LOU REED - ROCK AND ROLL HEART
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2006-10-18
DOCUMENTAIRE
De academiestudenten Lou Reed en John Cale richten in 1965 een bandje op en noemen het
The Velvet Underground. Hun thuisbasis is New York. Andy Warhol, de bebrilde all round-kunstenaar en op dat moment zowat hét boegbeeld van de Amerikaanse avant garde, is op zoek naar een muziekgroepje voor zijn multimediale tour
The Exploding Plastic Inevitable en hij engageert de band voor de muzikale omlijsting van zijn projecten.
The Velvet Underground wordt ondergebracht in
The Factory, Warhols New Yorkse kunstfabriek, waar met diverse kunstvormen wordt geëxperimenteerd. Lou Reed heeft er een goed contact met Warhol, die op zijn beurt veel interesse toont voor de materie waarmee de jonge muzikant bezig is. Later zal Lou Reed de invloed van Andy Warhol op zijn werk en zijn persoonlijkheid en hun uitwisseling van ideeën van groot belang noemen voor de uitbouw van zijn carrière. Buitenstaanders noemen hun contact
magisch. In 1967 neemt Warhol het initiatief voor een eerste plaatopname van de groep en gaat er van uit dat zijn nieuwe protégé, de uit Duitsland afkomstige Nico, zijn
girl of the year zoals hij haar zelf noemt, de zangeres van de groep wordt. De inmiddels zeer hoog geprezen plaat met de Warhol-banaan op de cover is het resultaat en de Lou Reed-compositie
Heroin het topstuk van het album. Toch blijft het succes beperkt tot de New Yorkse scène, want de muziek van
The Velvet Underground is veel te experimenteel voor het internationaal commerciële circuit. Zelfs in New York en omgeving was volgens Lou Reed geen enkele concertorganisator bereid om hen meer dan één keer te boeken. Hun
Black Angel Death-songs werden nauwelijks op prijs gesteld. Nico gaat er uiteindelijk vandoor en neemt haar liefje John Cale mee. De Velvets maken nog twee interessante albums op basis van veel minder heftige Reed-composities, maar kort nadien is het allemaal op en gaat
The Velvet Underground ter ziele.
In Engeland hoort David Bowie – hij zit op hetzelfde platenlabel als Lou Reed – de muziek van zijn Amerikaanse collega via een plaat die z'n eigen manager uit New York meebrengt. Bowie is er ondersteboven van. Hij nodigt Lou Reed uit naar Londen voor opnamen. Een paar maanden later ligt
Transformer in de platenwinkels en begint
Walk On The Wildside met een
...hustle here and a hustle there... voorzichtig aan zijn internationale carrière. De
Glamrock is geboren – rock’n roll met lipstick, zoals John Lennon het fenomeen noemde – en
Vicious is er de soundtrack van, alhoewel Bowie meestal als de uitvinder van het genre wordt bestempeld. Maar volgens David Bowie zelf was het Lou Reed die het straatbeeld en het landschap schepte en zorgden hij en vele anderen alleen maar voor de mensen die het bevolkten.
Transformer wordt eerst een bescheiden hit in Engeland en nadien een mega-succes in Europa, want Lou Reed heeft de vinger aan de pols van een nieuwe tijd.
In 1973 releast Lou Reed het album
Berlin, een epische plaat over pijn, immens verdriet en scheiding en levert daarmee één van de tien beste en indrukwekkendste rockplaten uit de pop- en rockgeschiedenis af. Van het overtuigde
Caroline Says tot aarzelende
They Are Taking The Children Away, snijden zijn poëtische teksten als een mes door zachte boter. Een jaar later is Lou Reed terug in New York met
Rock'n Roll Animal en vindt hij in zijn eentje de rock'n roll opnieuw uit met oud Velvetmateriaal en
Sweet Jane. Het album
Sally Can't Dance< sluit nog even aan bij het Transformer- en Berlin-tijdperk, maar Lou Reed heeft een periode afgesloten en met
Metal Machine Music brengt hij
droon avant la lettre in de voetstappen van klassieke componisten als
Stockhausen: geen beats, geen teksten, maar een onafgebroken flow van geluiden en lawaai, pulserend en hypnotiserend, bijna een uur lang, zonder pauze.
In de late jaren '70 ontwikkelt Lou Reed zijn eigen variant van de
Punk.
