FILM
Het is ondertussen al weer 19 jaar geleden dat we Superman IV te verteren kregen. De prent was er echter geentje voor mensen met een zwakke maag. Zelfs diegenen onder ons die wel wat gewend zijn zullen het toegeven: de film was slecht, ronduit slecht. Dat is uitermate spijtig, want Superman (de originele film) was net het tegenovergestelde: beresterk. Het hoeft ons dan ook niet te verbazen dat het 19 jaar duurde vooraleer Warner Bros. en DC zich nog eens aan een verfilming van hun, en daarover valt te discussiëren, beste superheld waagden. Die andere, Batman, was na deel 1 en 2 eigenlijk al een even groot debakel. In 2005 durfde men het toch aan om Batman nog maar eens te verfilmen. Die verfilming, Batman Begins was op zijn minst geslaagd te noemen, maar daarover kunt u meer lezen in de review van collega Dimitri.



Gezien het succes van voorvernoemde film, op zich best wel een mirakel gezien de bedenkelijke kwaliteit van de vorige films, besloot iemand bij Warner Bros. dat men de man met de rode cape ook nog maar eens vanonder het stof moest halen. Op TV was Superman ondertussen al een paar keer succesvol opnieuw opgedoken, we denken dan bv. aan Lois & Clark, Smallville of Superman: The Animated Series. Waarom werd er zolang gewacht? De bedenkelijke kwaliteit van delen 3 & 4 zijn uiteraard een factor, maar er is er nog een andere: Christopher Reeve. Voor Superman was men op zoek gegaan naar een relatief onbekende acteur die de man van staal kon vertolken. In Reeve vond men dan ook een echte Superman, iemand die het personage de nodige zin van realiteit gaf en er tegelijkertijd voor zorgde dat de man van staal dé figuur bleef, die held die iedereen kijkt en toch ook wel bewondert. Moeten we u echt nog uitleggen waarom er nooit een Superman V kwam? Ik hoop het alleszins niet. Reeve zelf heeft deze Superman Returns spijtig genoeg nooit mogen meemaken, in 2004 overleed hij aan een hartaanval, amper 52 jaar oud.

Vooraleer we echter deze nieuwe film wat van anderbij bekijken, schetsen we kort de verhaallijn. Vijf jaar zijn verstreken sinds Superman voor het laatst in het openbaar te zien was. Waar is de man van staal heen? Komt hij ooit nog terug? De wereld is er alvast niet op vooruitgegaan in zijn afwezigheid. Superman verdween plots wanneer astronomen dachten de locatie van de planeet Krypton gevonden te hebben. Kort daarop was Superman weg... zelfs Martha wist niet waar haar aangenomen zoon heen was en of ze hem ooit nog zou terugzien. Op een goeie avond echter, valt er in Smallville weer een meteoriet uit de lucht. Clark Kent, alias Superman, is terug. Wie Superman zegt, denkt eveneens onverbiddelijk aan Lex Luthor en die heeft ook niet stilgezeten. Door Superman's vertrek viel het hele proces tegen Lex in het water en kon men niet anders dan de vogel te laten vliegen. Sinds hij vernam dat Superman verdwenen was, ging Lex op zoek naar Superman's Fortress of Solitude. Na 5 jaar wist hij het ook te vinden en gaat hij aan de haal met een aantal Kryptoniaanse kristallen. Wat is Lex daarmee van plan? Laat u fantasie maar werken, u zal er misschien niet al te ver naast zitten. Clark Kent keert ondertussen terug naar Metropolis, als bij wonder krijgt hij er weer een baantje bij de Daily Planet, nog steeds gerund door Perry White. Daar verneemt hij dat Lois ondertussen zo goed als getrouwd is en bovendien moeder geworden is. Meestal moet Clark zijn beste acteertalent bovenhalen om wat stuntelend over te komen, op dat moment weet hij echter echt niet van welke planeet hij is (vergeef ons dat spreekwoord a.u.b.). Niet veel later zet Lex zijn plan in werking... misschien is het tijd dat Superman weer tevoorschijn komt, of is dat net wat Lex hoopt?



