KISS ME, STUPID
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2011-11-07
Kiss Me, Stupid maakt deel uit van de Billy Wilder Collectie, waartoe ook nog volgende films behoren: The Seven Year Itch, Witness For The Prosecution, Some Like It Hot, The Apartment, Irma La Douce, One Two Three, The Fortune Cookie en The Private Life Of Sherlock Holmes en Avanti!
FILM
Een carrière zonder artistieke floppen bestaat niet, zelfs als je naam Billy Wilder is. Als we iets moeten onthouden van
Kiss Me, Stupid dan is het dat wel. Ook Wilders vorige film
Irma La Douce bleek geen hoogvlieger, maar dat was tenminste nog een gigantisch commercieel succes.
Kiss Me, Stupid bleek geen van beide en luidde het einde in van een periode van ongekende triomfen voor de cynische regisseur uit Wenen. We weten, onder meer uit quotes in het schitterende interviewboek dat Cameron Crowe enkele jaren voor Wilders dood uitbracht, dat de cineast in de jaren zestig problemen had om met zowel de veranderende maatschappelijke zeden als met de trage dood van het studiosysteem om te gaan, maar helaas kunnen we het falen van
Kiss Me, Stupid niet enkel daaraan wijten. Ja, Wilder, zoekt merkbaar een humoristisch evenwicht om relevant te blijven voor de sixtiesgeneratie, maar hét grote probleem met de prent zijn een plot die zelden geloofwaardig is en personages die naïever en dommer zijn dan we van Billy Wilder gewoon zijn.
Kiss Me, Stupid opent met een optreden van Dean Martin in Las Vegas. De crooner heeft enkele dagen later een tv-opname in Los Angels en besluit het traject met de auto af te leggen. Vanwege een wegomlegging belandt hij in het onooglijke dorpje Climax, Nevada. Daar zien de plaatselijke benzinepompbediende Barney en beste vriend, pianoleraar Orville, de kans schoon om Dino enkele van hun eigen composities te verpatsen. Omdat die in eerste instantie geen interesse heeft, saboteert het duo de wagen van de zanger, die nu noodgedwingen de nacht moet doorbrengen in Climax. Orville biedt hem zijn gastenkamer aan, maar bedenkt zich dan omdat zijn vrouw zot is van Dino. Daarom werkt de ziekelijk jaloerse pianoleraar zijn echtgenote het huis uit - op hun huwelijksverjaardag nota bene - en vervangt hij haar door 'Polly the Pistol', een serveerster uit een plaatselijke nachtclub. Dino heeft immers duidelijk laten blijken dat hij wel een verzetje kan gebruiken die nacht. En Orville is tot alles bereid om een van zijn songs te verkopen. Maar Polly geniet wel van het 'vrouwtje spelen' en speelt het spelletje niet mee zoals gepland.
Het is een typisch Wilderesk verhaal dat zeker zijn verdiensten heeft, vooral in de scènes waarin Kim Novak geborgenheid zoekt in de huiselijke setting, maar het plaatje klopt niet helemaal. Wilder en zijn vaste co-scenarist Izzy Diamond zoeken namelijk een evenwicht tussen farce en maatschappijkritiek dat ze nooit helemaal vinden. De reden is dat de toon van de film ongedefinieerd is.
Kiss Me, Stupid bevat te weinig dijenkletsende grappen om voor een uitstekende komedie door te gaan en hamert de 'boodschap' (dat vertrouwen in een relatie meer betekent dan trouw zijn aan elkaar) er zo weinig subtiel in dat je amper van een zedenschets kan spreken. Ook het ritme van de prent zit volledig fout. Dean Martin verdwijnt na de eerste tien minuten grotendeels uit beeld om pas een uur later zijn rechtmatige plek in de plot te veroveren. Kim Novak krijgen we zelfs pas na bijna een uur voor het eerst te zien. De focus ligt dan ook grotendeels op Ray Walston en zijn jaloerse neigingen, maar hoewel de acteur het beste van zichzelf geeft, wordt het karakter te weinig ontwikkeld om de aandacht voortdurend vast te houden.
Je merkt bovendien goed aan
Kiss Me, Stupid dat de film gemaakt is op een scharniermoment in zowel de carrière van Wilder als in de geschiedenis van Hollywood. Enerzijds is de plot ouderwets farcicaal, wat de iets oudere, typische bioscoopbezoeker van de jaren veertig en vijftig moet aanspreken. Anderzijds probeert de prent in te gaan op moderne tendenzen in de samenleving om het oprukkende jongerenpubliek niet uit het oog te verliezen, wat zich vooral uit in humor die minder subtiel maar meer van een vette, seksueel getinte knipoog uitgaat. Het resultaat is dat
Kiss Me, Stupid vis noch vlees is: te ouderwets voor de jeugd, te modern voor een ouder publiek. De worsteling van Wilder en Diamond is zichtbaar op het scherm en ontdoet de prent grotendeels van z'n charme en empathie. Al helpt ook de over-the-top-pastiche die Martin van zichzelf maakt niet.
Bijwijlen bevat de film misschien niet de vonk om tot iets meer dan een ongedefinieerde, weinig hilarische komedie uit te groeien, maar dan toch tenminste de aanzet tot een vonk. Het is niet alsof Wilder van de ene dag op de andere zijn magische touch verloren heeft. Maar het is wel vaak zoeken naar de memorabele momenten die slechts in de tweede helft van de film sporadisch opduiken. Dat
Kiss Me, Stupid het beste voor het laatste bewaart, verklaart ook dat de prent je niet echt met een wrange nasmaak achterlaat. De punten die Wilder naar voren wil brengen over de moraal en zeden van de jaren zestig komen wel degelijk aan de oppervlakte drijven. Maar dat had, tenminste wat mij betreft, een stuk entertainender mogen gebeuren.
BEELD EN GELUID
De beeldkwaliteit is op deze dvd niet van wereldschokkend niveau. In de daglichtscènes valt het allemaal nog mee, met een redelijke scherpte en een bevredigende helderheid. De nachtelijke scènes kampen echter met een apert gebrek aan contrast en tonen ook de grote hoeveelheid grain die nog aanwezig is op de print. Dat is onvoldoende om het kijkplezier te vergallen, maar het biedt zeker geen meerwaarde. De soundtrack bestaat uit een monospoor dat de dialogen verstaanbaar weergeeft maar waarover voor het overige weinig te zeggen valt.
EXTRA'S
De disk bevat geen extra's.
CONCLUSIE
Kiss Me, Stupid is een van de meest pedante films die Billy Wilder heeft gemaakt. Het magische evenwicht tussen hilarische humor en subtiele maatschappijkritiek is volledig zoek in het scenario en in de cast kunnen alleen Kim Novak en Ray Walston de kijker min of meer bekoren. Beeld en geluid kan je op deze dvd bovendien op zijn best adequaat noemen, terwijl een bonussectie ontbreekt.