FILM
De Britse formatie The Who geldt als één van de invloedrijkste rockbands uit de westerse popmuziek. Aanvankelijk trok de groep de aandacht met een drummer in overdrive en een leadgitarist die z’n instrument op het einde van elk concert in stukken sloeg. Het was de periode van een indrukwekkende rij succesvolle singles in de Engelse en kort nadien ook in de Amerikaanse hitparade. Met de rockopera Tommy - ze vonden het woord als het ware uit – koos The Who definitief voor een serieuze aanpak en groeide uit tot een band die in één adem genoemd wordt met The Beatles en de Rolling Stones en die een essentiële invloed heeft gehad op de power- en de synthipop en op jongere bands als The Clash, Led Zeppelin, U2 en Oasis.



In 1961 richt Roger Daltrey The Detours op, een zgn. Modmuziekbandje zoals er tientallen het daglicht zien tussen Londen en Brighton in die tijd. Een jaar later treden Pete Townshend en John Entwistle, gitaristen bij The Confederates, tot de band toe. In 1964 wordt voor de naam The Who gekozen als blijkt dat er in Amerika ook al een band met de naam The Detours bestaat. Zanger Colin Dawson en drummer Doug Sandom krijgen kort na elkaar hun ontslag en Keith Moon wordt aangenomen voor het slagwerk: vanaf de komst van Moon waren we pas echt The Who, zal Daltrey daarover later zeggen. De tweede single I Can't Explain wordt een hit begin 1965, meteen gevolgd door Anyway, Anyhow, Anywhere en één van hun allergrootste hits uit die beginjaren, nl. My Generation uit het gelijknamige album. Op de golven van de zgn. British Invasion (The Beatles, The Rolling Stones, The Animals, The Hollies en The Kinks) maakt The Who een succesvolle oversteek naar Amerika. De single Subsitute (1966) bevestigt het talent van songschrijver Pete Townshend. Die componeert vervolgens de hits I'm A Boy, Happy Jack, Pictures Of Lily en I Can See For Miles (1967). Na een spectaculair optreden op het Monterey Pop Festival waar Keith Moon z'n drumstel met behulp van explosieven opblaast, kondigt Pete Townshend in het blad Rolling Stone z'n nieuwe productie Tommy, een rockopera, aan.

Tommy geldt als The Who's belangrijkste bijdrage tot de popmuziek. De rockopera inspireerde andere geroepen tot gelijkaardige projecten (o.a. Pink Floyd tot het conceptalbum The Dark Side Of The Moon) en hij kwam net op tijd voor het Woodstock Festival waar Roger Daltrey een weergaloze performance gaf van See Me en We’re Not Gonna Take It. In 1970 verschijnt The Who – Live At Leeds, een van de beste live-albums ooit, gevolgd in 1972 door Who's Next, hun best verkochte album en meest populaire bij de fans. Quadrophenia, The Who's rockopera uit 1973, een veelzijdig en uitstekend dubbelalbum, kan het publiek maar in beperkte mate bekoren. In de jaren die volgen teert The Who voor de buitenwereld grotendeels op het succes van Tommy. In 1978, na een feestje ten huize van Paul McCartney, overlijdt Keith Moon aan een overdosis. Hij wordt vervangen door de drummer van de Small Faces. Met Kenney Jones op drums maakt The Who in 1981 én 1982 twee lichtere albums die de fans niet erg kunnen waarderen wegens de zwenking in de richting van de commerciëlere popmuziek. In 1984 ontbindt Pete Townshend de band. Nadien is er sporadisch sprake van een samenwerking tussen de bandleden, o.a. voor Live Aid en de vijftigste verjaardag van Roger Daltrey. In de zomer van 2002 overlijdt John Entwistle aan de vooravond van een uitgebreide reünietournee in New York: cocaïne, een zwak hart en teveel roken zorgen voor de fatale klap.