Toegegeven, de premisse van de film is niet bijster origineel. Sterker nog, het zou de beschrijving van zowat elke superhelden-film kunnen zijn. De film moet het dus hebben van de inkleding. Over inkleding gesproken: men heeft Superman voor deze film in een lichtjes vernieuwd kleedje gestoken. Aan het algemeen voorkomen veranderd uiteraard niets, maar het ziet er allemaal wat gestroomlijnder uit dan pakweg 30 jaar geleden. Maar dan nu de vraag die op eenieders lippen brandt: welke jonge snaak heeft men weten te strikken voor de rol van Clark Kent, alias Superman? Een nobele onbekend of een grote naam? Uiteindelijk viel de keuze op Brandon Routh, een nobele onbekende dus. Ondergetekende had er op zijn minst toch ook zijn twijfels over, we zijn immers allemaal Christopher Reeve gewoon in de blauwe cape (tv-reeksen even niet meegerekend)... en dan vreest eens mens altijd een beetje dat het zal tegenvallen indien er van acteur gewisseld wordt. We probeerden die vooroordelen echter toch aan de kant te schuiven en Routh een kans te geven. Wel, eerlijk is eerlijk, hij doet dat zeer, zeer goed. Sterker nog, hij moet in geen geval onderdoen voor Reeve. Indien deze laatste nog onder ons was geweest, dan was hij zonder twijfel trots geweest op de neergezette acteerprestatie. Routh weet Superman, net als Reeve, een zeer menselijk uiterlijk te geven en toch blijft hij tegelijkertijd die superheld: Superman! In het begin is het allemaal even wennen, maar eenmaal je dat stadium voorbij bent, krijg je al snel de indruk dat de man al jaren Superman speelt, niets is uiteraard minder waar. Maar er is uiteraard meer dan één acteur / actrice nodig voor een geslaagde film. Wie vinden we nog zoal terug in de film?

Uiteraard is er Lex Luthor, Superman's aartsvijand (en dat mogen we dus vrij letterlijk nemen). In 1978 mocht Gene Hackman die rol vertolken. Hij deed dat op een zeer memorabele manier. Lex was tegelijkertijd maniakaal monster en extreem intelligent boef, en dat is moeilijker om neer te zetten als acteur dan je wel zou denken. Hackman deed dat echter voortreffelijk en is voor velen nog steeds dé personifactie van het personage. In 2006 werd, nogal onverwacht, gekozen voor Kevin Spacey... met als gevolg dat bijzonder veel wenkbrouwen fronsten, niet geheel onbegrijpelijk. Hoe bracht hij het er vanaf? Wel, we zitten een beetje met een gemixed gevoel. Hackman's Lex leuk toch net iets maniakaler dan Spacey's Lex. Beiden zijn meer dan intelligente boeven en beide zijn door en door slecht, maar Spacey's Lex lijkt ze nog een beetje meer op een rij te hebben. Op zich willen we daar geen groot probleem van maken, tenslotte is de impact er niet kleiner om en vormt Lex, nog steeds een serieuze, dodelijke, bedreiging voor de man van staal.



