wereldschaal en niet enkel in de microcosmos van Moreau en co. Jammer is bovendien dat als gevolg van een goedkope verfilming de make-up van de vermenselijkte dieren niet zo goed uit de verf komt. Hoewel niet van Planet Of The Apes-kwaliteit, zijn de 'humanimals' immers redelijk indrukwekkend. Hetzelfde kan helaas niet gezegd worden van de acteerprestaties. Als Moreau is veteraan Burt Lancaster nog verteerbaar, maar hij waant zich schijnbaar in een heel andere film dan de rest van de cast. Protagonist Michael York recycled bijv. de drie standaard emoties verwarring, woede en verliefdheid ad infinitum, tot ergernis van de kijker. Vreemd genoeg gaat zijn performance er met zevenmijlslaarzen op vooruit als zijn gelaat in de laatste twintig minuten onder de prosthetische make-up zit.

Die laatste twintig minuten slagen er verrassend genoeg toch in om de kijker te engageren, waardoor het potentieel van de plot deels tot ontplooiing komt, geholpen door een apocalyptische climax met leuke dierenstunts en veel pyrotechniek. Helaas schiet The Island Of Dr. Moreau zich vlak voor de eindgeneriek alsnog in de voet door een intrigerende plotwending afgrijselijk slecht in beeld te brengen, zodat een groot deel van het publiek de twist niet eens zal vatten. Waarschijnlijk zagen de makers op het laatste moment af van dit uitdagende einde, maar hadden ze geen geld voor reshoots, waardoor ze de ontknoping van alle dramatiek bundelen in een verwarrend shot dat nauwelijks een seconde duurt. Als je bedenkt dat de roman van H.G. Wells de lezer net intellectueel en emotioneel wilde stimuleren, moet je deze adaptatie uit 1977 dan ook een mislukking noemen. Maar wel eentje die in haar beste momenten als 'guilty pleasure' te klasseren valt.

BEELD EN GELUID
Een uitmuntende transfer kan je The Island Of Dr. Moreau niet toeschrijven. Daarvoor is er teveel grain aanwezig, bevatten de donkere sequenties te weinig contrast en ontbeert het kleurenpalet levendigheid. Niettemin profiteert het beeld ervan dat de prent grotendeels onder een heldere tropenzon is gefilmd, waardoor scherpte en helderheid zelden problematisch zijn. De monosoundtrack wordt uit de twee frontspeakers gepompt en klinkt zoals je zou verwachten: met verstaanbare dialogen, maar met te weinig aandacht voor muziek en geluidseffecten.

EXTRA'S
De enige extra's op de schijf zijn een redelijk amusante Trailer (2 min.) en een Fotogalerij (2 min.).

CONCLUSIE
The Island Of Dr. Moreau kan in het laatste halfuur min of meer overtuigen als een actiefilm met een relevante boodschap, maar het eerste uur van de prent ben je al vergeten nog voor het goed en wel voorbij is. Bovendien laat een zwak uitgewerkte plotwending een wrange smaak na. Beeld en geluid halen een degelijk niveau, maar de bonussectie is slechts schaars gevuld.