FILM
In Good Morning lopen verschillende verhaallijnen zonder schijnbaar onderling verband door elkaar: de broertjes Minoru en Isamu mogen van hun moeder niet meer bij de buren tv kijken en besluiten om uit protest niet meer te spreken; de buurt staat op stelten omdat de financiële contributies van de bewoners spoorloos zijn, terwijl de voorzitster een fonkelnieuwe elektrische wasmachine heeft gekocht; een buurman die met pensioen is en niet rond komt met zijn uitkering zoekt dringend een bijverdienste. De drie verhalen vloeien samen als het zwijgen van de broertjes door de buren wordt uitgelegd als openlijke vijandigheid en hun vader besluit om de buurman – ondertussen een kersverse vertegenwoordiger in huishoudapparaten en televisies – op weg te helpen door iets bij hem te kopen.

Good Morning is een lichtvoetige en grappige film waarmee Yasujiro Ozu bewijst dat hij ook het komediegenre uitstekend beheerst. In het verhaal van de verdwenen contributies schildert hij haarscherp de sociale achtergrond van roddel, hoe de roddelaars hun voordeel doen met de kwaadsprekerij en hoe moeilijk het is voor de slachtoffers om dat proces om te keren, terwijl alles wat ze ondernemen de kloof en het isolement alleen maar vergroot. Op meesterlijke wijze laat de regisseur de koppigheid van de twee broertjes uitgroeien van een onbelangrijke woordenwisseling met hun moeder tot een conflict dat de hele buurt in zijn greep dreigt te krijgen en nog nauwelijks in verhouding staat tot de aanleiding, nl. het niet krijgen van een televisietoestel. De casting van de jongetjes is subliem en vooral de jongste, Isamu, zorgt voor een gezonde portie humor en een aantal memorabele grappige en bizarre scènes.

Yasujiro Ozu vertelt ons over het Japan van 1959: de bescheiden, gerieflijke houten huisjes zonder privacy die in kleine wijken met enge straatjes zijn opgetrokken, de hoge werkloosheid en de armoede, de eerste luxeproducten die op de markt komen en die de bevolking zich voorzichtig begint aan te schaffen, de onstuitbare doorbraak van de televisie die volgens sommigen ‘100 miljoen dwazen’ zal voortbrengen, het ontstaan van naijver en jaloezie omdat de enen het beter hebben dan de anderen. De oude gebruiken en tradities hebben veel van hun glans verloren en hun terugval houdt gelijke tred met het oprukken van het westers samenlevingsmodel. Ook de houding van Minoru en Isamu ten opzichte van hun ouders is er niet langer één van onderdanigheid en gehoorzaamheid, maar naar westers voorbeeld van opstandigheid en contestatie.

Bijna op het einde van de film krijgen we van Ozu één van de merkwaardigste fragmenten ooit in een Japanse film vertoond: een broer en een zus hebben het over de Japanse gewoonte om wollig taalgebruik te hanteren en eindeloos te buigen voor vreemdelingen en familieleden. De man zegt dat hij aan beide een grondige hekel heeft en zijn zus verwijt hem dat hij in de praktijk ook altijd smoesjes verzint en een oneindig aantal keren buigt. In het laatste fragment van de film zien we dezelfde jongeman op het perron met het meisje van wie hij houdt. Zijn enige gespreksonderwerp is het weer. Yasijuro knipoogt en is er gerust in: het zal allemaal niet zo’n vaart lopen met de teloorgang van de Japanse eigenheid.

BEELD EN GELUID
Good Morning is een Ozu in kleur en dat is een leuke verrassing. Alles is in het werk gesteld om de filmpellicule haar oude glorie terug te geven en het resultaat mag er zijn: geen beschadigingen, geen vuiltjes en een aanvaardbare transfer. De kleuren zijn apart omdat Ozu ze ook als zodanig selecteert (een beetje zoals op oude chromo’s) en dat geeft de film een speciale charme. De camera staat stil, zoomen is er nooit bij. Het standpunt is altijd laag. Typische camerastanden komen voortdurend terug zodat er een ritme van herhalingen ontstaat alsof er sprake is van opeenvolgende afleveringen van eenzelfde verhaal. Het geluid is minder goed bewaard gebleven. Ten opzichte van zijn zwart-witbeeldmateriaal is er duidelijk sprake van een verbetering: zo is het hoekig en blaffend taalgebruik grotendeels achterwege gelaten en wordt er plaats gemaakt voor een melodisch en genuanceerd Japans dat op normale toonhoogte en snelheid wordt gesproken. Het maakt de personages menselijker en geloofwaardiger en verhoogt de inleving.

EXTRA’S
Japanse bioscooptrailer en Japanse teasertrailer.

CONCLUSIE
Good Morning is een aangename, humoristische en onderhoudende film met een herkenbare problematiek. Soms zijn de scènes nog wat lang uitgesponnen, maar de grappen in de fragmenten met de twee broertjes compenseren dat nadeel in voldoende mate. Warm aanbevolen.