FILM
Dat de seventies de gouden jaren van de cinema zijn, is voor niemand nog een geheim. Aan bekende titels geen gebrek, maar je hebt evengoed een groot arsenaal van pechvogels die nooit het publiek hebben bereikt. Wat dacht je van de droomcombinatie Sydney Pollack en Paul Schrader? Het resultaat is de compleet ondergesneeuwde politiethriller The Yakuza, die je op Blu-ray vindt via de Warner Archive Collection. Niet goedkoop dus, maar meer dan de moeite waard.




Paul Schrader heeft altijd beweerd dat het idee voor zijn script voortkwam uit een brief die hem gestuurd werd door zijn broer Leonard, die in Japan woonde. Leonard had de VS verlaten toen hij zijn militaire dienstplichtkaart ontving en er werk vond als docent Engels aan een Japanse universiteit. Naar verluidt zat de man er zich stierlijk te vervelen en keek er naar massa's yakuza-films. Leonard dacht dat het best wel interessant zou zijn om een yakuza-verhaal te vertellen waarbij iemand uit het Westen was betrokken. Leonard vertelde dit aan zijn broer Paul, die door dit verhaal geïntrigeerd raakte en zelf een heleboel yakuza-films ging bekijken, zodat hij het concept ervan beter zou snappen. Ook al is de film gemaakt in 1974, was dit het eerste script van Paul Schrader, dat hij nadien verfijnde met Robert Towne, die de reputatie heeft een van de beste scriptdoctors in Hollywood te zijn en volgens velen met Chinatown het beste script aller tijden schreef.




Het verhaal gaat over de gepensioneerde rechercheur Harry Kilmer (Robert Mitchum) die van George Tanner (Brian Keith) de vraag krijgt om hem te helpen bij de ontvoering van zijn dochter door de yakuza-gangster Tono (Eiji Okada). Tanner hoopt dat Kilmer het meisje kan redden omdat hij een heleboel Japanse connecties heeft toen hij daar werkte na de Tweede Wereldoorlog. Kilmer gaat op het aanbod in omdat Tokio altijd een speciale plaats in zijn hart heeft, want daar woont zijn grote liefde Eiko (Keiko Kishi). Het bloed dat je op het yakuzazwaard ziet van de filmaffiche, voorspelt echter weinig goeds.

Na Mean Streets wilde Martin Scorsese maar al te graag de film regisseren, maar de producers wilden Sydney Pollack omdat hij met zijn vorige films They Shoot Horses, Don't They?, Jeremiah Johnson en The Way We Were de kassa's deed rinkelen. Scorsese mocht in de plaats daarvan Alice Doesn't Live Here Anymore regisseren, en de ironie is dat deze film wel een succes was (en de doorbraak van Scorsese betekende), terwijl The Yakuza een gigantische flop werd. Nog voor Pollack hadden de studio's Robert Aldrich aangesproken als regisseur met Lee Marvin in de hoofdrol, maar toen Robert Mitchum Marvin verving, stond die erop dat Sydney Pollack de film zou draaien, ook al beweert men dat Pollack eventjes overwoog om Robert Redford voor de hoofdrol te vragen. Een kluwen dus, net als de yakuza-banden waarvan eer de hoofdader is.




Ook op de set was het geen lachertje, want Sydney Pollack sprak geen Japans, en zijn cameraman, Okazaki Kozo geen woord Engels. De twee communiceerden via kaarten die de kleurtinten aangaven welk licht ze zouden gebruiken, en hoe vreemd dat ook leek, bleek dat perfect te lukken. Hoewel de film nu gelauwerd wordt als een meesterwerk, vonden de Amerikaanse critici er destijds maar weinig aan. Pollack snapt perfect, ten minste in filmtaal toch, het Japanse leven, en je mag er zeker van zijn dat Refn zeer goed naar deze film heeft gekeken alvorens hij aan Only God Forgives begon. De gevechtscènes zijn perfect, heroïsch en met stijl gemaakt. Hoewel goed acterend is Mitchum ook wel een tikkeltje ongeloofwaardig om op zijn dooie gemak een heel leger yakuza-mannetjes uit te schakelen, maar het blijft grootse cinema. Wie vertrouwd is met het werk van Schrader, zal hier opnieuw het portret herkennen van de loner die door niemand begrepen wordt en zijn eigen weg zoekt in de maatschappij.

BEELD EN GELUID
Zoals gezegd is deze Blu-ray uitgebracht in de Warner Archive Collection-reeks. Dat betekent dus automatisch dat dit een release is die je niet onder de 20 euro zal vinden, en dan nog vaak via de Amerikaanse markt. Gelukkig gaat het om een perfecte transfer met schitterende detailering die alleen ontsierd wordt door de ondertiteling die, zoals zo vaak bij Warner Archive, de ondertiteling in blokletters presenteert. Gelukkig niet in het geel zoals men dat soms doet. De geluidsband is een ietwat ouderwetse, maar degelijke DTS-HD MA 2.0.




EXTRA'S
Naast een trailer en een audiocommentaar van Sidney Pollack, is er een oude vintage featurette (weliswaar in VHS-kwaliteit) Promises To Keep, wat een soort van reisdagboek is van Pollack toen hij de film in Japan opnam en zo'n twintig minuutjes duurt.

CONCLUSIE
The Yakuza is een obscure, maar ronduit fantastische actiethriller waarbij Robert Mitchum naar Japan gestuurd wordt om een vrouw uit de klauwen van de yakuza te redden.