FILM
Harry's (Daniel Radcliffe) terugkeer naar Hogwarts wordt overschaduwd door de ontsnapping van Sirius Black (Gary Oldman) uit de gevangenis van Azkaban. Een kwajongensstreek, waarbij hij zijn tante Marge (Pam Ferris) heeft opgeblazen als een ballon, wordt hem maar al te snel vergeven als hij verneemt dat hijzelf een mogelijk doelwit is van Black. Op de treinreis maken hij, Ron (Rupert Grint) en Hermoine (Emma Watson) op onzachte wijze kennis met de Dementors, een soort van metapsychische vampiers die de levenskracht uit iemand kunnen uitzuigen, en die uitgestuurd zijn om Black terug te vinden. De Dementors maken in hun zoektocht niet echt een duidelijk onderscheid tussen daders en slachtoffers, en tijdens de diverse confrontaties komen enkele onverwerkte trauma's van Harry terug bovendrijven. Gelukkig voor hem is er de nieuwe leraar in Verweer tegen de Zwarte Kunsten, Professor Lupin (David Thewlis), die vroeger nog bevriend was met Harry's ouders en Harry een afweerspreuk tegen de Dementors leert. Lupin staat nu niet bepaald op goede voet met professor Snape (de alweer schitterende Alan Rickman), die op de hoogte schijnt te zijn van Lupins vreselijke geheim. Hagrid (Robbie Coltrane) is bevorderd tot leraar in omgang met fabeldieren. Harry maakt in zijn klas goede vorderingen met het temmen van de hippogrief Buckbeak, maar zijn eeuwige aartsvijand Draco Malfoy (Tom Felton) moet weer zonodig het beest afschrikken, en geraakt daarbij zelf ernstig gewond. Tot groot verdriet van Hagrid weet Lucius' vader er in de raad van bestuur door te drukken dat de hippogrief terechtgesteld moet worden. Harry, die van zijn pleegouders geen toestemming heeft gekregen om tussendoor uitstapjes naar het dorp te maken, komt onder zijn onzichtbaarheidsmantel te weten dat Sirius Black niet alleen zijn peetvader is, maar tevens de man die zijn ouders heeft uitgeleverd aan Voldemort. Wanneer uiteindelijk alles in het honderd dreigt te lopen, komt Hermoine met een speelgoedje voor de proppen waarmee ze er totnogtoe in geslaagd is om een extra zwaar curriculum te doorlopen...

Met de derde Harry Potter-film werden enkele belangrijke veranderingen doorgevoerd. Wat de franchise levendig houdt, is dat, in plaats van opnieuw een sequel uit te braken met méér van hetzelfde, zoals maar al te vaak het geval is, verhaalsgewijs er toch totnogtoe bij elke nieuwe Potter-film nieuwe paden worden betreden. Om te beginnen heeft Chris Columbus na twee films de regisseursfakkel doorgegeven aan Alfonso Curaón (Y Tu Mama Tambien), die het fantasy-sprookje een merkelijk meer duistere ondertoon heeft meegegeven. Wat onder meer tot gevolg heeft dat deze film voor zover we weten de eerste is die met een kwotering "+9 jaar" wordt bedacht, en niet geheel onterecht. De Dementors, die, zoals schrijfster Joanne Rowling in één van de interviews op de extra's-disc verklaart, het produkt zijn van haar eigen nachtmerries, zijn toch van een dusdanige aard om de allerjongsten behoorlijk de stuipen op het lijf te jagen. Als deze trend wordt doorgezet, zal Harry Potter 7 stijf staan van de bloederige onthoofdingen en harde porno. Doch dit terzijde. De opmerkelijk duistere en meer volwassen sfeer doet wel vragen rijzen waarom er nog überhaupt een gedubde versie wordt gemaakt; kinderen die de ondertitels niet kunnen lezen, zijn eenvoudigweg nog niet oud genoeg om naar deze film te kijken. De impact van Curaón heeft echter voornamelijk positieve aspecten: de drie hoofdacteurs, die als geen ander de kans hebben gekregen in hun rol te groeien, worstelen hoe langer hoe meer met tienerpijnen. Alhoewel Rupert Grint nog steeds het prototype van de funny sidekick blijft en Emma Watson de überstreber, is het vooral Daniel Radcliffe die meer en meer verglijdt van braaf en volgzaam baasje naar een tiener in zijn apejaren. Er is vaak geopperd dat de cast van de film onmogelijk alle zeven de films zal kunnen uitzitten, omdat ze eenvoudigweg op de duur te oud worden om nog dezelfde rol te kunnen spelen. Wij opperen integendeel dat het juist een troef is dat de hoofdpersonages mee ouder worden en evolueren, zoals overigens in de boeken ook het geval is.

