YASMINE - VANDAAG (HET MORGEN VAN GISTEREN)
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2005-12-18
CONCERT
Wat een overrompelende podiumpersoonlijkheid, wat een indrukwekkende rockdiva, schreef de Nederlandse Volkskrant in haar editie van 15 januari 2005 over het gastoptreden van Yasmine in
Overspel, de theatershow van Thé Lau in de Kleine Komedie in Amsterdam. Yasmine bracht er nummers uit haar cd
Vandaag (Het Morgen Van Gisteren), een verzameling vertalingen van werk van de Amerikaanse bard Leonard Cohen, de vader aller neuzelaars. Eerder, bij de voorstelling van de cd in de Ancienne Belgique, in september 2004, had ook Knack al gewaarschuwd voor een
ingetogen, breekbaar zingende Yasmine... die erin slaagt een geloofwaardig nieuw licht op Cohens oeuvre te werpen. Voor de nog niet overtuigden onder u is er nu de dvd
Vandaag (Het Morgen Van Gisteren) met daarop het live-optreden van Yasmine en haar band, door Canvas geregistreerd in de AB (lente 2005): voor een vuistje vol euros krijgt u een twee uur durend concert met als gasten Thé Lau, Kris de Bruyne en Henk Hofstede, plus de cd die is aangevuld met drie extra live-nummers.
Het is een riskante onderneming om werk van een man als Leonard Cohen op je repertoire te nemen. Het gebeurt wel, maar in onze contreien is het een zeldzaam verschijnsel. Liesbeth List heeft zich ooit aan Theodorakis gewaagd en aan Brel (allebei met groot succes overigens), maar voor de rest zijn de voorbeelden schaars. Het moet een schok zijn voor menig Cohen-fan dat uitgerekend het meisje achter
In de Regen Gedanst (1993) en
Meisjes Aan De Macht (1999) het vermetele plan beraamt om hun idool op eigen terrein uit te dagen. Wie naar het
zittend publiek kijkt in de Ancienne Belgique die avond, ziet een zaal met heel veel Cohen-adepten, misschien uit nieuwsgierigheid of een zekere drang tot zelfverminking, in elk geval zijn ze van heinde en ver naar Brussel afgezakt om Yasmine aan het werk te zien, haar streng te beoordelen en desnoods zoals in het oude Rome – met de duim naar de grond gericht – af te maken, om vervolgens voldaan naar huis te rijden en opgelucht die goeie ouwe Cohen nog een keer te laten bromvliegen door de huiskamer. Maar hun aanvankelijk aarzelend, later voorzichtig aanzwellend en uiteindelijk overweldigend applaus gevolgd door een staande ovatie, laat aan duidelijkheid niets te wensen over: Yasmine heeft man en paard overtuigd met een selectie van bekende en minder bekende nummers van Leonard Cohen, van een Nederlandse tekst voorzien door haar zelf (3 keer), Thé Lau (The Scene), Frank vander Linden (De Mens), Rick Denys, Rik de Leeuw (Tröckner Kecks), Kris de Bruyne en Henk Hofstede (The Nits).
De teksten of eigenlijk vertalingen, bewerkingen en nieuwe zettingen op
Vandaag (Het Morgen Van Gisteren) zijn in orde. Ze zijn poëtisch van inslag, melancholisch of gewoon praktisch en direct, soms metaforisch (
Het venster), gaan over liefde, verdriet, tegenslagen en de kracht om opnieuw rechtop te staan (
Zo Zeg Je Geen Vaarwel), hebben betrekking op actuele onderwerpen (
Eerst Nemen We Manhattan) of over het leed van de oorlog (
De Partizane). Niet één keer is er sprake van meligheid of steekt er een gevoel op van overbodigheid en gemakzucht. Aan de teksten is veel tijd en zorg besteed om alle hoekjes en kantjes goed te krijgen en de woorden en zinnen hun normale ritme te laten behouden, nauw aansluitend bij het natuurlijke tempo van de muziek. Nummers als het jachtige
Wie Door Vuur (een duet met Kris de Bruyne, auteur van de tekst),
Ik Ben Je Man (tekst van Yasmine) en het van Jennifer Warnes bekende
Je Eeuwige Regenjas (Rick De Leeuw) illustreren perfect de mogelijkheden die onze moedertaal biedt in de handen van bekwame vakmannen en –vrouwen.
