PLAY
Bespreking door: Didier - Geplaatst op: 2012-12-06
FILM
Kinderen die elkaar plagen is een item dat helaas meer dan ooit de krantenkoppen haalt. Talrijke jongeren stapten uit het leven omdat zij de vernederingen en de druk van de pesterijen niet meer aankonden. Met de komst van de sociale media is het aantal gevallen van pesterijen gestegen omdat de pestkop zich veilig achter zijn computerscherm kan verschansen. De vraag luidt natuurlijk wat eraan te doen valt. Het pesten van kameraadjes is immers tonen aan anderen dat men over macht beschikt en jammer genoeg is de lust naar overheersing één van de typische kenmerken van het mensdom. De slachtoffers zijn wel meelijwekkende pineuten, toch is hun trieste lot vaak een kwestie van toeval. Je kan medelijden hebben met een zebra die wordt opgepeuzeld door een hongerige leeuw, maar je weet ook dat het dier per toeval prooi is geworden. Het is zoals we zo mooi zeggen
de wreedheid van de natuur. Dat geldt helaas ook voor pesten. Campagnes kunnen jongeren wel sensibiliseren, doch zullen er steeds boosdoeners rondlopen die met plezier hun medemens vernederen en zwakke slachtoffers zullen altijd toevallig in het vizier van pestkoppen lopen.
De Zweed Ruben Ostlund maakte er een film over. Alle onheil begint in een winkelcentrum in Göteborg. Twee jongens van twaalf worden door enkele zwarte tieners aangesproken over hun mobieltje. Nog voor één van de jongens zijn telefoon uit zijn zak haalt is zijn lot reeds bezegeld. De jongen legt angstig uit dat hij de rechtmatige eigenaar is van de gsm en hem niet van een oudere broer van één de belagers heeft gestolen. Het gevaar dreigt met de minuut groter te worden, want ondertussen zijn er drie andere jongens bijgekomen. De twee drommels slagen er weliswaar in om te vluchten, doch staan zij na een dolle achtervolging opnieuw oog in oog met de treiteraars. De slachtoffers worden naar een afgelegen plek gebracht waardoor je weet dat voor de twee kinderen de hel is losgebroken.
Play is een zeer brutale film, ofschoon er geen fysiek geweld aan te pas komt. Wel is er verbale en psychologische intimidatie die op het eerste gezicht op een onschuldig spelletje lijkt, doch ontaardt het langzaamaan in psychische terreur waarbij de slachtoffers aan een resem vernederingen worden onderworpen die ze zich hun hele leven lang zullen herinneren. Regisseur Ostlund toont hoe sympathieke tieners kunnen veranderen in wreedaardige monsters. Het motief wordt niet echt onthuld want dat is er gewoon niet. Wel moet je geen Sherlock Holmes zijn om te weten dat verveling de grote oorzaak is. De jongens dwalen doelloos rond en het enige wat hun interesseert zijn verslavende games en peperdure elektronische snufjes die ze niet kunnen betalen, dus stelen ze die maar.
Ruben Ostlund is geen groot cineast, desalniettemin heeft hij aandachtig naar de films van Michael Haneke gekeken. Net zoals het Oostenrijkse genie weet Ostlund hoe hij ondraaglijke spanning aan zijn film moet toevoegen, menig kijker zal dan ook gelijkenissen zien met
Funny Games .
Play werd ondanks zijn controversiële karakter (de boefjes zijn immers vijf zwarte jongens) op de filmfestivals van Cannes, Dublin en Rotterdam gelauwerd. Terecht, want om nog maar eens een vergelijking met grootmeester Haneke te maken:
Play is cinema waar je niet goed van wordt.
BEELD EN GELUID
Een film die wordt uitgebracht op Lumière is meestal een garantie voor kwaliteit, alleen is de beeldkwaliteit ervan vaak standaard. Dat is ook het geval bij
Play. Het kan allemaal wel beter en je hoopt dat ooit zulke cinematografische pareltjes dezelfde technische behandeling krijgen als hun grote broers uit Hollywood, doch weet iedere cinemaliefhebber dat dit onmogelijk is. Je weet ook wel waarom. Het geluid is technisch in orde, alhoewel het om Zweedse (beklijvende) dialogen gaat.
EXTRA'S
Jammer genoeg (we vallen te vaak in herhaling, niet?) zijn er ook op deze prachtrelease geen extra's aanwezig.
CONCLUSIE
Play is een brutaal portret van enkele pestkoppen die net als een leeuw willekeurig hun prooi uitkiezen. Hun slachtoffers worden onderworpen aan verbale en psychische intimidatie. Dat levert een onthutsende film op over een probleem dat de moderne samenleving meer dan ooit in een wurggreep houdt. De film roept veel vragen op, maar hij biedt jammer genoeg geen oplossingen. Kijken is de boodschap.