WUTHERING HEIGHTS
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2005-03-16
FILM
Heathcliff (Timothy Dalton) kijkt van op zijn paard uit op het lager gelegen kerkhof waar Catherine Earnshaw (Anna Calder-Marshall) door haar echtgenoot Edgar (Ian Ogilvy) en zijn familie wordt begraven. Ze heeft het baren van haar dochter niet overleefd. De huishoudster van
Wuthering Heights - het landhuis van de Earnshaws – doet vervolgens het verhaal van de Lintons en de Earnshaws en begint met de thuiskomst van Mijnheer Earnshaw (Harry Andrews), de vader van Catherine, na een zakenreis naar Liverpool. Hij brengt een jong knaapje mee uit de straten van de havenstad : Heathcliff. Hindley (Julian Glover), mijnheer Earnshaws zoon wil met de donkere jongen niks te maken hebben. Catherine sluit vriendschap met Heathcliff en de beide jonge mensen schieten hun hele jeugd goed met elkaar op. Wanneer Catherine ingaat op de avances van Edgar Linton en Hinley Earnshaw – ondertussen familiehoofd op
Wuthering Heights - Heathcliff het leven zuur maakt, gaat deze laatste weg. Catherine trouwt met Edgar waarop ze verliefd is wegens zijn geletterdheid en het milieu dat hij haar kan bieden. Na drie jaar verschijnt Heathcliff onaangekondigd op
Wuthering Heights als een rijk man. Henley, clanhoofd van de Earnshaws, is ondertussen verslaafd aan drank en gokken en Catherine woont in het kasteel bij de Lintons. Wanneer zij sterft ziet Heathcliff voor zichzelf ook geen toekomst meer en pleegt zelfmoord.
Emily Brontë, de auteur van
Wuthering Heights, brengt bijna haar hele leven in Yorkshire, Engeland door. Na de dood van haar moeder wordt ze samen met haar zusjes Charlotte en Anne door een streng calvinistische tante opgevoed. Tijdelijke verblijven buiten de hun vertrouwde geboortestreek zijn niet echt een succes en met z’n drieën creëren de zusjes Brontë in het isolement van hun jeugdjaren in de
Moors hun eigen fantasiewereld: ze maken kleine boekjes die ze bevolken met helden en heldinnen, schrijven samen toneelstukjes, verhalen en gedichten en beginnen al heel vroeg aan een eigen roman. In 1847 verschijnt
Wuthering Heights, maar de pers is verdeeld en nogal wat mensen zijn geschokt door het onverbloemde geweld dat Emily in het boek verwerkt. In 1848 wordt ze ziek na een tuberculosebesmetting en sterft in december.
Voor regisseur Robert Fuest, art director bij de BBC, was
Wuthering Heights zijn eerste confrontatie met het witte doek. Hij vertelt het verhaal van Catherine en Heathcliff vanuit het standpunt van Nellie (Judy Cornwell), de huishoudster van de Earnshaws, die later met Catherine mee verhuist naar het kasteel van de Lintons en de ondergang van beide families van begin tot einde meemaakt. Zij begint haar verhaal met de thuiskomst van mijnheer Earnshaw en de kleine Heathcliff en regisseur Fuest laat daarbij een groot deel van Brönte’s inleiding weg. Voor het overige ontspint het verhaal zich zoals in het boek, maar Fuest maakt van
Wuthering Heights een echt Romeo en Julia-verhaal door Heathcliff te laten sterven wanneer hij verneemt dat Catherine de geboorte van haar dochtertje niet heeft overleefd. Daarmee snijdt hij heel diep in de tekst van de schrijfster: het personage Heathcliff (dat vanaf dat moment eigenlijk pas goed op dreef komt in het boek) wordt totaal geamputeerd en is niet meer de bruut en de wreker die Emily Brontë van hem maakt. Het romantisch einde van Robert Fuest neemt heel veel van de grootsheid van dit epos weg en herleidt het tot een middelmatig melodrama. Voeg daarbij fout gecaste mannelijke acteurs (Edgar Linton en Heathcliff) en wat overblijft is een film die weliswaar in een prachtige en spectaculaire omgeving "on location" is gedraaid (Yorkshire), maar die in grote mate de dramatische spanning en de onheilspellende sfeer van het boek van Emily Brontë mist.
BEELD EN GELUID
Voor de transfer is de kopie van
Wuthering Heights helemaal opgeknapt. Hier en daar zit nog een vuiltje over het beeld, maar dat beperkt zich tot een uitzondering. De kleuren zijn opgefrist en ogen natuurlijk met veel contrast en detail in de donkere fragmenten. Filters zijn gebruikt om blauw en grijs te laten overheersen in de wrange scènes, elders is er sprake van volle, heldere kleuren. De ondertitels zijn van een ongebruikelijk hoekig type, maar staan vrij laag waardoor ze niet storen.
Het geluid staat in stereo en doet de muziek van Michel Legrand wel wat tekort. De stemmen zijn duidelijk verstaanbaar in het midden, met de muziek links en rechts en veel aandacht voor details.
EXTRA'S
De disk bevat geen extra’s.
CONCLUSIE
Wuthering Heigths van de Brit Robert Fuest is een verkorte versie van het wereldberoemde boek van Emily Brontë. Jammer genoeg heeft de regisseur vooral zijn mes gezet in het laatste kwart van het boek waarin een aantal noodzakelijke ontwikkelingen zitten die van belang zijn voor de sfeer en de afloop van de film. Het plotse en onverwachte einde komt als een anti-climax omdat de kijker van de voorspelde kwaadaardige ingesteldheid van Heathcliff nog nauwelijks bewijzen heeft gezien. Fuest maakt van hem de zielige, brave en achtergestelde minnaar die zijn geliefde in alle omstandigheden uiteindelijk zonder meer volgt. Het personage dat Heathcliff vertolkt is ongelukkig gecast en het karakter dat Emily Brönte hem meegeeft in haar boek komt niet tot zijn recht. Hetzelfde geldt voor tegenspeler Edgar Linton die qua uitzicht én karakter ver afstaat van de gelijknamige figuur bij de schrijfster. Robert Fuest maakt van
Wuthering Heights veel te veel een "goed gevoel"-film, romantiseert te veel en slaagt er op die manier niet in om de grimmigheid, de hardheid en de onverbiddelijkheid van Emily Bröntes personages te vertalen naar het witte doek. Jammer.