L’Amour Fou is een goed gemaakte documentaire over de Franse couturier Yves Saint Laurent en over zijn relatie met minnaar en zakelijke partner Pierre Bergé, een verhouding die meer dan vijftig jaar standhield tot de dood van de modeontwerper in 2008 en die aan de basis lag van een zeer succesvolle hautecoutureonderneming. Regisseur Pierre Thoretton reconstrueert de carrière van Yves Saint Laurent sinds z’n activiteiten voor het huis Dior in 1953 en laat vooral zijn partner aan het woord die het als bevoorrechte getuige vanaf het prille begin heeft meegemaakt. L’Amour Fou is daarmee wellicht de beste en volledigste documentaire die ooit aan de figuur van Yves Saint Laurent is gewijd.
 

 

Yves Saint Laurent begint z’n carrière als 19-jarige bij Christian Dior en op z’n 21^ste – na diens plotse dood – neemt de graatmagere en verlegen ontwerper met de veel te grote bril de creatieve leiding over het wankelende modehuis op zich. In 1957 oogst hij veel succes met z’n eerste collectie Trapèze, maar tijdens de oorlog in Algerije wordt hij opgeroepen voor z’n legerdienst en belandt al na 20 dagen in het ziekenhuis met een depressie. Een lange herstelperiode met veel antidepressiva volgt en Marcel Boussac, de eigenaar van het Huis Dior, laat weten de samenwerking te willen beëindigen. Samen met zijn minnaar Pierre Bergé en een Amerikaanse investeerder zet Yves Saint Laurent z’n eigen modehuis op, weldra wereldberoemd onder de naam YSF. Tot z’n afscheid in 2002 ontwerpt Saint Laurent ruim 5000 kledingsstukken, waaronder in een latere periode ook heel wat pret-à-porter en toneelkostuums.
 

 

Regisseur Thoretton draait z’n documentaire op het moment dat Pierre Bergé de verkoop van hun beider kunstcollectie op stapel heeft staan. De schilderijen, beeldhouwwerken en decoratiestukken hebben een reis gemaakt naar New York en Londen en worden uiteindelijk tijdens een grootsopgezette veiling in het Grand Palais in Parijs aan de man/vrouw gebracht. Het geld gaat naar de stichting die Bergé na Saint Laurents overlijden heeft opgezet met als doel het steunen van interessante projecten in de samenleving. Dat beide heren een neus voor kwaliteit hadden en zich lieten bijstaan door uitstekend geïnformeerde kunsthandelaren bewijst het resultaat van de veiling: een opbrengst van enkele honderden miljoenen euro. Bergé neemt met pijn in het hart afscheid van z’n collectie moderne schilderijen, maar hij beseft dat ze na zijn dood sowieso openbaar verkocht zouden worden en in de Franse schatkist verdwijnen. Dan liever nu zelf de touwtjes in handen nemen, is zijn conclusie. Tegelijk beseft hij dat Yves Saint Laurent nooit een dergelijke stap zou hebben gezet. Hij hield niet alleen van de spullen die hij verzamelde, hij had ze ook nodig om te overleven, om z’n leven zin te geven, want ondanks het grote succes en het vele geld was hij lichtjes neurotisch en meestal depressief. Je zag hem maar twee keer per jaar echt lachen, zegt Pierre Bergé, nl. op het moment dat hij na z’n seizoenshow de catwalk opliep en toegejuicht werd. De dag nadien was de euforie weer weggeëbd en trok hij zich in zichzelf terug.
 