Het meest verrassende aan Yasmine's interpretaties is de complete
restyling van de nummers. Het originele materiaal van Cohen heeft ze tot op het bot uitgekleed, tot waar alleen de essentie overblijft, om vervolgens laag voor laag voor een nieuwe bekleding te zorgen, eentje die bovendien heel nauw bij haar eigen persoonlijkheid, haar eigen stem en timbre past. Sommige
songs komen haast onherkenbaar uit het proces te voorschijn en als luisteraar heb je enige tijd nodig om het origineel in de nieuwe versie te herkennen. De instrumentatie en de arrangementen zijn niet die van het begin van de jaren '70, hoe mooi die ook waren en nog altijd zijn. Yasmine en haar band hebben gekozen voor arrangementen van vandaag, voor stomende en pulserende ritmes waar de liedjes van Cohen dat toelaten, zoals in
So Long, Marianne, een eerste rockerig hoogtepunt op de dvd, na haar verwelkoming
M'n Gasten, en het popachtige
In M'n Eigen Huis. Er worden invloeden uit electro en industrial binnengesmokkeld die een plaatsje krijgen tussen een zinderende contrabas en een gevoelige viool. Samen zorgen ze voor aandachttrekkende, goed geplaatste en mooi uitgewerkte miniatuurtjes vol krassende bottlenecks, tics en clicks, hallucinante distorsies, modernistische pianoarrangementen en atonale geluidspatronen die de oude songs in een fris kleedje steken. Het rustig voortkabbelende werk van Cohen wordt een kokende rockbrij met fragiele toetsen, zoals in
Bird On A Wire waar een opgewekte, opdringerige en uitdagende banjo, weggerukt uit een heel andere omgeving, hier in de AB een breekbare stem komt begeleiden.
Tussendoor vertelt Yasmine haar publiek iets over liefde, het verlies ervan en de heropstanding na het verdriet en ze doet dat afgemeten, zonder veel drukte. De nadruk ligt op de muziek, op de pareltjes die ze tegen sneltempo aan elkaar rijgt: een verrassende versie van
The Partizan, een duet met Thé Lau, heel laag, schor en diep;
Eerst Nemen We Manhattan met de dreigende piano van David Poltrock – een meester-tovenaar - en lange sneren slideguitar door Jo Mahieu - Lucifer in eigen persoon; het rustige
Het Venster en uiteraard haar versie van Cohens allerbekendste compositie
Suzanne.
Ik Doe Het Voor De Schoonheid met veel piano, is een statement, de beginselverklaring van een jonge Vlaamse die een prachtige carrière achter de rug heeft en aan het begin staat van een nieuwe en veelbelovende.
PLAYLIST
Deel 1:
1 M'n gasten
2 In m'n Eigen Huis
3 Dans me
4 Je Eeuwige Regenjas
5 So Long, Marianne
6 Zo Zeg Je Geen Vaarwel
7 Het Venster
8 Wie Door Vuur (met Kris de Bruyne)
9 Bird On A Wire
Deel 2:
10 Eerst Nemen We Manhattan
11 Take This Waltz
12 De Partizane (met Thé Lau)
13 Het Grote Vuur
14 Lover, Lover, Lover
15 Je Weet Wie Ik Ben (duet met Henk Hofstede)
16 Ik Ben Je Man
17 Wervelwind
Bisnummers:
18 Suzanne
19 Ik Doe Het Voor De Schoonheid
BEELD EN GELUID
Vandaag (Het Morgen Van Gisteren) is een VRT-opname die onder de beste omstandigheden is gemaakt: verschillende camerastandpunten, interessante camerawissels, mooie close ups van de zangeres en de bandleden. Alleen in het begin zit er een klein ongelukje met een bezoeker die door het beeld loopt en de camera die even onstabiel wordt. Voor de rest is dit zonder meer een professionele prestatie. De plichtplegingen na de bisnummers zijn enigszins overbodig en het uitdelen van de bloemen had men best vervangen door een beeld van Yasmine en haar vrienden in de coulissen, net na het optreden. Het geluid staat in stereo en in Dolby Digital 5.1 (voor de extra's) en de kijker krijgt een zeer breed spectrum met Yasmine's stem in het midden, dan de gitaren en de piano, de andere instrumenten en de bijgeluidjes op de randen, links en rechts, goed en evenwichtig gespreid. De detaillering is uitstekend waardoor er ook bij luidere nummers voldoende miniaturen en spielereien hoorbaar zijn.
EXTRA'S
Een zes minutendurende
Achter de Schermen, met beelden van de repetities, het studiowerk en de opstelling annex repetitie in de Ancienne Belgique, en daaronder op akoestische gitaar een fragiele versie van
Hallelujah gevolgd door een
fotogalerij op de tonen van een eveneens gitaarbegeleide versie van
Bird On A Wire.
CONCLUSIE
Voor het eindoordeel over
Vandaag (Het Morgen Van Gisteren) treedt uw dienaar, u heeft het wellicht al geraden, het oordeel van de Volkskrant bij: dit is de prestatie van een rockdiva, een podiumbeest dat zijn repertoire met zorg weet te kiezen en met een fijne neus voor bekwame, originele en enthousiaste begeleiders. Cohen heeft nooit zo rockerig geklonken. Dat het precies een Vlaamse moet zijn die bewijst dat er nog toekomst is voor zijn oeuvre is leuk meegenomen. Yasmine op het podium is een plezier om naar te kijken en te luisteren. Zij heeft iets te vertellen en weet emoties op te wekken in de buik en in de ziel. De live-versies op de dvd zijn heftiger, directer en minder ingehouden dan de cd-uitvoeringen, maar ook die zullen u bevallen als u straks, na het werk, in de file staat richting Gent, Antwerpen of Hasselt. Ze zijn zeldzaam de grote muzikale talenten in dit kleine land, laten we er zorg voor dragen.
Vandaag (Het Morgen Van Gisteren) zit in een dubbel cd-doosje en hoeft u dus niet in de dvd-afdeling te zoeken.