Probleem is wel dat de boeken alsmaar dikker worden, en dat elk volgende boek weer meer inhoudelijk moet worden afgeslankt om tot een film van een respectabele lengte te worden gemaakt, en dat heeft bij deze Prisoner Of Azkaban totnogtoe voor de grootste ingrepen gezorgd. Met name de relatie tussen Harry en Sirius Black wordt in de boeken toch wel een stuk gecompliceerder beschreven dan in deze film, alhoewel het casten van Gary Oldman voor de rol een meesterlijke zet is. Gelukkig wordt scenarist Steve Kloves nauw bij het handje gehouden door Joanne Rowling zelf, die - zonder dat ze de plot van de laatste twee, nog te schrijven boeken kan weggeven - van zowel scenarist als regisseur de vrijheid krijgt om bepaalde details die later belangrijk zullen blijken in de film toe te voegen. Desondanks heeft Curaón nog de vrijheid over om enkele persoonlijke touches aan de film toe te voegen, zoals het Gekrompen Hoofd (Lenny Henry), een souvenir van de koppensnellers, dat als mascotte in de schoolbus hangt.

Zoals we in onze vorige bespreking ook al meldden heeft Joanne Rowling niet alleen het fantasy-genre duidelijk onder de knie, ze wordt er ook steeds beter in. Het inmengen van een redelijk middeleeuws getinte, geheime kostschool voor magiërs in de moderne maatschappij wordt per film geloofwaardiger, en ook de kleurrijke verzameling randfiguren is zeer goed uitgewerkt en draagt enorm bij tot de credibiliteit. Buiten David Thewlis, de nieuwe leraar Verweer tegen Zwarte Kunsten - duidelijk niet zo'n stabiele positie, want in elk boek en dus ook in elke film moet er iemand anders worden gecast - wordt aan één van de geestigste nevenfiguren in deze film gestalte gegeven door Emma Thompson. Zij is professor Trelawney, die in het derde jaar titularis is van het vak Helderziendheid, maar die voor de rest rondloopt met een bril, gemaakt van twee sterliseerbokaaldeksels, en bijna zo blind is als een mol (én zo zot als een achterdeur). Richard Harris, die in de vorige twee films schooldirecteur Dumbledore speelde, is er zoals algemeen geweten is niet meer bij wegens overleden; zijn karakter wordt in deze film overgenomen door Michael Gambon, die toch duidelijk moeite heeft om hetzelfde charisma als Harris uit te stralen. Een noodoplossing als deze is natuurlijk beter dan helemaal geen oplossing; de eerdere suggestie om alleen maar digitaal bewerkte archiefbeelden van wijlen Richard Harris te gebruiken, deed ons steigeren, maar die denkpiste is gelukkig verlaten.

Misschien is het enige ernstige puntje van kritiek dat Curaón er op het einde zich een klein beetje snel vanaf maakt; met 144 minuten zat hij nog ruim onder de speelduur van de eerste twee films, en vooral de eerder genoemde emotionele band tussen Harry Potter en Sirius Black komt in de film niet zo goed uit de verf als in het boek. De grote finale zoals die er nu is (Hermoine's tijdmachine), overtuigt ons echter van de strakke manier waarop Curaón de teugels vast heeft, en alle losse verhaallijnen op het einde netjes aan elkaar weet te binden. Omdat voor de vierde film, Harry Potter And The Goblet Of Fire, de regisseursstoel onder de kont van Mike Newell (Four Weddings And A Funeral) is geschoven, lijkt het ons des te interessanter om de visie op de wereld van Potter door verschillende regisseurs met elkaar te kunnen vergelijken.