Wat zou een Superman film zijn zonder een Lois Lane? Dat zou natuurlijk zijn als een Supermanfilm zonder... wel Superman. De twee horen bij elkaar zoals dag en nacht, water en vuur. De eer Superman's "vlam" te mogen spelen, viel Kate Bosworth te beurt. Ze doet dat niet slecht, maar we zijn toch niet volledig overtuigd, ze heeft niet direct de uitstraling die je zou verwachten van een gerenommeerde journaliste die van aanpakken weet. Alsof dat nog niet genoeg is, ziet ze er toch wel erg jong uit voor een journaliste die al een Pulitzer-prijs heeft gewonnen. Ze probeert, maar af en toe ontbreekt de charme gewoon en dat is een spijtige zaak. Maar begrijp ons nu zeker niet verkeerd: we zeggen ook helemaal niet dat ze er niks van bakt en we willen haar best in een eventuele sequel nog eens aan het werk zien. Ze heeft zonder twijfel de nodige kwaliteiten om een even goede prestatie neer te zetten als tegenspeler Brandon Routh, indien ze net genoeg tot het uiterste gepushed wordt. Wie wil kan dat letterlijk nemen, aangezien ze om en bij de 30cm minder groot is dan Routh. (deze laatste meet zo maar liefst 1m91... niet voor niks "super"-man blijkbaar)

Andere bekende gezichten zijn zonder twijfel James "Cyclops" Marsden, die Lois' verloofde Richard White vertolkt, en ancien Frank Langella, die zijn sporen al meer dan verdiend heeft op zowel het witte doek als het theaterpodium. We hadden er compleet geen moeite mee hem op het witte doek te zien als de immer zo charmante hoofdredacteur van de Planet, Perry White.



Dat is dus al een cast die zijn werk meer dan naar behoren doet. Een goede cast maakt echter, zeker tegenwoordig, geen prachtfilm meer. Hoe zit het bv. met de regie en de muziek? Als regisseur werd Bryan Singer weggekaapt bij Fox, waar hij bezig was met de productie van X-Men 3. Hoogstwaarschijnlijk wou men bij Warner Bros. toch een beetje zekerheid voor het geinvesteerde geld. (maar liefst 270 miljoen... min of meer het gemiddelde inkomen van een DVDInfo-medewerker, totdat die wakker wordt uiteraard). Tot dan toe had Singer met zowel X-Men 1 als X2 een toch wel meer dan goede reputatie opgebouwd als het neerkwam op het verfilmen van superhelden. Al zijn we allerminst blij dat hij X-Men 3 in de steek liet, we zijn wel blij dat hij Superman kwam redden van alweer een enkel ritje naar de Warner Bros. doofpot (want daarin was Superman al meer dan eens verzeild geraakt sinds 1987). Misschien is de Singer-formule niet meer dan het begrijpen van het medium en de personages, misschien komt er meer aan te pas, wie zal het zeggen? Dat gezegd zijnde, zal Superman Returns zeer mooi op zijn CV staan, aangezien hij van de film een ware ode aan het personage heeft weten te maken. We zouden hem kunnen verwijten dat er teveel geleend is van de films van Richard Donner en dat de algemene sfeer van die verfilming schaamteloos gekopieerd werd, maar zo zijn we niet. Het is inderdaad zo dat de film een extensie lijkt van Superman I & II en ook weinig tot geen poging doet om dat te veranderen, maar moet dat dan wel? Waarom zou je nu als regisseur een succesformule willen veranderen? Laat je niet misleiden, Superman Returns is geen sequel in de strikte zin van het woord, maar wanneer we dat losjes interpreteren kan je er bijna niet naast dat de kwaliteiten van Superman I & II gecombineerd worden en verder uitgebreid. Gelukkig, ja gelukkig, worden Superman III & IV gewoon aan de kant geschoven, alsof ze nooit bestaan hebben. Ze zijn immers niet meer dan een blaam op het Superman-blazoen.