In Amazing Journey: The Story Of The Who wordt het verhaal over het groeiproces, de hoogtepunten en de desintegratie van The Who in precies 120 minuten uit de doeken gedaan. De regisseurs Murray Lerner en Paul Crowder maken er een boeiende odyssee van die ruim vier decennia beslaat en voorzien is van nooit eerder getoond beeldmateriaal uit de pionierstijd, de vernielpartijen van Townshend en Moon, het optreden in Woodstock (1969) en Leeds University (1970), portretten van de individuele bandleden, interviews met Roger Daltrey en Pete Townshend, met familieleden van de inmiddels overleden Keith Moon en John Entwistle en korte gesprekken met rocksterren die zich beïnvloed noemen door The Who: Sting, Bono, The Edge, Niel Gallagher en Eddie Vedder. Het materiaal is op een interessante manier en met vaart gemonteerd. Alleen aan het begin van de film loopt het een tijdje niet echt vlot. De kwaliteit van de beeldfragmenten is evenwel overtuigend genoeg om de hapering snel te vergeten. De toeschouwer wordt vervolgens meer dan anderhalf uur lang op sleeptouw genomen voor een boeiend en aantrekkelijk verhaal over vier gewone jongens uit Londen die het tot wereldvedetten brengen in minder van vijf jaar tijd.

Roger Daltrey en Pete Townshend praten in Amazing Journey: The Story Of The Who heel open over de interne spanningen in de groep. We waren vier totaal verschillende kerels, zegt Townshend daarover. Bovendien voelde Roger Daltrey zich heel lang niet echt thuis in z’n eigen band: na een gevecht met Keith Moon naar aanleiding van een door Daltrey door het toilet gespoelde dosis amphetamines, werd hij door de andere bandleden aan de deur gezet. Na een paar maanden mocht hij op proef terugkomen toen bleek dat Daltrey van essentieel belang was voor The Who. Pas met het verschijnen van het dubbelalbum Tommy kreeg Daltrey het materiaal waarmee hij een eigen stem binnen de groep kon vinden en dat hem liet uitgroeien tot één van de indrukwekkendste performers van zijn generatie. Pete Townshend praat o.a. over de grote verantwoordelijkheid die hij droeg als enige componist van The Who. Die druk was bij momenten bijzonder hoog, zo blijkt.

BEELD EN GELUID
De kwaliteit van het beeldmateriaal is uiteraard zeer wisselvallig: de oudste filmpjes zijn in zwart-wit opgenomen, beschadigd en niet altijd voorzien van een goede geluidsband. De latere opnamen zijn kwalitatief beter met een goed tot uitstekend geluid. De recente interviews zijn perfect geregistreerd. Het geheel is Nederlands ondertiteld en hetzelfde geldt voor het materiaal op de bonusdisk.



EXTRA'S
Ruim 100 minuten extra materiaal op disk 2: Amazing Journey: Six Quick Ones bevat vier portretjes van de bandleden, de korte documentaire Wie Zijt Gij? (9 min.) waarin Pete Townshend vertelt over de invloed van Amerikaanse films tijdens zijn jeugd en die van de kunstacademieprofessoren op zijn latere carrière bij The Who en de vrij lange documentaire Who Is Terug (27 min.) van de legendarische regisseur D.P. Pennebaker, gedraaid in november 2003 tijdens de opnamen van de nieuwe The Who-track Real Good Looking Boy. Voorts ruim 7 minuten footage uit het zgn. Railway Hotel Optreden (1964) waar de groep onder de naam The High Numbers optrad en vervolgens een Plakboek met een vijftal interviews (o.a. Noel Gallagher van Oasis) die gedeeltelijk zijn gebruikt in de twee uur durende documentaire op disk 1.

CONCLUSIE
Fans van The Who zullen zich beslist duim en vingers aflikken met deze Amazing Journey: The Story Of The Who en terecht want alles is in het werk gesteld om de twee uur durende documentaire zo interessant en veelzijdig mogelijk te maken en bovendien is er hier sprake van unieke en nooit eerder getoonde zwart-witfootage uit de beginperiode van de groep. Ook wie The Who alleen kent van de hitjes uit de jaren zestig of van de rockopera Tommy vindt op deze dubbele dvd beslist nog interessant en boeiend materiaal over één van de grootste rockbands uit de popgeschiedenis.