 

Over de aard van hun relatie wijdt Pierre Bergé niet uit. Hij woonde met Yves Saint Laurent samen, maar ieder had z’n eigen slaapkamer en werkvertrek. Soms lijkt het allemaal meer op een vader-zoonrelatie, hoewel Bergé nauwelijks zes jaar ouder was, maar hij was duidelijk degene die de zakelijke kant van het huis YSL controleerde en uit de footage leren we dat hij zich ook bezighield met de organisatie van de tweejaarlijkse shows. Hij was m.a.w. het manusje-van-alles van het YSL-imperium. Z’n woede-uitvallen tegen het personeel en de medewerkers waren trouwens legendarisch, ook al duurden ze nooit lang. Het resultaat waren telkens opnieuw unieke en prefect geregisseerde modeshows die de hautecouturewereld met stomheid sloegen en die het financieel succes van de onderneming YSL garandeerden. Waaruit mag blijken dat Bergés zakelijke talent niet had kunnen bloeien zonder de uitzonderlijke creatieve geest van Yves Saint Laurent, waarover Bergé trouwens geen misverstand laat bestaan: hij was een ongelooflijk getalenteerd iemand, zegt hij in dat verband.
 

 

Maar dat Yves Saint Laurent het heel moeilijk had met de onbekende buitenwereld – die hem uiteindelijk op handen droeg - en zich nauwelijks op z’n gemak voelde tijdens publieke optredens, blijkt uit z’n afscheidsspeech als hoofdontwerper van YSL in 2002: hij beeft als een riet, z’n stem slaat over en we kunnen het niet bewijzen, maar het zweet stond hem wellicht in de handen. Smart is de prijs voor succes, zegt Pierre Bergé, en Yves Saint Laurent behoort duidelijk tot de groep van succesrijke mensen die het slachtoffer worden van hun unieke talent en uitzonderlijke gave, want ze hebben zonder de neveneffecten gerekend. Bergé probeerde een halve eeuw lang oplossing te bieden door Saint Laurent gedurende maanden in Marrakesh onder te laten duiken in een grote villa, helemaal ingericht in Arabische stijl (Yves Saint Laurent werd geboren in Oran en bracht een deel van z’n jeugd in Marokko door), maar het had niet meer dan een tijdelijk effect voor een figuur die sowieso bestond bij de sympathie en de verering van z’n publiek.

 

 

Heel veel aandacht schenkt de regisseur ook aan de huizen en de persoonlijke leefwereld van Yves Saint Laurent en Pierre Bergé, want dat was zowat de enige echte hobby van de beide heren: luxe verzamelen van het vele geld dat ze samen verdienden. Yves Saint Laurent had een barokke voorkeur voor Frans design uit de tweede helft van de 19^de eeuw, Bergé had een voorliefde voor moderne schilderkunst en beeldhouwkunst, stijlen die ze naadloos combineerden in hun vele interieurs van Parijs tot Marokko. Het resultaat was een museale omgeving met beide mannen als conservator. Pierre Thoretton is er getuige van en brengt er verslag over uit en hij doet dat op een objectieve en afstandelijke manier met Pierre Bergé als gids.

 

Naast perfecte recente opnamen en interviews met Pierre Bergé, gebruikt regisseur Pierre Thoretton heel veel footage, foto’s en homevideo’s om z’n portret van Yves Saint Laurent te illustreren. Het materiaal is niet altijd van goede of gelijke kwaliteit, maar dat is normaal voor een dergelijke productie.

De geluidstrack staat in 5.1, wat helemaal niet nodig is voor deze film, de muziek is sober en wordt discreet toegepast.

Een eerder kort interview met de regisseur in Prime Item, een aantal Outtakes, het niet verknipte Interview met Pierre Bergé en een uitgebreid kijkje Achter de Schermen bij Y. Saint-Laurents Huizen en Atelier (60 min.) waarin al hun huizen én de inboedel in beeld worden gebracht, een viertal korte documentaires die vooral boeiend zijn voor kunstverzamelaars en –kenners en YSL-fans van het eerste uur.

 

L’Amour Fou is een goed gemaakte documentaire, niet zozeer over de relatie tussen Yves Saint Laurent en Pierre Bergé, maar veel meer over het leven en de carrière van Yves Saint Laurent en over het imperium dat hij samen met zijn levensgezel Pierre Bergé in de loop van een halve eeuw heeft opgebouwd.