FILM
Toen Albert Einstein eind jaren dertig van de vorige eeuw ging doceren aan de universiteit van Princeton, kreeg een van zijn assistenten het lumineuze idee de Duitse professor de beginselen van het golfspel bij te brengen. Waar Einstein echter een overvloed aan hersencellen had, schoot hij schromelijk tekort in oog-handcoördinatie en dus liepen de lessen uit op een fiasco. Toen de golfleraar Einstein vroeg naar de reden voor zijn gebrek aan vorderingen in de sport, wierp de geleerde hem vier ballen tegelijkertijd toe met de opdracht ‘vang’. Uiteraard slaagde de leraar niet in het opzet.. ‘Als ik je één bal toewerp, vang je die probleemloos,’ concludeerde de professor bijgevolg, ‘maar gooi ik vier ballen, faal je jammerlijk. Heb je dus iets te zeggen, zorg er dan voor dat je één punt tegelijk maakt.’

Die wijze les is duidelijk niet besteed aan de makers van American Dreamz, een satire over macht, faam en ambitie die wanhopig vier radicaal verschillende verhaallijnen jongleert om ze vervolgens een voor een uit de handen te zien glippen. Wat op papier een intrigerende mix van politieke standpunten, sociologische kritiek en populair entertainment lijkt, oogt op het scherm als een chaotische warboel van genres. Regisseur-scenarist Paul Weitz mag dan verantwoordelijk zijn voor enkele van de betere dramedy’s van de voorbije jaren - About A Boy en In Good Company - hier neemt hij zoveel hooi op zijn vork dat de kijker door het bos de bomen niet meer ziet. Goed, ouderwets boerenverstand dicteert dat de oorlog in Irak, een populaire zangwedstrijd, een oerdomme president en terrorisme niet de ideale ingrediëntencombinatie vormen voor een makkelijk te verteren satire, American Dreamz bewijst dat ook in de praktijk.

De cineast verweeft vier hoofdpersonages in de plot: een antipathieke tv-presentator van een talentenjacht die ondanks het gigantische succes van zijn show nóg populairder wil worden; een meisje uit het hart van de Verenigde Staten dat met bedrieglijke naïviteit hoopt haar torenhoge ambities te verwezenlijken; een jonge moslimterrorist die de dood van zijn moeder wil wreken en de pas herkozen, ruggengraatloze Amerikaanse president, die gebukt gaat onder de raadgevingen van zijn Chief of Staff. De vier karakters komen samen in finale van de tv-show American Dreamz, die – letterlijk én figuurlijk – een knaller van formaat belooft te worden.



Vier protagonisten is beslist een brug te ver. Indien Weitz zich had beperkt tot bijvoorbeeld de presentator en het zangtalent, dan was daar een leuke romcom uit kunnen groeien. Indien hij had gekozen voor de president en de terrorist, dan behoorde een MASH-achtige satire tot de mogelijkheden. Nu wordt de kijker continu heen en weer geslingerd tussen zoveel personages, plots, locaties en motieven, dat de luchtigheid die de filmmakers nastreven meteen verdampt. Ook heeft de extreem cynische toon van de prent een negatieve impact op het entertainmentgehalte. Weitz maakt de president bijvoorbeeld dommer dan de gemiddelde labrador, waardoor het cliché gekwadrateerd wordt en het ambitieuze zangeresje dumpt haar vriend wel erg koel en cru. Om maar te zeggen dat je als kijker nooit de moeite doet om emotioneel in deze ongeloofwaardige personages te investeren.

De prestatie van de acteurs tilt American Dreamz bovendien niet naar een hoger niveau. Hugh Grant heeft nooit vat op zijn ergerlijke tv-presentator en dagdroomt voortdurend. Mandy Moore mag dan een behoorlijke stem hebben, een goede actrice zal ze nooit zijn en Dennis Quaid slaagt er zelfs in om een personage dat gemodelleerd is naar George Bush – en niet te missen homerun op satirisch vlak dus – op ongeïnspireerde wijze te verkopen. Als enige van de vier protagonisten weet Sam Golzari te overtuigen, hij is de moslimterrorist die tegen wil en dank verliefd wordt op de Amerikaanse droom. In de weg die dit karakter aflegt, kan je als kijker nog geloven, ook al wordt hij omringd door weinig geslaagde karikaturen.

De conclusie lijkt simpel: American Dreamz is een misrekening van formaat. Maar dat voorkomt niet dat de prent enkele zeer geslaagde momenten bevat. Een meisjesgeile rappende jood bijvoorbeeld is een briljante vondst en je kan niet anders dan respect hebben voor de wijze waarop de makers het aandurven in de laatste act zodanig over the top te gaan dat alle politieke correctheid overboord wordt gegooid. De filmmakers slaan echter bijwijlen de bal zo ergerlijk mis, dat je je afvraagt of dat niet de bedoeling was van Weitz en co. De parallellen tussen de auditierondes van Idool en American Dreamz zijn immers niet te missen: vals gezongen, een mislukking vanaf het moment van conceptie, maar op een bizarre, van leedvermaak doordrongen wijze, verrassend entertainend op tijd en stond.



BEELD EN GELUID
Films van nog geen jaar oud behoren een nagenoeg vlekkeloze transfer te krijgen en dat is ook het geval voor American Dreamz. Prima kleurenpalet, uitstekend contrast, goede scherpte, alles wat je van een recente prent op dvd verwacht. Het geluidsspoor bestaat uit een oerdegelijke Dolby 5.1-track die een goed evenwicht vindt tussen de dialogen, de muziek en de sporadische geluidseffecten. Solide transferwerk van de mensen bij Universal dus.

EXTRA’S
Hetzelfde kan echter niet gezegd worden van het bonusdepartement. Zelfs geen trailers? Dat zou toch niet mogen kunnen!

CONCLUSIE
American Dreamz bewijst hoe moeilijk culturele en politieke satires te zijn door een mengvorm van beide op het scherm te kwakken met veelal desastreuze gevolgen. Het professionalisme, een handvol goede ideeën en een stevige geut leedvermaak leveren de prent net een voldoende op de entertainmentschaal. De technische presentatie op disk is prima, maar de bonussectie is leger dan het hoofd van de Amerikaanse president.