Naast de regie had Superman nog een uiterst sterk punt: muziek. Al vanaf de main titles kreeg je kippenvel van de muzikale ondersteuning van John Williams. Tijdens de main titles werd er constant opgebouwd naar een climax waarin we het Superman-logo te zien krijgen en de muziek tegelijktijd die naam, Superman, bijna uitschreeuwde. Het woord zelf kregen we op dat moment niet te zien (even later wel) maar we wisten verdomd goed over wie het ging. Dat is kunst van de bovenste plank, beste lezer, en spijtig genoeg krijgen we dat tegenwoordig veel te weinig te zien en te horen. Toen Bryan Singer naar Warner verhuisde nam hij ook zijn huiscomponist John Ottman mee. De man is eigenlijk een buitenbeentje tussen de verschillende talentvolle componisten die onze blauwe knikker telt. Ottman is niet alleen componist, hij is verdorie ook nog eens film editor. De grote vraag was echter: wat doet de man met de muziek? X-Men 2 had hij tot een goed einde weten te brengen, maar de X-Men hadden dan ook geen ergelijke sterke muzikale identiteit, zeker niet wanneer vergeleken met Superman. Nu goed, we steken het Superman Returns-schijfje in de DVD-speler en selecteren in het menu de optie "Play"... nagelbijten geblazen... wat krijgen we te horen en te zien. De eerste noten komen uit de boxen van onze HT, we zitten op het randje van onze stoel...



Eigenlijk kunnen we het gevoel dat daarop volgt bijna niet beschrijven. We gaan het dus ook niet proberen, u zult het ongetwijfeld zelf ervaren wanneer u de film bekijkt. Ottman en Singer dachten er blijkbaar hetzelfde over: het zou maar al te dom zijn om het begin van de film te veranderen. Bijgevolg schreeuwen de boxen van onze HT binnen een mum van tijd luidkeels "Superman" uit en krijgen we, net zoals in 1978, tegen voordeeltarief een reisje door de ruimte aangeboden, van Krypton tot de 3e knikker rond de zon. In zo'n sequentie is technologische evolutie nu wel eens een goed ding. We spreken niet uit ervaring, maar we waanden ons zo tussen de sterren. Visueel erg overtuigend dus en gecombineerd met de schitterende Superman-themamuziek een sequentie om te bekijken en te herbekijken. Net op het moment dat we zo stillaan begonnen te twijfelen of al die moderne speciale effecten nu echt we zo'n pluspunt waren: wel dit is genoeg om ons te overtuigen dat ze echt wel hun voordeel kunnen hebben.

Dat brengt ons meteen bij het gebruik van diezelfde speciale effecten in de film zelf. Superman zonder enige speciale effecten kunnen we ons niet direct inbeelden, maar het is maar al te gemakkelijk om te vervallen tot een showcase voor computerkunstjes. Gelukkig blijven de FX hier grotendeels functioneel, al zijn er genoeg wow-momenten, dat valt niet te vermijden wanneer de kogels van de man van staal afketsen of wanneer hij tegen duizelingwekkende snelheid door Metropolis vliegt. Andere voorbeelden moeten we u schuldig blijven, dat zouden immers serieuze spoilers zijn. Wel leuk om weten en eigenlijk geen spoiler, Marlon Brando's Jor-El is in de film ook aanwezig, weer zo'n positief gevolg van FX.



Tijd om eens tot een conclusie te komen. Na iets minder dan 30 jaar krijgen we eindelijk nog eens een geslaagde Superman-prent te zien. Een goed geselecteerde cast, een leuk typisch Superman-verhaal, muziek die zowel origineel als trouw aan het origineel is en een sterke regie. Ja, we durven Superman Returns zeker en vast aanraden. Beter nog, indien u aarzelt, twijfelt of met vooroordelen kampt: dat is nergens voor nodig. Superman Returns is meer dan sterk genoeg om u te kunnen overtuigen dat Superman weer helemaal terug is van weggeweest op het witte doek. Was het maar al 2009...

BEELD EN GELUID
Anno 2006 heeft men eigenlijk geen excuus meer om een DVD te produceren die alles behalve perfect is. Zowel wat betreft beeld als geluid is de technologie er zo op vooruitgegaan in de afgelopen jaren dat het zonde is wanneer we te maken krijgen met een release van een recente film of serie die ronduit erbarmelijk is. Op dat vlak heeft Warner Bros. gelukkig een goede tot zeer goede reputatie, die ook nu weer hoog gehouden wordt.



