INHOUD
Net zoals de voorbije jaren vergast FONK vzw de liefhebbers van eigen Vlaams product op een selectie van een klein dozijn kortfilms, allen gedraaid tussen 2006 en 2007. Al even gebruikelijk is het feit dat de kwaliteit van deze films varieert van afgrijselijk tot goed. Opvallend genoeg blijken er zich deze keer echter geen grote uitschieters in positieve zin tussen de producties te verschuilen. Zelfs de eerste titel, het alom bejubelde Tanghi Argentini, stelt ondanks zijn reputatie wat teleur. Misschien omdat de prent te nadrukkelijk een scenario bevat dat de clou hoger inschat dan de personages die naar de ontknoping toewerken. Het is een kritiek die men overigens op heel wat van de kortfilms op Selected Shorts 8 kan toepassen. De invloed van de Amerikaanse cinema laat zich gelden, zou men dan zeggen, ware het niet dat men de oppervlakkig stijl dan wel de structuur daarvan overneemt, maar niet de essentie van de Amerikaanse principes omtrent storytelling.

Ook visueel schort er het een en ander aan de kortfilms. Er staat namelijk geen enkele unieke regisseur op die volledig zijn eigen ding doet. Nee, nagenoeg elke productie kiest ofwel voor een afgelikte visuele stijl zonder karakter (Tanghi Argentini, Moment De Gloire) ofwel voor een 'onafhankelijke', 'Europese' aanpak met cinéma véritékenmerken (Ou Qoui, Juliette). Nagedacht over hoe de stijl het verhaal voedt of omgekeerd wordt er nauwelijks door de jonge Vlaamse honden. De vraag rijst dan ook of de succesvolle lichting nieuwe filmmakers (zoals bleek uit eerdere delen in de Selected Shortsreeks) nu reeds uitverteld is. De vorige jaren ging de kwaliteit van de kortfilms er immers met zo'n schreden op vooruit dat een stagnering aanvoelt als een stap terug.

Selected Shorts 8 profiteert bovendien niet van de aanwezigheid van geanimeerde producties. In alle voorgaande delen zorgden die namelijk steevast voor enkele hoogtepunten. Waarom ze niet op deze editie staan, is nooit echt duidelijk. Plant men een speciale dvd met enkel cartoons? Of waren er het voorbije anderhalve jaar zo weinig tekenfilmpjes van kwaliteit dat men ze onmogelijk op deze schijf kon persen? Wat er ook van zij, de jammere conclusie blijft dat als de wél aanwezige 11 kortfilms werkelijk het kruim van de Vlaamse productie van de voorbije 2 jaar zijn, er ons nog bange dagen te wachten staan. Het is aan de regisseurs en hun scenaristen om mij ongelijk te geven. Een ongelijk dat ik met het grootste plezier zou toegeven.
KORTFILMS
Tanghi Argentini
Regie: Guido Thys
De meest gelauwerde Vlaamse kortfilm aller tijden - 35 prijzen op internationale festivals én een Oscar-nominatie - maakt zijn reputatie slechts gedeeltelijk waar. Het verhaal van een kantoorklerk die de hulp van een collega inschakelt om een internetdate met een tango te verleiden, heeft vooral te kampen met een wisselvallig tempo. De eerste vijf minuten vliegen te snel voorbij, waardoor de laatste vijf zich te traag lijken te ontspoelen. De wending op het einde komt bovendien niet volledig onverwacht, maar de emotionele impact ervan blijft gelukkig grotendeels intact. Visueel heeft de prent niet veel originele ideeën, hoewel de professionaliteit er vanaf straalt. Hoofdacteurs Dirk Van Dijck en Koen van Impe zetten uitstekende prestaties neer.

Moment De Gloire
Regie: Hendrik Moonen
Moment de Gloire blijkt een interessante allegorie op de hedendaagse drang naar televisiebekendheid en biedt degelijk entertainment, maar de kortfilm heeft moeite de aandacht tien minuten vast te houden. Bruno Vanden Broecke speelt een excentrieke man die in een verlaten loods een ingenieuze proef met een vuurwapen op punt stelt. Dat de kijker tot op het einde in het ongewisse wordt gelaten over wat de acteur precies van plan is, is onmiskenbaar een pluspunt. De regie van Hendrik Moonen is solide - met een focus op visuals - maar wordt eerder gehandboeid door het woordenloze scenario dan erdoor geïnspireerd. De climax laat een diepe indruk na op de kijker, maar het opgebouwde krediet verspeelt Moonen ook meteen door een nodeloos pessimistische epiloog.

