A Girl Missing heeft Yokogao als originele titel, en voor wie nog nooit van de titel heeft gehoord wordt daarmee onmiddellijk duidelijk dat dit een prent is van de Aziatische markt. En niet zo maar één, want de man achter de camera is Kōji Fukada. Deze in Tokyo geboren cineast is een gerenommeerde filmmaker die een wit voetje heeft bij de alternatieve pers en leerde filmen door onder meer het toedoen van Kiyoshi Kurosawa. Geen familie van die andere Kurosawa, maar wel één van de grootmeesters uit het Japans horrorgenre. Niet dat je dat in zijn films merkt, hoewel macaber en luguber soms te gebruiken adjectieven zijn, maar als grote fan van Eric Rohmer spitst hij zich graag toe op relationele problemen waarmee een mens kan geconfronteerd worden. In 2010 kwam met Hospitalité zijn grote doorbraak en zijn allerbekendste (in arthouse-middens dan toch) is Harmonium die in 2016 in Cannes de juryprijs kreeg voor de Un Certain Regard-sectie.




Ook zijn laatste A Girl Missing werd een festivalfavoriet, onder meer in Toronto, Rotterdam en bij ons op FilmFest in Gent. Wederom zo’n moeilijke film die alleen maar de smaakpapillen van de pers beroert? Nou neen. Niet dat deze Japanse film een hapklare brok is. Het duurt immers een hele poos vooraleer de kijker gewend raakt aan het verhaal. Deels omdat de filmmaker niet altijd vanzelfsprekende sprongen in de tijd maakt, maar ook omdat dit een film is waarbij de emoties het verhaal vertellen. Zo is een ontvoering het kantelpunt van het verhaal, maar die komt nooit in beeld, laat staan de motieven van de dader. Wel zijn er de desastreuse gevolgen voor zij die er onrechtstreeks mee te maken hebben en in het geval van A Girl Missing is dat de verpleegster Ichiko (Mariko Tsutsui).

Vraag ons niet waarom maar Japanners hebben van nature uit een plichtsgetrouw imago en dat is zo wat het minste wat je kan zeggen van Ichiko die zichzelf bijna volledig wegcijfert als verpleegkundige die een oude kunstenares dagelijks thuis verzorgt, waardoor zij bij de familie een vriend des huizes is geworden en de twee kleindochters, Saki en Motoko, haar zo goed als familie zien. Ichiko die op trouwens staat met een arts vindt deze onderdanige rol fijn en denkt dat ze hiermee haar steentje bijdraagt aan de maatschappij; een rol die haar volledig ontnomen wordt als haar neef één van de kleindochters ontvoerd. Omdat Ichiko hier niets mee te maken heeft, besluit ze om het niet aan de familie te zeggen dat de dader familie is van haar. Dat is wel buiten de pers gerekend die zich als losgeslagen aasgieren op het verhaal storten en insinueren dat de voorbeeldige verpleegster wel eens een zeer donker kantje zou kunnen hebben. De familie is ontdaan van het verhaal en ontslaat de verpleegster op staande voet die ziet hoe de wereld rondom haar stilaan ineen zakt.




Een zeer interessant uitgangspunt waarmee je in Hollywood als scenarist wel eens brood mee op de plank zou kunnen toveren, maar Kōji Fukada die zelf dit verhaal schreef maakte er eerder een puzzel van waardoor de kijker er zelf maar moet zien in te slagen om de stukjes bij elkaar te gaan leggen. Mits wat investering is dat op zich niet zo moeilijk, maar het zorgt wel voor een andere kijkervaring die vooral in de smaak zal vallen van arthouse-liefhebbers. Mariko Tsutsui doet het prima als vrouw waar je nooit vat op hebt. Heeft ze überhaupt niets met de ontvoering te maken of is ze dan toch die horrorverpleegster die de pers van haar maakt? We weten het nooit, wat we wel zien is dat een leven dat tot in de puntjes zorgvuldig is opgebouwd als een kaartenhuisje in elkaar stuikt als anderen dat willen, in dit geval de paparazzi-achtige journalisten die alles op alles zetten om toch een sensatieverhaal te hebben. Daardoor is de film ook zonder meer een aanklacht tegen de huidige media die in plaats van echt onderzoek gewoon een gezellig babbeltje met de buren gaat maken en het verhaal dat daaruit voortkomt als waarheid gaan verkondigen en daarmee levens verwoest zonder dat ze daar zelf erg in hebben. Het open einde zal voor sommige kijkers wellicht een domper zijn, maar A Girl Missing is dan ook een puzzel die je op verschillende manieren als tot één geheel kan maken.




BEELD EN GELUID

A Girl Missing van Kōji Fukada is Japanse arthouse van de bovenste plank over een vrouw die door omstandigheden waar zij volledig buiten staat (die indruk hebben we toch) haar hele leven in elkaar ziet zakken en niet meer dan de prooi van de pers wordt. De verhaalstructuur vergt enige investering en wie een kant-en-klaar verhaal verwacht, buigt zich maar beter of iets anders, maar beklijvend is het wel.