CHICKEN RUN (BLU-RAY)
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2021-08-06
FILM
De rosse kip Ginger (Julia Sawalha) onderneemt dappere pogingen om een ontsnappingsroute te bedenken uit de eierboerderij van Mrs. Tweedy (Miranda Richardson), maar ze faalt keer op keer, wat haar telkens een reisje naar het isolatiehok oplevert. De kippen die niet genoeg leggen, eindigen namelijk ten huize Tweedy op het bord. Wanneer ze de wanhoop nabij is, komt net de haan Rocky Rhodes (Mel Gibson) over de boerderij aangevlogen. Kennelijk is hij op de loop voor het circus waar hij tewerkgesteld is als de act 'de vliegende haan', en Ginger belooft hem te verstoppen als hij als wederdienst de kippen leert vliegen. Rocky stemt toe, maar hij houdt angstvallig verborgen dat hij helemaal niet kán vliegen (alleen als hij uit een kanon weggeschoten wordt). De Tweedys zijn intussen de schaarse inkomsten van de eieren beu, en Mrs. Tweedy bestelt een volautomatische machine waarin je aan de éne kant kippen doet, en waaruit er aan de andere kant kippenpasteitjes komen. Ondanks een dappere poging om de machine te saboteren, dringt de tijd...
Chicken Run was de eerste lange animatiefilm van Aardman, dat voordien naam en faam verwierf met de
Wallace & Gromit-shorts. De ambachtelijkheid straalt van deze film af, waarbij plasticinen kippen in stop-motion worden gefilmd en je de vingerafdrukken van de boetseerders bij wijze van spreken nog op de figuurtjes ziet staan. Het productieproces van deze film duurde jaren, en aangezien Aardman intussen slechts een langspeelfilm of zeven op zijn naam heeft staan, kan je een inschatting maken hoe arbeidsintensief
Chicken Run wel niet was. Van de props van de film blijft heden ten dage niets meer over, overigens, nadat een brand de archieven van Aardman heeft verwoest. Verwacht je in deze prent aan de typische typische Britse Aardman-humor. Mel Gibson, in de periode vooraleer hij in ongenade viel, die anno 2000
hot was dankzij films als
Braveheart, werd aan boord gehesen om als
yank tegengewicht te bieden tegen de Britse flair, en dat leverde briljante momenten op. Momenten die geheel in de mist gingen bij de schabouwelijke Vlaams gedubde versie, waar we op deze Blu-ray gelukkig van verlost zijn. De kippen hebben allemaal hun eigen persoontje; zo is Babs (Jane Horrocks), de kip die voortdurend met een brei rondloopt, niet het grootste licht uit de kippenren, en wordt de bejaarde haan Fowler (Benjamin Whitrow), die de
yank als eerste doorziet voor de oplichter die hij is, voorgesteld als Britse oudstrijder.
De film bevat bovendien nogal wat knipogen naar de realiteit die de kinderen niet mee gaan hebben. Zo heet de kip die op de slachtbank eindigt aan het begin van de film Edwina, wat een rechtstreekse referentie is naar Edwina Currie, een Engelse politica die over een landbouwschandaal met eieren is moeten aftreden. Ook wordt er een paar keer een steek gegeven in de richting van Mel Gibson, onder meer door te insinueren dat Rocky geen echte Amerikaan is (Gibson is Amerikaan van geboorte maar heeft het merendeel van zijn jeugdjaren doorgebracht in Australië, wat de bron van misconceptie is dat Gibson Australiër zou zijn). Dat de kippen samenhokken in hut 17 is duidelijk een referentie naar de oorlogsfilm
Stalag 17, en uiteraard is de hele film een parodie op de Steve McQueen-klassieker
The Great Escape. Hoe dan ook verdient
Chicken Run terecht het predikaat van een klassieker.
BEELD EN GELUID
Chicken Run lijdt onder een rechtenkwestie. Waar Dreamworks het op gegeven moment bestond om hun backcatalogus integraal op Blu-ray uit te brengen, een initiatief dat absoluut onze goedkeuring kan wegdragen, bleek
Chicken Run de enige uit de worp die zelfs op de Amerikaanse versie niet met Nederlandse ondertiteling werd uitgebracht. De reden was simpel: de rechten van alle Dreamworks-films rustten op dat moment bij Universal, behalve
Chicken Run, dat voor de Nederlandstalige regio eertijds op
dvd werd uitgebracht door A-Film. We weten intussen allemaal hoe het met A-Film is afgelopen, wat betekent dat de rechten voor
Chicken Run in de Benelux ergens
in limbo hangen. Wie genoeg heeft aan Engelse CC-ondertiteling, kunnen we deze Amerikaanse versie aanraden. Alleszins is dit een zeer mooie Blu-raytransfer, en het is pas bij deze herkijkbeurt dat het me is opgevallen hoe donker het timbre van deze film is. De ontsnappingspogingen van de kippen spelen zich uiteraard bij nacht en ontij af, maar ook de assemblage en ingebruikname van de kippenpasteimachine gebeurt bij weinig licht, wat gelukkig niet ten koste gaat van de detaillering en de scherpte. Je moet overigens even wennen aan de bewegingen van de kippen, die niet echt vloeiend gaan maar eerder in schokjes, wat uiteraard veroorzaakt wordt door de stop-motiontechniek. De film is geschoten met 20 frames per seconde, waar dit gebruikelijk 24 is. De geluidstrack is uitgevoerd in DTS-HD MA 5.1, en er wordt nogal wat gebruik gemaakt van de surrounds, vooral bij de diverse hilarische ontsnappingspogingen. Wanneer de kippen in paniek door elkaar beginnen te kakelen, levert dat een leuk
soundscape op, en de dialogen blijven hierin zeer goed geprioritizeerd.
EXTRA'S
De Blu-ray bevat beduidend minder bonusmateriaal dan de dvd eertijds. Naast een redelijk droge
audiocommentaartrack met regisseurs Peter Lord en Nick Park, krijgen we twee making of-featurettes.
Poultry in motion: The making of Chicken Run (20:50) is meer algemeen en promotioneel georiënteerd, terwijl
The hatching of Chicken Run (15:03) het eerder heeft over de drie jaar die het geduurd heeft om de film ambachtelijk te maken.
CONCLUSIE
Voor
Chicken Run op Blu-ray moet u uitwijken naar het buitenland, maar u bent meteen van die afschuwelijke Vlaamse versie verlost. Aardman op zijn best!