Juliette
Regie: Nathalie Teirlinck
Een jonge vrouw - de Juliette uit de titel - verlaat eventjes haar trouwfeest om tot rust te komen op het kille, verlaten strand. Ze gaat er een gesprek aan met een spelend meisje. Hierdoor worden wonden uit het verleden opengereten en stelt Juliette zich zelfs de vraag of ze blij is met haar huwelijk. Juliette is het prototype van de Vlaamse kortfilm die de zielenroerselen van het hoofdpersonage centraal stelt maar daarbij vergeet het publiek afdoende te entertainen. Een tegelijk zwaarwichtig en nietzeggend scenario, een warrige regie en flauwe acteerprestaties zetten het falen van de prent enkel meer in de verf. Juliette is koel, afstandelijk en pretentieus. Kortom: het soort kortfilm waar ik van nature een hekel aan heb.

Pony Express
Regie: Lieven Van Droogenbroeck
Vlaamse kortfilms teren vaak vooral op grote namen die ze kunnen strikken voor de cast. Ook Pony Express lijdt onder dat syndroom. Josse De Pauw krijgt namelijk vrije baan om zijn ding te doen - de norse vader met een klein hartje spelen - maar kan niet verhullen dat zowel verhaal als boodschap van de film flinterdun zijn. Van Droogenbroeck zorgt er weliswaar voor dat de plot over verzoening tussen ouders en hun kinderen entertainend blijft, maar blijft toch vooral hangen in clichés die we al honderd maal eerder zagen. Wanneer de laatste scène van een kortfilm het begin lijkt van een veel betere prent dan de twintig voorafgaande minuten, kan je de regisseur/scenarist bovendien moeilijk de grootste lof toezwaaien.
Fal
Regie: Hans Van Nuffel
Op de realisering van deze kortfilm valt weinig aan te merken. Hans Van Nuffel toont zich een bekwame regisseur, kiest meestal de juiste shots en houdt zijn cameravoering zelfs redelijk sober (ongewoon voor een Caviar-productie). Het standaard koele kleurenpalet dat sinds De Zaak Alzheimer in is, nemen we er dan maar bij. Ook de acteerprestaties zijn degelijk in dit verhaal over een man die een Porsche komt leveren aan de familie van een recent overleden wapenhandelaar. Waar de prent dan van de rails gaat? In het scenario. Dit had een interessante blik kunnen gunnen in het hoofd van een slachtoffer van wapentraffek, maar hamert vooral in de climax het goedkope sentiment en de botte boodschap er zodanig ongenuanceerd in, dat je je eerder ergert dan dat je meevoelt met de personages.

Tanguy's Unifying Theory of Life
Regie: Pim Algoed
Vanaf de eerste beelden van deze kortfilm met een onnodig pretentieuze titel had ik al het gevoel dat ik me niet bepaald zou amuseren. Platte Gentse accenten, marginale milieus, een vette knipoog naar de jaren zeventig: dit beloofde niet veel goeds. Maar het verhaal van een jongeman met filmambities die tijdelijk sanitair hulpje is om de eindjes aaneen te knopen, onthult op den duur een verrassende charme. Ja, de humor is vaak nogal scatologisch en nee, ik denk niet dat cineast Pim Algoed een gigantisch talent is, maar ik amuseerde me meer met Tanguy's Unifying Theory of Life dan ik voor mogelijk had geacht.

Duffel
Regie: Tim Mielant
Waarschijnlijk schreef Tim Mielant Duffel vooral om een snoepreisje naar de woestijnen van het Midden-Oosten te garanderen, want veel artistieke of inhoudelijke kwaliteiten bevat de prent niet. De warrige plot bouwt voort op een wraakmotief: drie vrouwen, van wie eentje net van haar toekomstige schoonmoeder een huis in Duffel cadeau heeft gekregen, zandskiën door de woestijn en planten elkaar verbale dolken in de rug. De film is pretentie in het kwadraat: een cineast die regisseert met de air van een Kubrick, een cast die denkt dat hij met Shakespeare bezig is en een scenario dat kant noch wal raakt maar wel doet alsof het een luxeschip is. Als dit de toekomst van de Vlaamse film is, kunnen we de audiovisuele industrie in ons land maar beter opdoeken.
Ou Qoui
Regie: Cecilia Verheyden
Nadat hun ouders in een ongeval met vluchtmisdrijf om het leven kwamen, moeten Stefaan en zijn door het ongeval gehandicapte zus het alleen rooien. Als Stefaan de kans krijgt een caravan voor een prikje te kopen om zo te ontsnappen aan een inhalige huisbaas, moet hij de grens van het strafbare opzoeken om het geld bijeen te krijgen. Het is niet de meest originele premisse van de kortfilms op deze disk, maar de uitwerking maakt gelukkig veel goed. Dit is namelijk geen kloon van de broertjes Dardennes: Ou Quoi vindt een uitstekend evenwicht tussen humor en drama en raakt het hart van de kijker dankzij een beklijvende sfeer en een opvallend goede centrale performance van Gilles De Schryver.