BEELD EN GELUID
De film staat in dezelfde cut op dvd als de vorige Blu-rayversie. In tegenstelling tot Harry Potter And The Philosopher's Stone en Harry Potter And The Chamber Of Secrets werden er geen scènes toegevoegd. De donkere en veel grimmigere stijl die Alfonso Curaón uit de kast heeft gehaald voor deze derde film, komt prima over op deze Blu-ray. Hogwarts is een griezelige plaats gevonden met veel overtinten van bruin en grijs, al het kleurrijke is verdwenen. Af en toe zien de gezichten er ook al even onnatuurlijk bleek uit, maar bijvoorbeeld in de scènes waarin Harry en Hermoine met een Whomping Willow in aanraking zijn gekomen, zien hun kwetsuren in het gelaat er levensecht uit. Het kleurcontrast is consistent maar u moet een paar schakeringen donkerder denken dan de eerste twee delen uit de reeks. Wel zijn er enorm veel fijne details waar te nemen waarvan de textuur ze nog eens extra in de verf zet, zoals de lange panoramische shots over Hagrids hutje of Neville's compleet vernieulde uniform dat in stukken gebeten is door een niet gedomesticeerd boek. We zien die textuur ook terug in Hagrids verwilderde baard, Dumbledore's nette lange haren en Lupins ietwat verwarde uiterlijk. Grain en andere onvolkomenheden zijn er niet te bespeuren, en scènes zoals die waarin de Knight Bus twee tegenliggers kruist zijn visueel verbluffend.

Ten opzichte van de vorige Blu-rayversie mogen we ons echter verheugen op een iets betere DTS-HD Master Audio 5.1 surround track, die van begin tot einde vol staat met een evenwichtig klankspel tussen effecten en muziek, die vaak hand in hand gaan. Het mooiste voorbeeld daarvan is de manier waarop de muziek plots onheilspellend wordt en al het water begint te kraken omdat het dichtvriest, telkens wanneer de Dementors in aantocht zijn. De ambiënte geluiden, zoals het geroezemoes in Hogsmeade, of de winterse geluiden tijdens de eerste les Onderhoud van Fabeldieren door Hagrid zijn tot in de puntjes verzorgd. Ook het laatste half uur, waarin de overeenkomsten tussen geluiden uit bepaalde hoeken een belangrijke rol in het verhaal krijgen wanneer [spoiler]Harry en Hermoine terugreizen in de tijd[/spoiler] zijn tot in de puntjes uitgewerkt.

EXTRA'S
De extra's zijn net als de twee vorige Ultimate Editions een bizarre mengeling van een Blu-raydisk met nieuw bonusmateriaal en een dvd die reeds te vinden was bij de 2-disk dvd versie.

De Blu-ray staat vol met gloednieuw bonusmateriaal waar de echte fans behoorlijk mee gediend zullen zijn. De film zelf is spijtig niet voorzien van een Picture-in-Picturetrack, maar de derde documentaire in de reeks van 8 over het fenomeen Harry Potter, Creating the world of Harry Potter part 3: Creatures (63 min.) is een inzichtelijke documentaire over de ontzettende hoeveelheid concept art die te kijken komt bij het maken van de wezens uit de films uit de gehele serie. We zien zowel elektronische renderings op computerschermen als ambachtelijke kleimodellen, tekeningen en modellen en natuurlijk hopen interviews met de technici die dit alles hebben verwezenlijkt. Na het bekijken van de documentaire kan je niet anders besluiten dat zij de echte tovenaars zijn. De overige documentaires zijn eerder elektronisch persmateriaal, maar toch aardig dat ze zijn toegevoegd. In Inside the creature shop (8 min.) neemt speciale makup-effectendesigner Nick Dudman ons mee naar zijn atelier. The magic touch of Harry Potter (42 min.), Harry Potter and the Prisoner of Azkaban: Something wicked this way comes (13 min.) en The making of Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (10 min.) zijn drie speciaal voor televisie gemaakte uitzendingen die ten tijde van de cinema-release de kijker moesten overtuigen om naar de zalen te komen. In de eerste documentaire vertelt Jeremy Piven iets over de wereldwijde populariteit van de franchise, en de invalshoeken van het verhaal. De tweede documentaire vertelt ons wat over de donkerdere toon die vanaf de derde fiilm wordt ingezet; de derde docuimentaire is puur promotioneel. Er staat nog een (Spaanstalig) interview met regisseur Alfonso Curaón (8 min.) op het programma, en net als op de dvd vinden we in Trelawney's Crystal Ball de vijf verwijderde scènes terug (5 min.), ditmaal in HD. De Blu-ray sluit af met een trailer.

