DVDInfo.be - Besprekingen

:: BESPREKINGEN ::

UPSIDE DOWN (BLU-RAY)

Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2015-03-18

FILM
In plaats van één Aarde bevat de wereld waarin we ondergedompeld worden twee Aardes, elk met hun eigen gravitatieveld. Voorwerpen worden enkel aangetrokken door de wereld waar ze afkomstig uit zijn. Eventueel kan men met behulp van voorwerpen in tegenmaterie contragewichten maken, maar dan ontstaat er een fysico-chemische reactie en brandt het materiaal na verloop van tijd op. De firma Transworld heeft tussen de twee werelden een toren gebouwd waarin zakenmensen proberen handel te drijven tussen de twee werelden, maar die komt erop neer dat de mensen Van Boven de natuurlijke rijkdommen van die Van Beneden stelen en die Van Beneden enorm veel moeten betalen voor de technologieën van die Van Boven. De wereld Van Boven baadt in decadente luxe terwijl het op de wereld Van Beneden op een houtje bijten is. Contact tussen de twee werelden buiten de officiële kanalen wordt zwaar bestraft.

Adam Kirk (Jim Sturgess) woont in een weeshuis sinds zijn ouders zijn omgekomen in een ongeluk dat op conto van Transworld kan geschreven worden. Eens in de week mag hij echter op bezoek bij zijn tante Becky (Kate Trotter). Bij een wandeling in het Sage-gebergte, een plek waar de werelden maar een paar meter van elkaar gescheiden zijn, ontmoet hij Eden Moore (Kirsten Dunst), en het koppel wordt op slag verliefd op elkaar. De autoriteiten openen echter het vuur op hen tweeën: Adam kan ontsnappen maar Eden wordt aan het hoofd gewond; hierdoor lijdt ze aan geheugenverlies. Als tien jaar later Eden als woordvoerster van Transworld een wedstrijd uitschrijft waarbij iemand Van Beneden voor Transworld mag komen werken, herkent ze Adam niet meer.

Adam heeft intenties om zélf voor Transworld te gaan werken en hij werkt aan een soort van anti-verouderingscrème. Eén van de bazen van Transworld, Lagavullan (James Kidnie), biedt hem een contract aan maar vertrouwt blijkbaar de jongen niet verder dan zijn neus lang is. In de merkwaardige werkruimte-met-twee-werkvloeren sluit Adam vriendschap met een bediende Van Boven, Bob Boruchowitz (Timothy Spall). De man is postzegelverzamelaar en is maar wat in de wolken als Adam hem enkele exemplaren Van Beneden bezorgt. Bob werkt aan een soort van asbestmantel waarin je zonder problemen verzwarend metaal kan stoppen zodat je op de andere wereld kan wandelen. Adam kan zo op verboden terrein een afspraakje met Eden versieren; alleen is ze hem helemaal vergeten door haar geheugenverlies, en Adams pogingen om haar haar jeugd te laten herinneren brengen alleen maar jeugdtrauma's naar boven. Maar liefde overwint alles...

Ondanks het magere verhaaltje dat een zoveelste Romeo en Julia-doordrukje is, is de redelijk experimentele beeldvoering van de Argentijnse regisseur Juan Solanas een ware lust voor het oog. De speciale effecten beperken zich dan ook niet tot een paar scènes, maar in meer dan de helft van de film worden allerlei technieken gebruikt om de merkwaardige fysische gevolgen van het dubbel gravitatieveld te tonen: exclusieve cocktails die je ondersteboven moet drinken, regen die omhoog valt, een bizarre verkleedpartij waarin Adam zich in en uit zijn tegengewichtkostuum wurmt, en één bijzondere scène waarbij het hoofdpersonage in de andere wereld naar het toilet moet gaan - en de voor de hand liggende gevolgen laat ik aan uw verbeelding over. Ook helpt het de zaak erg goed vooruit dat de chemie tussen Kirsten Dunst en Jim Sturgess bijna tastbaar is; verder speelt Timothy Spall een bijzonder flamboyant en innemend nevenpersonage. Het scenario maakt hier en daar wel een uitschuiver en de slotscène is ronduit melig - de enige wezens die vrijelijk tussen de twee werelden kunnen bewegen zijn bijen, omdat ze stuifmeel van bloemen van beide zijden in zich hebben opgenomen. De activiteit waardoor de hoofdpersonages dat voortaan ook kunnen heeft ook iets met bloemetjes en bijtjes te maken. Maar deze film moet je duidelijk vooral op zijn visuele merites beoordelen, want het is duidelijk dat Solanas éérst de visuele wereld heeft uitgedacht en zich dan pas heeft bekommerd om een scenario. Als eerste visitekaartje in Hollywood kan Upside Down echter tellen; als de man nu volgende keer ook nog een goede scenarist onder de arm neemt, wordt het nog wel wat met zijn carrière.

BEELD EN GELUID
Het ligt er vingerdik op dat één van de voornaamste redenen om deze film te maken was om deze in 3D te presenteren. Wie hier behoefte aan heeft zal zich echter een regiovrije speler mogen aanschaffen, want deze versie bevat enkel de 2D-versie. Het moet gezegd worden dat Belga Home Video deze transfer heeft voorzien van alle nodige toeters en bellen: het beeld is mooi scherp en de verbazende visuele effecten komen in de huiskamer in deze hogedefinitepresentatie goed tot hun recht. In de wereld van Upside Down staat om evidente redenen de zon nooit loodrecht boven de hemel en daardoor lijkt het landschap qua belichting winters, met af en toe een klein streepje waterig lentezonnetje. De kleuren zijn diep geel en blauw, en de natuurscènes contrasteren mooi met het industrieel steriel koele van de kantoren van Transworld. De wereld Van Beneden ziet er uit als een verlaten Russische kolchoze, met veel puin en industrieel afval, in tinten van blauw en grijszwart. Dan is er nog het tangocafé Dos Mondos waarin de twee hoofdpersonages elkaar ontmoeten, dat er zodanig retrofuturistisch uitziet dat je denkt dat je je in een opgepimpte versie van het Buenos Aires van de jaren 20 waant, met veel tinten houtbruin en klatergoud. Een film waarin het visuele aspect duidelijk doorweegt op het inhoudelijke kan zich uiteraard geen slechte beeldvoering veroorloven. De Engelse DTS-HD MA 5.1 is erg subtiel en tegelijkertijd groots. Groots in de spectaculaire scènes waarin de schaal van de wereld wordt getoond, als Adam op gegeven moment bijvoorbeeld van een rivier in de éne wereld in één in de andere valt, of in het geroezemoes van het Café Dos Mondos, maar ook subtiel als Adam per ongeluk het alarm laat afgaan en in de machinekamers vlucht om naar zijn eigen wereld terug te keren.

EXTRA'S
Van de rijkgevulde regio A-disk blijft au fond alleen maar de making of-documentaire (25:12) terug, een mooie en inhoudelijk substantiële maar ietwat korte bijdrage over deze toch wel visueel bijzonder moeilijk in beeld te brengen film. Daarnaast krijgen we nog een trailer (2:12) en worden we als vanouds geplaagd door een reeks cross-promotionele trailers.

CONCLUSIE
Inhoudelijk is Upside Down een mager beestje, en wie op zoek is naar een intelligente plot met veel originele wendingen is compleet aan het verkeerde adres. Visueel is deze film één van de meest innovatieve die ik de laatste tijd gezien heb, en Belga Home Video heeft er dan ook nog eens een mooie transfer aan meegegeven. De release is intussen al wat ouder en als u eens goed graaft in de afprijsbakken aan het plafond dan vindt u hem wel.