Mompelaar
Regie: Wim Reygaert & Marc Roels
Het regisseursduo is klaarblijkelijk een grote fan van het werk van David Lynch, want in Mompelaar vliegen de bizarre scènes en dito personages je om de oren. Het hoofdpersonage uit de titel is een mompelende slenteraar die in de bossen in de buurt van zijn ouderlijk huis enkele bloederige slachtoffers maakt. Het is moeilijk te gissen naar de betekenis van de symboliek die de filmmakers hanteren: wie weet waarom Gunter Lamoot een vossenstaart heeft of waarom Mompelaars moeder een travestiet is, mag deze site altijd contacteren. Het gebrek aan duidelijkheid staat een aangename film gelukkig niet in de weg. Eenmaal je de trage eerste vijf minuten bent doorgekomen, word je namelijk ondergedompeld in een aanstekelijk sfeertje.

Père Total
Regie: Raf Roosens
Goede bedoelingen zijn er genoeg in Père Total, maar de uitwerking van het scenario is niet verrassend genoeg om de kijker te bekoren. Het verhaal van een vader die zijn eigen droom nastreeft via zijn succesvolle kartingzoon speelt immers met clichés die we al veel te vaak zijn tegengekomen. De casting van Frank Focketeyn helpt de prent bovendien niet vooruit: hij doet niet veel meer dan het opvoeren van zijn standaardtypetje en geeft geen unieke invulling aan de rol van de vader. De regie is solide, maar valt evenmin op. Ook al is de prent al bij al nog redelijk entertainend, elke vorm van goodwill wordt meteen de kop ingedrukt met een overdreven geforceerd en allesbehalve verrassend einde.

A Day in a Life
Regie: Nicolas Daenens
Vijftien jaar na Reservoir Dogs en Pulp Fiction is de invloed van Quentin Tarantino op de jonge Belgische filmmakers blijkbaar nog steeds niet voorbij. Deze kortfilm steelt dan ook rijkelijk van de Amerikaanse cineast. Zowel plot, scenario, regie als montage bevatten geen greintje originaliteit. Een misdaadverhaal verteld vanuit vier verschillende standpunten: konden de makers echt niets beters bedenken? Het logische gevolg is dat A Day in a Life een eigen stijl ontbeert en eerder overkomt als een verkapte liefdesbrief aan Tarantino dan als een visitekaartje voor regisseur Daenens. Net als je dacht dat het niet erger kon, komt die bovendien af met een eindgeneriek die van onder naar boven scrollt i.p.v. andersom. Wat een hoop misplaatste pretentie voor zo'n banaal filmpje!
BEELD EN GELUID
Net zoals bij de vorige delen van de Selected Shortsreeks is het moeilijk om een eenduidig verdict te vellen over de beeld- en geluidskwaliteit. Het ene filmpje staat namelijk anamorfisch op de disk en het andere niet. Het ene heeft een 5.1-mix, het andere doet het met stereo. Het is appelen met peren vergelijken! Over het algemeen zie je echter een degelijke beeldtransfer, waarbij de studentenfilms in de selectie er net wat minder goed uitzien. Een soortgelijke opmerking kan men maken over het geluid. Bij de afstudeerprojecten valt bijvoorbeeld op dat de mix al eens te wensen overlaat.

EXTRA'S
De enige extra's zijn digitale Infofiches die kort uitleg geven over de filmpjes: lengte, regie, acteurs, korte inhoud en gewonnen prijzen.

CONCLUSIE
Selected Shorts 8 bundelt elf kortfilms die de voorbije twee jaar in Vlaanderen gedraaid zijn. Helaas ligt de algemene kwaliteit niet zo hoog. Op de production values is doorgaans niets aan te merken, maar de scenario's vervallen steevast in clichés en hebben te veel oog voor een onverwachte ending, wat de karakterontwikkeling ondermijnt. Beeld en geluid halen een degelijk niveau. Hetzelfde kan men niet zeggen van een nihilistische bonussectie.