ALI
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2002-09-22
FILM
Cassius Clay (Will Smith) wordt op zijn 22ste reeds wereldkampioen boksen bij de zwaargewichten. De massale publieke belangstelling die hem daardoor te beurt valt, wendt hij aan als een propagandamiddel voor de Nation of Islam, een radicale zwarte moslimbroederschap, waar Clay lid van is. Clay koestert een blinde bewondering voor leider Malcolm X (Mario Van Peebles), die echter tijdens een politieke meeting wordt neergeschoten. Clay herdoopt zichzelf tot Muhammad Ali, en werpt zich op als verdediger van de Afro-Amerikanen en tegenstander van de segregatiewetten. Hetgeen hem door de overheid niet in dank wordt afgenomen, want de staatsveiligheid monitort al zijn activiteiten, wereldkampioen of geen wereldkampioen. Ali is erg begeerd in de pers, niet op zijn minst door zijn saillante uitspraken en doordat hij bij voorbaat al zijn tegenstanders publiekelijk uitscheldt voor rotte vis. Zijn diverse huwelijken zijn al even turbulent, want vrouwen zijn zijn grootste zwakte. Hij eist dat ze zich als voorbeeldige moslimvrouwen gedragen, maar hij kan het intussen niet laten om vreemd te gaan. Ali komt echter zwaar in de problemen omdat hij weigert dienst te nemen in het Amerikaanse leger, en wegens desertie mogelijk tegen een gevangenisstraf van vijf jaar aankijkt. Ook wordt hem in verschillende staten zijn bokslicentie ontnomen, waardoor hij de facto ook zijn wereldtitel kwijt is. Sportjournalist Howard Cosell (Jon Voigt), met wie hij een bizarre haat-liefdeverhouding heeft, probeert zijn carrière uit het slop te halen. Wanneer Ali zwarte sneeuw ziet, merkt hij pas wie zijn echte vrienden zijn en wie niet. Het hooggerechtshof pleit uiteindelijk hem vrij van desertie, maar intussen is de wereldtitel al ingenomen door Joe Frasier (James Toney). Frasier wordt op zijn beurt onttroond door George Foreman (Charles Shufford), een levende bulldozer, tegen wie Ali het uiteindelijk zal opnemen in een legendarische boksmatch in Kinshasa, Zaïre.
Ali is een eerlijke doch ietwat langdradige biografie van de hand van regisseur Michael Mann (The Insider, Manhunter), die vooral de veelzijdigheid van acteur Will Smith moet onderstrepen. Will Smith heeft zijn sporen verdiend met burleske komedies als Wild Wild West en Men In Black, maar heeft ook in films als The Legend of Bagger Vance getoond dat het serieuzere werk hem ook ligt. Hij is met zijn grote mond en opgeblazen ego de perfecte incarnatie van Muhammad Ali, wat hem ook - al dan niet terecht, dat mag U zelf beoordelen - een Oscarnominatie opleverde, evenals de altijd goed weerwerk leverende Jon Voight, als wereldvreemde sportcommentator met zowat de lelijkste toupet uit de geschiedenis van de film. Het grootste deel van de film is opgenomen met een losse handcamera, als symbool voor de turbulente jaren '60 waarin de Amerikaanse maatschappij door de rassenvraagstukken met de moord op Malcolm X, en ook de oorlog in Vietnam, verkeerde. Hierdoor kent de film soms erg drukke momenten; anderzijds is de film zeer fragmentarisch opgebouwd, met grote sprongen over de cruciale punten van Ali's leven, zoals zijn diverse huwelijken, heen. Hierdoor wordt Ali's karakter niet erg uitgediept. De nadruk van de film ligt daarmee ook meer op de façade waarmee hij in de media kwam: als een brutale relschopper, controversieel lid van de Black Muslims, maar op de handen gedragen door honderdduizenden fans. En uiteraard zijn er een handjevol bijzonder knap in beeld gebrachte bokswedstrijden, die Rocky doen verbleken tot een pathetische afgeleefde kermisbokser die enkel een kangoeroe met bokshandschoenen partij kan geven. Maar is dit nu een goede film? De regiestijl van Michael Mann is er alleszins duidelijk in te herkennen, dus de fans van de regisseur kunnen op beide oren slapen. Hier en daar zou de film wel een beetje korter gekund hebben, zoals Ali's triomfantelijke intocht in Kinshasa die maar blijft duren. Op die manier is twee uur en half alleszins toch wel een beetje lang voor een zeer - doelbewust - onsamenhangend scenario.
BEELD EN GELUID
Deze disc is voorzien van een zeer goede DTS-track, waarbij de dialogen enkel langs voor worden aangestuurd, en de achterkanalen enkel worden aangestuurd tijdens de - overigens fel gesmaakte - boksscènes, waarbij je je haast in het publiek op grijpafstand van de arena waant. In de scènes tussen de gevechten door, waarin Ali zijn turbulente liefdesleven probeert te ordenen, zit in meer dan één betekenis niet veel actie, en worden de achterkanalen enkel gebruikt ter ondersteuning van de overigens zeer goede soundtrack van Lisa Gerrard. De beeldkwaliteit is bevredigend; enkel in de meer duistere scènes zit er nogal wat grain, en omdat er door de losse camera praktisch geen stilstaande fases in de film zitten, is er nogal wat interlacing te bespeuren. Ook hebben we één nogal serieuze printbeschadiging waargenomen, maar de scherpte is voor de rest voldoende, de kleuren natuurlijk en stabiel, en de artefacts zijn minimaal.
EXTRA'S
Zeker in verhouding tot de Engelse 2 disc-versie zijn de extra's wat aan de magere kant. Het ontbreken van een commentaartrack is waarschijnlijk het grootste gemis. Voornaamste feature is een making of-documentaire van een klein half uur die een totaalbeeld van de film moet schetsen, met uiteraard veel fragmenten, stukjes interview met onder meer Will Smith en Michael Mann, en een blik aan de andere kant van de camera. Deze documentaire is gelukkig wél Nederlands ondertiteld. Naast een trailer krijgen we nog drie cross-promotionele trailers geserveerd voor The Hurricane, We were soldiers en Domestic Disturbance. Maar dat is het dan ook ongeveer. De eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat het hier om de huurversie gaat, en we op dit ogenblik niet weten of de koopversie een tweede disc zal bevatten.
CONCLUSIE
Ali is een best aardige film, maar om deze te catalogeren als een onsterfelijke prent die op zijn minst Oscarkandidaat had moeten zijn, is een beetje te veel eer. Will Smiths inleving in de rol van Muhammad Ali is wel de moeite om te zien.