De anamorfe 2.40:1 videotransfer van Superman Returns is dan ook een echte streling voor het oog. Kleur is typerend voor het Superman universum en er wordt dan ook veelvuldig en intensief gebruik van gemaakt gedurende de film. Kleuren zijn uitermate levendig en mooi verzadigd, Superman's outfit is dus ook echt rood en blauw en niet zo'n vuil kleurtje ergens daar tussenin. Kleuren alleen maken echter geen geslaagde videotransfer, we kijken uiteraard ook naar scherpte, detail, zwartniveaus en, last but not least: artefacten. Op het gebied van scherpte, detail en zwartniveaus valt er niks bijzonders te melden: prima over de hele lijn. De artefacten dan, er zijn er maar 3 die ons enigzins zijn opgevallen. Allereerst durft er hier en daar wat grain opduiken, vooral dan in sommige van de donkerdere scenes, lang niet in allemaal echter. We willen daar echter niet te dramatisch over doen, het loopt namelijk nergens de spuigaten uit en stoort zelden of nooit. Naast de grain was er ook wat poserisatie merkbaar en dat vonden we af en toe toch wel storend. We krijgen nogal wat water te verwerken in de film en de subtiele variaties in kleur laten zich niet altijd goed vertalen op DVD.

Het is niet altijd een probleem, maar soms viel het ons toch op. Langs de ene kant is dit natuurlijk een gevolg van de beperkte resolutie van de DVD als videomedium, maar langs de andere kant kan dit tijdens de productie van de DVD ook verholpen worden. Tot slot vielen er ook op sommige plaatsen wat compressieartefacten op, gevolg van enerzijds de lengte van de film en anderzijds de enorme gedetailleerdheid van het beeld. Nu kunnen we daar een drama van maken, niemand houdt ons tegen, maar dan zouden we de dingen toch serieus uit hun perspectief rukken. Het blijft immers bij uitzonderingen in scenes die op DVD enkel voor problemen kunnen zorgen, een spijtig gevolg van de beperkingen van het formaat. Het is zeer goed mogelijk dat een toekomstige HD transfer van deze film deze probleempjes dan ook ver achter zich laat, maar hier en nu moeten we het stellen met een normale DVD.



We mogen dan nog wel wat aan te merken hebben gehad op de beeldkwaliteit, bij de geluidstransfer zwijgen we gewoon. Op de Dolby Digital 5.1 track valt gewoon niks, maar dan ook niks aan te merken. Een mooi bewijs dat een degelijke Dolby Digital track in geen enkel geval hoeft onder te doen voor een DTS track. Gedurende de hele film wordt optimaal gebruik gemaakt van de 5.1 kanalen die beschikbaar zijn en zo wordt een zeer ruimtelijke en dynamisch track gerealiseerd. De surrounds en het LFE-kanaal worden zeer actief gebruikt. We grijpen daarbij weer terug naar de main titles van de film, want daarin worden geluidseffecten dan nog eens gecombineerd met prachtige muziek. We zien zo bv. de planeet Krypton ontploffen. Een inleiding door Jor-El en dan stilte. De zon van Krypton stort in. Het is zwart op het scherm en dan ineens komt je hele HT tot leven. Je subwoofer laat het hele huis daveren en de brokstukken vliegen je rond de oren. Kort nadien wordt de overbekende themamuziek ingezet die langs alle kanten uit je boxen zal schallen. Wie weerstaat dan nog aan de drang om het volume gedurende het komende aantal minuten serieus hoger te zetten? Een zeer geslaagde mix die zonder twijfel gebruikt kan worden om mensen te overtuigen van het voordeel van een surround HT-opstelling.