De tweede disk was zoals gezegd reeds terug te vinden bij de 2-disk dvd versie. Uiteraard moeten we hierbij opmerken dat, aangezien het over de Amerikaanse versie gaat, deze disk alleen afspeelt op regio 1-toestellen. De Blu-rays zelf zijn regiovrij. De Marauder's Map vouwt zich open, en eerlijk gezegd hebben we even moeite om alles op de disc terug te vinden, omdat de namen van de secties, verwijzend naar onderdelen van de film, méér dan cryptische omschrijvingen van de inhoud zijn.

In de eerste sectie, Divination Class vinden we in Trelawney's Crystal Ball om te beginnen vijf verwijderde scènes terug. Daarnaast krijgen we een elf minuten durende featurette, Creating the Vision, met onder meer stukjes dubbelinterview met Joanne K. Rowling en Steve Kloves, en Alfonso Curaón. Head to Shrunken Head bevat nog een zevental stukjes interview,samen een kwartier of drie durend, afgenomen van cast en crew door Johnny Vaughan en Shrunken Head (de Britse komiek Lenny Henry). Wat ons er vooral van bijgebleven is, is de nietszeggendheid ervan. De tweede sectie, The Great Hall, bevat twee redelijk vervelende spelletjes, Catch Scabbers! en The Quest Of Sir Palagon en een karaoke-versie van het Double Double Toil and Trouble-lied in Choir Practice. Het controleren van het spelletje met de afstandsbediening is een redelijk stroeve bedoening, en hetzelfde kan gezegd worden van de derde sectie, Tour Honeydukes, waarbij je 360 graden in het rond kan kijken in de snoepwinkel.

Sectie vier heet Defense Against the Dark Arts, en begint, surprise surprise, met een spelletje Magic You May Have Missed, ditmaal een multiple choice-kwisje aan de hand van filmfragmenten. Dit wordt gevolgd door, surprise surprise, nog maar eens een 360 graden rondleiding, ditmaal in Lupin's Classroom. In de laatste sectie, Hogwarts Grounds, kan je in de subsectie Hagrid's Hut nog twee verhoudingsgewijs redelijk interessante featurettes bekijken Care of Magical Creatures (5 min.) gaat over de in de film gebruikte dieren, en Behind The Scenes - Conjuring a Scene (15 min.) is een typisch allegaartje van kostuums, decors en speciale effecten. De disc bevat ook nog een paar DVD ROM-materialen, zoals een tijdlijn voor Hogwarts en ruilkaarten, en tot slot krijgen we nog een trailer voor één of ander Harry Potter And The Prisoner Of Azkaban computerspel.

De verpakking is opnieuw afgewerkt in een luxueuze boxset, zij het dat de Amerikaanse versies net iets groter zijn. Die bevat naast de disks ook nog een mooi fotoboek "Creating the world of Harry Potter: Creating the Creatures", twee nieuwe trading cards, met Hermoine en Sirius Black en een lenticulair plaatje van de voorkaft.

CONCLUSIE
Ondanks het feit dat de ultimate edition van Harry Potter And The Prisoner Of Azkaban niet de volledige mogelijkheden van het Blu-raymedium benut én er geen extended cut van de film beschikbaar is, is de hoeveelheid bonusmateriaal die toegevoegd is voor deze release absoluut de moeite. De versie wordt voorlopig niet uitgebracht in de Benelux, dus import uit de Verenigde Staten zal uw enige optie zijn vrees ik. De twee Blu-rays zijn echter regiovrij en Nederlands ondertiteld. Ik kan me echter niet indenken dat u met deze versie een miskoop zou doen.