DOCUMENTAIRE
Indien goed gemaakt dan zijn films met kinderen het meest oprecht. We hebben het niet zo zeer over de capriolen van Macaulay Culkin in Home Alone, maar ongeveinsde verhalen van kinderen die opboksen tegen onrecht en andere kwaaltjes. Dit jaar zagen we dat in het verbluffende Un Monde van Laura Wandel die door België terecht werd ingezonden voor de Oscars, en vorig jaar kwam Petite Fille uit. Een documentaire van Sébastien Lifshitz die de Grote Prijs voor Beste Film op het Filmfestival Gent won en op een confronterende wijze het gevecht laat zien van Sasha, een jongen van 10 die zich gevangen voelt in zijn eigen lichaam en verder door het leven als meisje wil gaan.

Een delicaat onderwerp waar je als filmmaker alle kanten mee uit kan. Het niet aanvaarden van je eigen gender was al het onderwerp in menig film, maar nooit zagen we dit vanuit het standpunt van een tienjarig kind. Een problematiek (en alle gevolgen daarrond) die zeker en vast aanwezig is maar die we als maatschappij onder de mat vegen onder het mom van “onbestaand”.

De eerste beelden van Sasha die we zien verschillen niet met die van een ander kind. Een gelukkige blik en spelend met de andere familieleden. Alleen de identiteitskaart gooit roet in het eten, want daar staat de genderbepaling op. Sasha is geboren als jongen, maar sinds zijn derde heeft hij meerdere tekenen gegeven dat hij zich niet thuis voelt in zijn lichaam en dat hij liever een meisje zou zijn. Genderdysforie, noemt zoiets in de wetenschappelijke gangen. De vraag is wat je daarmee doet. Het bekampen zoals de school van Sasha het doet, of zoals de ouders die het gegeven aanvaarden en een gevecht aangaan waarbij meerdere windmolens op het parcours verschijnen? Om maar niet te spreken van het besef als ouder dat je kind later te grabbel zal worden gegooid door blikken van onbegrip, of nog erger fysiek geweld. Moeilijke, maar dappere beslissingen.

Ook bij het maken van de documentaire zelf schuilt er een gevaar. Een gevoelig onderwerp dat om een kind draait en waar de tranen wel eens langs de wangen durven te rollen zijn gedoemd om uit te monden in meligheid, maar Sébastien Lifshitz trapt nooit in deze val en schetst een ontroerend, maar bij momenten hard realistisch beeld. Cinematografisch zie je voor het merendeel talking heads en dat is behoorlijk lang voor 80 minuten, maar ook hier weet de cineast perfect welke filter hij moet gebruiken om het allemaal boeiend te houden. In tijden van politieke correctheid zou je je aan een wijzend vingertje durven te verwachten, maar ook deze is afwezig.

BEELD EN GELUID
Deze spraakmakende documentaire verscheen op het arthouselabel Imagine, en dat op dvd. De beelden zijn nooit spectaculair en komen overeen met die van een doorsnee televisiereportage (afgewisseld met een paar retrobeelden die zijn vastgelegd met een eigen videocamera), maar alles is verzorgd en meer dan voldoende om van Petite Fille te kunnen genieten. De geluidsband is een Franse Dolby Digital 5.1 zonder enig mankement, maar zoals het verhaal het laat raden zijn er op een paar omgevingsgeluiden na alleen maar dialogen hoorbaar.

EXTRA'S
Er staan geen extra’s op dit schijfje.

CONCLUSIE
Als films (of in dit geval een documentaire) het nobele doel hebben om iets over de maatschappij te tonen dat vaak verborgen zit, dan is Petite Fille daar een perfect voorbeeld van. 80 minuten lang zijn we in het gezelschap van de tienjarige Sasha en zijn familie die tijdens zijn kleuterjaren beslist heeft dat hij als meisje gevangen zit in een jongenslichaam en daar verandering in wil brengen.