Er moet ons toch nog wat van het hart. Na het schrijven van onze eigen review gingen we eens kijken hoe het in andere regio's zat met deze release. Blijkbaar zijn de meningen erg verdeeld. De ene vindt het een technisch hoogstaande release, de volgende vindt het compleet substandaard. Nu viel het ons op dat substandaard nogal vaak gekoppeld ging aan LCD of Plasma-TV's met een hoge resolutie en de meest recente DVD-spelers. We maken ons daarbij de volgende bedenking. Een HD-scherm beschikt over een veel hogere resolutie dan waar DVD voor bedoeld is, het beeld van een DVD wordt op dergelijke high-end systemen dus serieus opgeblazen, kan dat niet enkel negatieve gevolgen hebben op de beeldkwaliteit?



Ondergetekende beschikt zelf over een LCD-monitor aan de PC die constant draait in een widescreen resolutie van 1680 x 1050. Wanneer daar zelfs de beste DVD-transfer op bekeken wordt ziet dat er eigenlijk niet al te denderend uit. Dat hoeft ook niet te verbazen wanneer je weet dat het beeld om en bij de 200% opgeblazen wordt. 't Is zo'n beetje als het afspelen van 8mm-film in een normale bioscoop. Wat bedoelen we daar nu mee? Verbetering van technologie is mooi, HD-schermen en releases zijn waarschijnlijk (of zelfs ongetwijfeld) de toekomst. Sommige mensen lijken het echter maar niet meer dan normaal te vinden dat je een normale DVD met een resolutie van amper 720x576 afstraft omdat ie nu net niet in HD is. DVD's als deze Superman Returns halen het onderste uit de kan wat betreft de mogelijkheden van DVD. Dat de HD-release het potentieel heeft visueel nog sterker te zijn, staat buiten kijf, maar deze DVD-release daar voor afstraffen? Dat lijkt ons toch een beetje sterk. Aan u om het daarmee eens of oneens te zijn, maar ons moest het gewoon van het hart.

EXTRA'S
Hoofdmoot op het 2e schijfje van deze release is Requiem for Krypton: The Making of Superman Returns. Uiterst gedetailleerde en grondige documentaires lijken in de mode te zijn en bij films als deze kunnen we daar enkel blij om zijn. Er valt namelijk wel wat te vertellen. De gehele documentaire is om en bij de 3 uur lang, ja dat leest u goed: 3 uur, nog langer dan de film zelf dus. Dit neemt dus bijna Lord Of The Rings-achtige proporties aan.



De documentaire bestaat uit 5 grote delen die je elk apart kan bekijken of allemaal achter elkaar. We krijgen hele bakken informatie omtrent de productie van de film te verwerken. Spijtig genoeg is het welk enkel de productie die aan bod komt, postproductie blijft dus een mysterie. We denken dan aan speciale effecten, muziek en dergelijke meer. Alles samen was dat misschien goed geweest voor nog 3 uur. We durven bijna stellen dat dat dan wel voor de 4-disc versie zal zijn zeker. Maar dan zijn we toch iets te negatief, want deze Requiem for Krypton: The Making of Superman Returns is zonder twijfel de moeite van het uitkijken waard.

Als dat nog niet genoeg was, dan is er ook nog een korte featurette genaamd Resurrecting Jor-El voorhanden waarin wordt duidelijk gemaakt hoe men Jor-El / Marlon Brando wist te recruteren voor Superman Returns. Men vertrekt bij het archiefmateriaal geschoten in 1978 en we zindigen met de filmversie, de wonderen van de technologie! Daarnaast zijn er ook nog 11 Deleted & Extended Scenes beschikbaar, allen in anamorfisch breedbeeld. Sommigen voegen echt wel wat toe aan de film, ze sneuvelden wellicht omwille van het onderbreken van het tempo van de film of, simpelweg omdat ze konden weggelaten worden uit een toch al vrij lange film. Tot slot is er ook nog een korte montage van bloopers beschikbaar.



CONCLUSIE
Laten we het kort houden: prima film, prima beeld, prima geluid en prima extras. Superman is gewoon terug én met stijl. Een Top-DVD die je in geen geval mag laten links liggen.