Take No Prisoners is anarchistisch en uitdagend, een herbronning, maar ook een donkere tijd van drugs en alcohol. In de jaren '80 stapt Lou Reed noodgedwongen naar de AA, trouwt en probeert zijn carrière op de sporen te krijgen. Zijn werk wordt persoonlijker en drukt zijn zoektocht uit naar de eigen ik. Op de begrafenis van Andy Warhol praten Reed en Cale na vele jaren voor het eerst met elkaar en ontstaat een album dat uitgroeit tot een eerbetoon aan Warhol.
Songs For Drella (1990) is één van zijn sterkste projecten en wordt meteen voorafgegaan door het al even indrukwekkende
New York (1989) waarin hij als chroniqueur optreedt over het harde leven aan de zelfkant van een mega-city als New York:
The Dirty Boulevard en
Romeo and Juliette als uitgeklede rock'n roll over de donkere kanten van het bestaan in de marge, eenvoudig en
basic, kunst in zijn puurste vorm.
Magic And Loss (1993) is opgedragen aan Lou's grote inspirator, schrijver, dichter en bluesgigant Doc Pomus, overleden in 1991 aan kanker en samen met Mort Shuman de auteur van grote successen voor artiesten uit de jaren '50 en '60: Dusty Springfield, The Beach Boys, Ike and Tina Turner, The Birds, Dion, Ray Charles, The Drifters en Elvis Presley.
Lou Reed is zonder twijfel een belangrijk talent uit de rockmuziek van de voorbije 30 jaar. Van avangardistisch, experimenteel en shockerend talent anno 1965 is hij uitgegroeid tot een allround kunstenaar, een woordkunstenaar, een chroniqueur die de rockmuziek altijd serieus genomen heeft en gehanteerd als een integere en doelgerichte kunstvorm. Met zijn muziek en teksten voor
Time Rocker, in samenwerking met theaterdesigner en –vernieuwer Robert Wilson, over een man die reist door tijd en ruimte, bereikt Lou Reed uiteindelijk het punt waarop hij in de voetstappen kan treden van zijn grote voorbeeld Delmore Schwarz, schrijver en dichter uit de jaren’50, die hem tijdens zijn opleiding sterk beïnvloedde.
Lou Reed – Rock And Roll Heart is een prachtige, 85 minuten durende film over de rocker en kunstenaar Lou Reed. De makers overlopen systematisch de hoogtepunten uit ‘s mans lange carrière en stofferen hun argumenten met uniek en nooit eerder beschikbaar gesteld archiefmateriaal. Uittreksels uit live-optredens in o.a. The Knitting Factory (NY, 1997), The Brooklyn Academy Of Music (NY, 1989), David Bowie's 50th Birthday Concert, Madison Square Garden (NY, 1997) en The Supper Club (NY, 1997) worden afgewisseld met interviews: Lou's oude companen John Cale en Maureen Tucker, collega's en bewonderaars als Suzanne Vega, Philip Glass, David Bowie, David Byrne, Patti Smith en Dave Stewart; voor de meer journalistieke benadering van het fenomeen Lou Reed zorgen Penn Jillette, Thurston Moore, Sterling Morrison, Joe Dallesandro en James Atlas. Samen hangen ze een indrukwekkend portret op van één van de interessantste figuren uit de rockbusiness.
BEELD EN GELUID
Deze documentaire bevat archiefmateriaal en nieuwe opnamen. Het oude materiaal heeft de bekende mankementen qua beeld- en geluidskwaliteit, het recente materiaal is zonder meer perfect. Idem dito voor het geluid dat laveert tussen mono en stereo.
EXTRA'S
Bij de extra's zitten
Screen Tests van de artiesten die aan de film hebben meegewerkt mét hun
Biografieën, een
Discografie van Lou Reed, een paar
Zeldzame beelden van The Velvet Underground in Andy Warhols Factory,
Production Notes over de regisseur, de producers, de monteur en de researcher.
CONCLUSIE
Lou Reed – Rock And Roll Heart is een interessante documentaire over een groot muzikaal talent dat ook in zijn minder succesvolle jaren consequent zijn eigen en vooral eigenzinnige weg is gegaan. Het portret dat regisseur Timothy Greenfield-Sanders borstelt is omstandig en uitvoerig en de lange rij collega's, bewonderaars en specialisten die hij voor het project heeft warm kunnen maken, spreekt tot de verbeelding. Dit is een waardevolle release.